Kolcowój europejski – Wikipedia, wolna encyklopedia
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek | kolcowój europejski |
Nazwa systematyczna | |
Lycium europaeum L. Sp. pl. 1:192. 1753[3] |
Kolcowój europejski (Lycium europaeum L.) – gatunek roślin z rodziny psiankowatych.
Zasięg geograficzny
[edytuj | edytuj kod]Gatunek głównie śródziemnomorski. Zasięg geograficzny obejmuje Afrykę Północną (Algieria, Egipt, Libia, Maroko, Tunezja i wyspa Madera), Europę Południową (Albania, Chorwacja, Grecja, Włochy, Słowenia, Serbia, Francja, Portugalia, Hiszpania) i Azję Zachodnią (półwysep Synaj, Izrael, Jordania, Liban, Turcja)[4][5].
Morfologia i ekologia
[edytuj | edytuj kod]- Pokrój
- Krzew o wysokości 2–3 m i podobnej szerokości[6]
- Pędy
- Rozgałęzione, nagie, za młodu jasnobrązowe, później brązowe lub szare, o popękanej korze. Pokryte są kolcami, które na młodych pędach mają długość ok. 2 cm, na starych do 15 cm[6].
- Liście
- Całobrzegie, lancetowate, o długości do 2 cm[6].
- Kwiaty
- Wyrastają pojedynczo, czasami po dwa na krótkiej szypułce. Są lekko pachnące, różowe lub żółtozielone. Kwitną od czerwca do września[6].
- Owoc
- Żółta jagoda o długości ok. 8 mm[6].
Rośnie w zespołach roślinnych typu makia, w zaroślach i na stepach[6].
Udział w kulturze
[edytuj | edytuj kod]- Wszyscy badacze roślin biblijnych są zgodni, że kolcowój europejski jest cytowany w Biblii. Niemal wszyscy zajmujący się tym problemem wiążą ten gatunek z określeniem „ciernisty krzew” użytym w bajce wygłoszonej przez Jotama do mieszkańców Sychem. W bajce tej drzewa proponują kolcowojowi, by został ich królem (Księga Sędziów 9,7-21). Badacze roślin są zgodni, że chodzi tu o kolcowój europejski, gdyż jest on pospolity na terenach od Morza Martwego po Liban. N. Haureweni (jeden z badaczy roślin biblijnych) również zgadza się z tym, że gatunek ten jest wymieniony w Biblii, ale jego zdaniem w innym miejscu: wszędzie tam, gdzie jest mowa o cierniach, np. w wersecie „wymłócę ciała wasze cierniami pustyni i ostami” (Sdz 8,7)[7].
- M. Zohary na podstawie analizy słów hebrajskich i arabskich uważa, że od kolcowoju europejskiego pochodzi nazwa miejscowości Azeka w Judei, w której Dawid pokonał Goliata[7].
- J. Maillat i S. Maillat uważają, że w koronę cierniową Jezusa Chrystusa były wplecione gałązki kolcowoju europejskiego[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-13] (ang.).
- ↑ The Plant List [dostęp 2014-11-20] .
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2014-11-20].
- ↑ Lycium europaeum L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-08-03].
- ↑ a b c d e f Flovers in Israel. [dostęp 2014-12-23].
- ↑ a b c Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.
Identyfikatory zewnętrzne (takson):