Latynus – Wikipedia, wolna encyklopedia

Latynus

mityczny król Lacjum
Dane biograficzne
Żona	Amata
Dzieci	Lawinia

Latynus (łac. Latinus) – postać z mitologii rzymskiej, król i eponim Lacjum, mąż Amaty, ojciec Lawinii. Istnieje kilka wersji jego genealogii:

• według najdawniejszej z nich Latynus był synem Kirke i Odyseusza^[1] lub Kirke i Telemacha^[2]
• według drugiej, ojcem Latynusa był italski bóg Faun, a matką – bogini miasta Minturnae, Marika^[3].
• według trzeciej, Latynus był synem Heraklesa i branki hiperborejskiej imieniem Palanto, od której ma pochodzić nazwa Palatynu. Herakles miał wydać ciężarną Palanto za Fauna, który wychował Latynusa^[4].

Istnieją dwa podstawowe warianty losów Latynusa, różniące się przede wszystkim opisem jego stosunków z Eneaszem i Trojańczykami przybyłymi do Italii: według jednego z nich Latynus stanął natychmiast po stronie Eneasza, wsparł go w wojnie z Rutulami i zginął w decydującej bitwie z nimi, a Eneasz objął po nim władzę nad Latynami. Według drugiego, Latynus, sprzymierzywszy się początkowo z Trojanami, zerwał ten sojusz i szukał następnie pomocy króla Rutulów Turnusa w walce z Eneaszem i jego ludźmi. W ostatecznej bitwie mieli, podobnie jak w poprzedniej wersji, zginąć zarówno Turnus, jak i Latynus.

Wersje te połączył w Eneidzie Wergiliusz (ks. VII-XII): w tej wersji Latynus przyjął Eneasza gościnnie i postanowił oddać mu córkę za żonę. Doszło jednak do konfliktu między ludźmi Eneasza a ludźmi Latynusa, w rezultacie którego wybuchła wojna, w którą, za namową życzliwej mu królowej Amaty, wmieszał się król Rutulów. Latynus nie chciał stanąć po żadnej ze stron i na czas wojny zamknął się w swoim pałacu; podczas całego konfliktu starał się jedynie działać jako mediator, próbując doprowadzić do zawieszenia broni na czas pogrzebu poległych Rutulów i odwieść Turnusa od idei pojedynku z Eneaszem. Kiedy Turnus zginął, Latynus zawarł w imieniu miejscowych ludów pokój z Trojańczykami.

Odrębna wersja mitu^[5] głosi, że Latynus, król Lacjum, zniknął tajemniczo w czasie wojny z miastem Caere i był od tej pory czczony jako Jupiter Larialis, bóg czczony przez Związek Latyński (por. Kwiryn i Romulus).

• Pierre Grimal, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Wyd. Ossolineum 1990, s. 203-4 (ISBN 83-04-01069-0)

• Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology. ancientlibrary.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-06-27)].