Kościół Znalezienia Krzyża Świętego i św. Andrzeja Apostoła w Końskowoli – Wikipedia, wolna encyklopedia

Kościół Znalezienia Krzyża Świętego i św. Andrzeja Apostoła

nr rej. A/949[1] z dnia 15.05.1987
kościół parafialny
elewacja frontowa
Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Miejscowość	Końskowola
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
parafia	Znalezienia Krzyża Świętego i św. Andrzeja Apostoła
Wezwanie	Znalezienie Krzyża Świętego i św. Andrzeja Apostoła
Historia Data rozpoczęcia budowy połowa XVI wieku Data zakończenia budowy XVIII wiek Aktualne przeznaczenie świątynia katolicka Fundator Andrzej Tęczyński
Dane świątyni Styl barok Architekt Tylman z Gameren Świątynia • materiał bud. • cegła Wieża kościelna • liczba wież 2 Liczba naw 3
Położenie na mapie Polski Kościół Znalezienia Krzyża Świętego i św. Andrzeja Apostoła
Położenie na mapie województwa lubelskiego Kościół Znalezienia Krzyża Świętego i św. Andrzeja Apostoła
Położenie na mapie powiatu puławskiego Kościół Znalezienia Krzyża Świętego i św. Andrzeja Apostoła
Położenie na mapie gminy Końskowola Kościół Znalezienia Krzyża Świętego i św. Andrzeja Apostoła
51°24′33,05″N 22°03′08,09″E/51,409181 22,052247
Multimedia w Wikimedia Commons

Kościół Znalezienia Krzyża Świętego i świętego Andrzeja Apostoła – rzymskokatolicki kościół parafialny należący do dekanatu Kazimierz Dolny archidiecezji lubelskiej.

Świątynia ufundowana została w połowie XVI wieku przez Andrzeja Tęczyńskiego, wojewodę lubelskiego i kasztelana krakowskiego. Jej dzieje są jednak starsze: pierwszy, drewniany kościół pod wezwaniem Znalezienia Krzyża Świętego został wzniesiony w końcu XIV wieku. Według tradycji, murowane prezbiterium zostało wybudowane w 1442 roku i ufundowane przez Jana Konińskiego. Relikty murowanej świątyni z XV wieku zostały znalezione w maju 2010 roku, w trakcie prac renowacyjnych. Dzięki przebudowie, którą zlecił około 1670 roku marszałek wielki koronny Stanisław Herakliusz Lubomirski i prowadził Tylman z Gameren, kościół otrzymał kształt trójnawowej bazyliki. Kolejna przebudowa, prowadzona w I połowie XVIII wieku i zlecona przez Elżbietę Helenę Sieniawską a później przez Augusta Aleksandra Czartoryskiego i jego małżonkę Zofię Czartoryską z Sieniawskich nadała kościołowi obecną formę.

Ołtarz główny został wykonany w I połowie XVIII wieku w warsztacie braci Hoffmann. W ołtarzu głównym jest umieszczony krucyfiks z XVII wieku. Ambona zwieńczona jest rzeźbą wykonaną w warsztacie braci Hoffmann. Tablica z herbem hrabiowskim Tęczyńskich, wmurowana w ścianę prezbiterium przypomina o założycielu miasta Końskowola, wspomnianym wyżej Andrzeju Tęczyńskim. W krypcie pod kaplicą południową znajduje się nagrobek Zofii z Opalińskich, księżnej Lubomirskiej, zaprojektowany przez Tylmana z Gameren. W krypcie pod kaplicą północną pochowani są rodzice księżnej - Izabela z Tęczyńskich i Łukasz Opaliński młodszy, marszałek nadworny koronny^[2].