French
DeutschKrystyna Stypułkowska – Wikipedia, wolna encyklopedia
 Krystyna Stypułkowska na okładce „Filmu”, 1961 | |
| Imię i nazwisko | Krystyna Stypułkowska-Smith |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 18 sierpnia 1938 |
| Data i miejsce śmierci | 22 października 2020 |
| Zawód | aktorka, tłumaczka, filolog |
| Lata aktywności | 1958, 1960–1966 |
Krystyna Stypułkowska-Smith[1] (ur. 18 sierpnia 1938 w Warszawie[1], zm. 22 października 2020 w Arlington[2]) – polska romanistka, tłumaczka i aktorka[2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W okresie, gdy studiowała romanistykę, pracowała jako tłumaczka m.in. René Claira, Yves’a Montanda i innych gwiazd przebywających na przełomie lat 50. i 60. w Polsce[1]. Zadebiutowała epizodem w filmie Kalosze szczęścia (1958) w reżyserii Antoniego Bohdziewicza. Zdobyła popularność dzięki roli Pelagii w filmie Niewinni czarodzieje (1960) w reżyserii Andrzeja Wajdy[3].
Na początku lat 60. wyjechała do Włoch, gdzie przez pewien czas kształciła się na wydziale aktorskim i reżyserskim w Centro sperimentale di cinematografia w Rzymie i zagrała jedną z głównych ról w filmie Enzo Battaglii pt. La vita provvisoria (1962)[4][5]. Miała na koncie kilka ról filmowych i telewizyjnych. W 1962 roku zagrała w filmie pt. Dziewczyna z dobrego domu, następnie w dwóch spektaklach Teatru Telewizji (Syn marnotrawny z 1963 i Przygoda z Agnieszką z 1965), a także w NRD-owskim filmie w reżyserii Franka Beyera, zatytułowanym Spur der Steine (1966)[4].
Po zakończeniu kariery filmowej rozpoczęła pracę w Polskiej Agencji Prasowej[6]. W 1968 wyemigrowała do Stanów Zjednoczonych, gdzie doktoryzowała się z komparatystyki, była lektorką języka włoskiego i uczyła języka francuskiego na jednym z uniwersytetów[1]. Po rozwodzie mieszkała w Paryżu, a także w Polsce, gdzie pracowała w teatrze i była korespondentką miesięcznika „Dialog”[1]. Po czterech latach wróciła do USA[1]. Mieszkała w Waszyngtonie[1]. Od 1980 pracowała w Departamencie Stanu Stanów Zjednoczonych[1].
Zmarła 22 października 2020 w Arlington. 22 listopada 2022 została pochowana na cmentarzu ewangelicko-augsburskim przy ulicy Sopockiej w Łodzi[7].
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]Filmy
- 1958: Kalosze szczęścia
- 1960: Niewinni czarodzieje – Pelagia[2]
- 1962: La vita provvisoria[2]
- 1962: Dziewczyna z dobrego domu – Joanna Kossakowska[2].
- 1966: Spur der Steine – Kati Klee[2]
Seriale telewizyjne
- 1965: Podziemny front – Marysia, łączniczka AL[2]
Spektakle Teatru Telewizji
- 1963: Syn marnotrawny (reż. Bohdan Trukan) – szlachcianka[2]
- 1965: Przygoda z Agnieszką (reż. Jacek Szczęk) – Agnieszka[2]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h Kalina Błążejowska: Szczęściara. przekroj.pl, 2017-11-05. [dostęp 2018-06-17]. (pol.).
- ↑ a b c d e f g h i Krystyna Stypułkowska w bazie filmpolski.pl
- ↑ Krystyna Stypułkowska: Co się stało z gwiazdą Niewinnych czarodziejów? Bez trudu przyćmiła swoich ekranowych kolegów i... zniknęła. film.wp.pl, 2016-01-23. [dostęp 2018-06-17]. (pol.).
- ↑ a b Magda Sendecka: Akademia Filmu Polskiego: Krystyna Stypułkowska. akademiapolskiegofilmu.pl. [dostęp 2018-06-17]. (pol.).
- ↑ Urodzona pod szczęśliwą gwiazdą. film.wp.pl, 2018-01-05. [dostęp 2018-06-17]. (pol.).
- ↑ Porzuciła kino. film.wp.pl, 2016-01-23. [dostęp 2018-06-17]. (pol.).
- ↑ Krystyna Stypułkowska – informacja o pogrzebie. filmpolski.pl. [dostęp 2022-11-11]. (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Krystyna Stypułkowska w bazie filmpolski.pl
- Gdzie i dlaczego zniknęła Krystyna Stypułkowska, gwiazda filmu „Niewinni czarodzieje”?
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Krystyna Stypułkowska w bazie Filmweb
- Krystyna Stypułkowska w bazie IMDb (ang.)