Kolej Lwowska – Wikipedia, wolna encyklopedia

Kolej Lwowska
Львівська залізниця
Zabytek: nr rej. 46-101-0294
Ilustracja
Państwo

 Ukraina

Miejscowość

Lwów

Adres

ul. Gogola 1

Typ budynku

administracyjny

Styl architektoniczny

zmodernizowany klasycyzm

Architekt

Zbigniew Brochwicz-Lewiński

Inwestor

Dyrekcja C.K. Kolei we Lwowie

Kondygnacje

6

Rozpoczęcie budowy

1912

Ukończenie budowy

1913

Pierwszy właściciel

Dyrekcja C.K. Kolei we Lwowie

Kolejni właściciele

Dyrekcja Kolei Państwowych we Lwowie
Dyrekcja Okręgowa Kolei Państwowych Lwów
Kolej Lwowska
Dyrekcja Okręgowa Kolei Wschodnich
Dyrekcja Kolei Wschodnich

Obecny właściciel

Kolej Lwowska

Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Kolej Lwowska”
Położenie na mapie obwodu lwowskiego
Mapa konturowa obwodu lwowskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kolej Lwowska”
Położenie na mapie Lwowa
Mapa konturowa Lwowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kolej Lwowska”
Ziemia49°50′23,5248″N 24°01′04,7478″E/49,839868 24,017986
Strona internetowa
Budynek zarządu Kolei Lwowskiej we Lwowie przy ul. Gogola 1 (1913-)
b. budynek zarządu Kolei Lwowskiej przy ul. Strzelców Siczowych 3 (1887-)
b. budynek zarządu Kolei Lwowskiej przy ul. Winnichenka 26 (-1887)
Mapa regionalnego podziału kolei ukraińskich

Kolej Lwowska (ukr. Львівська залізниця, Lwiwśka zaliznycia) – przedsiębiorstwo regionalne ukraińskich kolei państwowych, obsługujące siedem zachodnich obwodów Ukrainy: czerniowiecki, iwanofrankowski, lwowski, rówieński, tarnopolski, wołyński i zakarpacki.

Siedziba dyrekcji mieści się we Lwowie. Organizacyjnie składa się z 5 terytorialnych dyrekcji przewozów kolejowych – iwanofrankowskiej (ukr. Івано-Франківська дирекція залізничних перевезень, Iwano-Frankiwśka dyrekcija zaliznycznych perewezeń), lwowskiej, rówieńskiej, tarnopolskiej i użhorodzkiej. W 2008 przedsiębiorstwo obsługiwało 4521 km szlaków, z których 3207 km było zelektryfikowanych, oraz 354 stacje, z których 252 miało charakter towarowy. Oprócz tego obsługuje 19 kolejowych przejść granicznych.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Pierwszą linią kolejową, która została zbudowana na obecnym terytorium Ukrainy, było połączenie Przemyśla ze Lwowem, które było przedłużeniem linii z Krakowa. Linia długości 98 km została zbudowana w 1861 z inicjatywy Leona Sapiehy przez Cesarsko-Królewskie Koleje Państwowe (niem. Kaiserlich-königliche österreichische Staatsbahnen) i nosiła oficjalną nazwę Kolei galicyjskiej im. Karola Ludwika (niem. KK Priv. Galizische Carl Ludwig-Bahn). W 1866 kolej została przedłużona do Czerniowiec, w 1869 do Brodów, a w 1870 do Tarnopola. W 1871 połączyła się z kolejami Imperium Rosyjskiego. Przed I wojną światową całkowita długość linii kolejowych wynosiła 2676 km.

W piątek 17 sierpnia 1906 o 3:30 po południu pociąg 315 Lwów–Stanisławów zetknął się w okolicach pierwszego mostu z wolnym parowozem, który miał dojechać na tzw. „tory dezynfekcyjne”. Lekko i ciężej rannych było około 55 osób[1].

