Koparka wielonaczyniowa – Wikipedia, wolna encyklopedia
Koparka wielonaczyniowa – typ koparki charakteryzującej się ciągłym procesem kopania, wyposażonej w wiele naczyń kopiących (czerpaków lub skrobaków), umieszczonych w równych odstępach na łańcuchu lub kole.
Maszyny te stosowane są w górnictwie odkrywkowym (w kopalniach węgla brunatnego, rudy, gliny), przy wykopach szerokoprzestrzennych, przy skarpowaniu nasypów, na składach materiałów sypkich. Są jednymi z największych maszyn do robót ziemnych. Np. Bagger 293 ma długość 220 m, wysokość 94,5 m i masę ponad 14 tys. ton, a jej wydajność to 240 tys. m³ urobku na dobę[1].
Mniejsze maszyny tego typu stosowane są do kopania rowów, w wykonaniu jako koparki wielonaczyniowe wzdłużne.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Zanim pojawiły się pierwsze koparki wielonaczyniowe, przez wiele stuleci stosowano różne rozwiązania pogłębiarek wykorzystujących układ wieloczerpakowy. Powstanie pierwszych koparek wielonaczyniowych stanowiło kolejny etap w zastosowaniu tego układu do robót ziemnych, tym razem na lądzie. Pierwsze tego typu maszyny powstają w połowie XIX w.:
- 1827 r. – projekt[2] koparki wielonaczyniowej Poirot de Valcourta. Nic nie wiadomo o realizacji projektu;
- 1859 r. – patent Alfonso Couvreuxa[3] na koparkę wielonaczyniową. Zbudowano kilka takich maszyn, koparki te były stosowane przy budowie Kanału Sueskiego;
- 1880–1884 r. – podobne maszyny w tym okresie produkowała niemiecka firma „LMG”; koparki tej firmy stały się jednymi z najpopularniejszych maszyn w Europie stosowanymi przy budowie linii kolejowych i kanałów wodnych;
- 1905 r. – pierwsza koparka z kołowym układem wieloczerpakowym; maszyna zbudowana w Kalifornii i stosowana do wykonywania rowów melioracyjnych.
Podział
[edytuj | edytuj kod]- łańcuchowe
- poprzeczne
- wzdłużne
- kołowe
- przestrzenne
- wzdłużne
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Heaviest land vehicle [online], Guinness World Records [dostęp 2023-08-15] (ang.).
- ↑ patent nr 3244 z 27 czerwca 1827 r. francuskiego urzędu patentowego
- ↑ patent nr 40160 z 12 marca 1859 r.; uzyskał również 16 innych patentów (w tym 136586, 148214, 148625)