Legio VI Victrix – Wikipedia, wolna encyklopedia

VI Legion

Legio VI

Historia
Państwo	Imperium rzymskie
Sformowanie	41 p.n.e.
Rozformowanie	po 212
Nazwa wyróżniająca	Victrix
Dowódcy
Ostatni	Klaudiusz Hieronimian
Działania zbrojne
Wojna peruzyńska, Wojna kantabryjska
Organizacja
Numer	VI
Dyslokacja	Peruzja, po 119: Brytania
Formacja	Armia rzymska
Rodzaj wojsk	głównie piechota

Legio VI Victrix – rzymski legion sformowany w I wieku p.n.e. Uczestniczył on m.in. w walkach Oktawiana Augusta z Markiem Antoniuszem, a także w wojnie kantabryjskiej na terenie Półwyspu Iberyjskiego. W późniejszym okresie stacjonował w Brytanii. Około 25 r. p.n.e. został obdarzony przez Oktawiana tytułem "Victrix" – "Zwyciężający"^[1]. Symbolem legionu był prawdopodobnie byk^[2].

Legion został sformowany przez Oktawiana (późniejszego cesarza) w 41 roku p.n.e. Powstał on na wzór utworzonego w 52 r. p.n.e. przez Cezara Legio VI Ferrata. Już w pierwszym roku istnienia wziął udział w oblężeniu Peruzji w ramach wojny peruzyńskiej^[2].

W kolejnych latach uczestniczył w kampanii przeciwko Sekstusowi Pompejuszowi, który zajął Sycylię. Był obecny, choć nie walczył, podczas bitwy pod Akcjum, która była rozstrzygającym starciem walk pomiędzy Oktawianem a Markiem Antoniuszem^[2].

Po roku 30 p.n.e. stacjonował w prowincji Hispania Tarraconensis na Półwyspie Iberyjskim. Tam brał udział w walkach Oktawiana przeciwko Kantabrom. Konflikt ten, zwany wojną kantabryjską, trwał w latach 25–13 p.n.e. Po wojnie legion pozostał w Hiszpanii na prawie wiek, zyskując przydomek Hispaniensis^[2]. W roku 63 n.e. Legio X Gemina został przeniesiony do Carnuntum i tym samym VI Victrix został jedynym legionem w Leonie, wspieranym przez 2 ale i 3 kohorty^[3].

Około 67 roku zaczęło narastać niezadowolenie z panowania cesarza Nerona, a popularność zyskiwał zarządca Hispanii Tarraconensis – Galba. W 68 roku VI Victrix obwołała go nowym cesarzem, jednak uzurpator pozostawił legion w Hiszpanii i ruszył do Rzymu z nowo utworzonym Legio VII Galbiana.

Zimą na przełomie 69 i 70 roku VI Victrix została skierowana nad Ren, gdzie miała stłumić powstanie Batawów, wywołane osłabieniem granicy po tym jak Witeliusz zabrał większość armii do Rzymu, by w ten sposób przejąć rządy z imperium^[3][2]. Decydującą walkę stoczono pod Xanten, po której powstanie zostało stłumione^[2].

VI Victrix pozostał w Germanii Inferior, wraz z legionami I Minervia, X Gemina oraz XXII Primigenia. W 89 roku uczestniczył w okolicach Moguncji w tłumieniu buntu wszczętego przez zarządcę prowincji Germania Superior, Lucjusza Antoniusza Saturnina. Został wówczas odznaczony wraz z pozostałymi uczestniczącymi w kampanii legionami tytułem Pia Fidelis Domitiana^[2]. Podczas wojen z Dakami część żołnierzy VI Victrix została przeniesiona nad Dunaj, choć formalnie legion stacjonował w Xanten^[2].

W roku 122 cesarz Hadrian zabrał VI Victrix ze sobą do Brytanii. Legion brał udział we wznoszeniu Muru Hadriana na odcinku pomiędzy Pons Aelius (okolice obecnego Newcastle) i Luguvallium oraz mostu nad Tyne w pobliżu Newcastle. Bazą legionu stało się wówczas Eboracum. W latach 139–42 legion brał też udział we wznoszeniu Wału Antonina^[2].

W latach 165-66 jednym z dowódców legionu był Publiusz Serwiusz Pertynaks, który przez krótki okres w 193 roku być cesarzem rzymskim. Po jego śmierci wybuchła wojna domowa pomiędzy kolejnymi pretendentami do tronu. W 196 roku w walkach wykorzystano również legiony z Brytanii, które zostały jednak pokonane pod Lyonem przez armię Septymiusza Sewera i pobite powróciły na wyspę^[2]. Po powrocie musiały zmierzyć się z licznymi rebeliami przeciwko rzymskiej władzy. VI Victrix był zaangażowany z odbicie i odbudowę Eboracum i odbudowę zniszczonych sekcji Wału Hadriana^[2].

W roku 208 do wciąż targanej niepokojami Brytanii przybył cesarz Septymiusz Sewer z zamiarem podbicia Szkocji. VI Victrix został przeniesiony do Carpow, gdzie stacjonował wraz z II Augusta. Po niepowodzeniu kampanii szkockiej pozostał w Eboracum. W 306 roku, kiedy w Eboracum zmarł cesarz Konstancjusz Chlorus, żołnierze VI legionu obwołali kolejnym cesarzem jego syna Konstantyna^[2].

Legion wciąż istniał pod koniec VI wieku. Podczas panowania Honoriusza w 402 roku powrócił być może z Brytanii na kontynent na rozkaz Stylichona^[2].

• Stephen Dando-Collins, "Legiony Cezara", Bellona 2009