W szóstą rocznicę polskiego oswobodzenia Lwowa z 1918 podczas wojny polsko-ukraińskiej w 1924 odsłonięto Krzyż Obrony Lwowa na gmachu Dyrekcji Kolei Państwowej[2].

W 2011 Kolej Lwowska uroczyście obchodziła 150-lecie działalności.

Przedsiębiorstwo utrzymuje Muzeum Historii Kolei Lwowskiej (ukr. Музей історії львівської залізниціMuzej istoriji lwiwśkoji zaliznyci) z siedzibą we Lwowie.

Nazwy w minionym okresie[3][4]

[edytuj | edytuj kod]
  • 1858-1892 – Kolej Galicyjska im. Karola Ludwika (Galizische Carl Ludwig-Bahn)
  • 1884- – Okręgowa Dyrekcja Ruchu Kolejowego
  • 1892- – Dyrekcja C.K. Kolei we Lwowie (k.k. Staatsbahndirektion Lemberg der Kaiserlich-königliche österreichische Staatsbahnen)
  • 1919-1929 – Dyrekcja Kolei Państwowych we Lwowie
  • 1929-1939 – Dyrekcja Okręgowa Kolei Państwowych Lwów
  • 1939-1941 – Kolej Lwowska (Львовская железная дорога)
  • 1941-1943 – Dyrekcja Okręgowa Kolei Wschodnich (Ostbahn-Bezirksdirektion – OBD Lemberg)
  • 1943-1944 – Dyrekcja Kolei Wschodnich (Ostbahndirektion – OBD Lemberg)
  • 1944-1991 – Kolej Lwowska (Львовская железная дорога)
  • 1991- – Lwowska Kolej Państwowa (Львівська державна залізниця)

Dyrektorzy/prezesi[3][4]

[edytuj | edytuj kod]
  • I siedziba w budynku ks. Kaliksta Ponińskiego z 1829 przy pl. Mickiewicza 8 (пл. Міцкевича) (1880-), obecnie nie istnieje,
  • II siedziba w budynku z 1880 (proj. Michał Fechter) przy ul. Winniczenka 28 (вул. Винниченка) (-1887)[5],
  • III siedziba w budynku z 1887 (proj. Wincenty Rawski) przy ul. 3 Maja 3, obecnie ul. Strzelców Siczowych (Січових Стрільців вул.), aktualnie zajmowanym przez biura[6],
  • IV siedziba w budynku z 1893 przy ul. Krasickich 5, ob. ul. Ohijenki (вул. Огієнка), mieszczącym współcześnie jeden z budynków szpitala Kolei Lwowskiej[6],
  • V siedziba w budynku z 1913 (proj. Zbigniew Brochwicz-Lewiński) przy ul. Zygmuntowskiej 1, ob. ul. Gogola 1 (вул. Гоголя 1)[6].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Katastrofa kolejowa na głównym dworcu we Lwowie.Kurier Lwowski”, 224 (19 sierpnia 1906), s. 4.
  2. W 6-tą rocznicę oswobodzenia Lwowa. „Nowości Illustrowane”. Nr 49, s. 5, 6 grudnia 1924. 
  3. a b c Гороховский А. Г.: Львовская железная дорога. Годы, события, люди, Каменяр Львів 1991, 160 s.
  4. a b c Гранкін П.Е., Лазечко П.В., Сьомочкін І.В., Шрамко Г.І.: Львівська залізниця. Історія і сучасність, Центр Європи Львів 1996.
  5. Anton Liaguszkin i Dmytro Jankiwski: Львівська, Станіславівська та Буковинська дирекції австрійських цісарсько-королівських залізниць.
  6. a b c https://lwow.home.pl/brama/koleja/kolej-gmachy.html Igor Siomoczkin, Paweł Hrankin: Trzy gmachy Dyrekcji Lwowskiej Kolei.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]