Li Ao (polityk) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Li Ao
Ilustracja
Li Ao podczas wizyty w Pekinie w 2005 roku
Data i miejsce urodzenia

25 kwietnia 1935
Harbin

Data i miejsce śmierci

18 marca 2018
Tajpej

Deputowany do Yuanu Ustawodawczego
Okres

od 2004
do 2008

Przynależność polityczna

bezpartyjny

Li Ao (chiń. 李敖; pinyin Lǐ Áo; ur. 25 kwietnia 1935 w Harbinie, zm. 18 marca 2018 w Tajpej[1]) – tajwański pisarz, satyryk i eseista, niezależny polityk.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Harbinie[2], po przejęciu władzy w Chinach przez komunistów w 1949 roku uciekł wraz z rodziną na Tajwan. Ukończył prawo i historię na Narodowym Uniwersytecie Tajwańskim[3]. Po zakończeniu edukacji zajął się pisarstwem, opublikował w sumie ponad 100 książek, w tym dwie autobiografie[4].

Działacz opozycji demokratycznej za czasów dyktatury Czang Kaj-szeka, był redaktorem zamkniętego w 1965 roku przez władze czasopisma Wenxing (文星), krytycznego wobec rządzącego Kuomintangu. Zdobył sobie popularność antyrządowymi satyrami. W 1972 roku skazany został na 10 lat więzienia za obronę dysydenta Peng Ming-mina[5]. Zwolniony przedterminowo w 1976 roku[6]. Po wyjściu z więzienia kontynuował działalność w opozycji demokratycznej, większość jego twórczości do 1991 roku była zakazana przez cenzurę[3].

W 2000 roku był nominowany do Literackiej Nagrody Nobla za powieść Beijing Fayuansi (北京法源寺)[7].

Związany był politycznie z obozem „Niebieskich[8][9], choć pozostawał bezpartyjny i zachowywał dystans wobec Kuomintangu. W wyborach prezydenckich w 2000 roku kandydował z poparciem Nowej Partii. Swojej kandydatury nie traktował jednak poważnie i w czasie kampanii wyborczej nawoływał do głosowania na Jamesa Soonga[4]. Ostatecznie uzyskał zaledwie 0,13% głosów[10]. W 2006 roku ubiegał się jako kandydat niezależny o urząd burmistrza Tajpej[11]. W latach 2004–2008 deputowany do Yuanu Ustawodawczego (parlamentu)[12]. W październiku 2006 roku rozpylił na sali posiedzeń gaz łzawiący, chcąc uniemożliwić debatę nad zakupem przez rząd Tajwanu broni od Stanów Zjednoczonych[13].

Zdecydowany przeciwnik niepodległości Tajwanu i orędownik zjednoczenia wyspy z Chinami kontynentalnymi[2]. Popierał formułę Jeden kraj, dwa systemy[8]. Krytykował prezydenta Chen Shui-biana za niszczenie relacji chińsko-tajwańskich[3]. W 2005 roku odbył 12-dniową podróż do Chińskiej Republiki Ludowej, wzbudzając konsternację gospodarzy apelem o zwiększenie wolności słowa w Chinach podczas gościnnego wykładu na Uniwersytecie Pekińskim[14].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Taiwan-based writer Li Ao dies aged 83. xinhuanet.com, 2018-03-18. [dostęp 2018-03-18]. (ang.).
  2. a b Li Ao: Outspoken outsider. news.bbc.co.uk, 2000-03-03. [dostęp 2013-04-24]. (ang.).
  3. a b c The Most Controversial Figure in Taiwan – Li Ao. china.org.cn, 2005-08-30. [dostęp 2013-04-24]. (ang.).
  4. a b John F. Copper: The A to Z of Taiwan (Republic of China). Lanham: Scarecrow Press, 2007, s. 165. (ang.).
  5. Taiwan. A New History. red. Murray A. Rubinstein, M.E. Sharpe. New York: 2007, s. 335. (ang.).
  6. Taiwan’s non-partisan legislator Li Ao says he won’t run for next term. people.com.cn, 2007-10-21. [dostęp 2013-04-24]. (ang.).
  7. John F. Copper: Consolidating Taiwan’s democracy. Lanham: University Press of America, 2005, s. 60. (ang.).
  8. a b Taiwan scholar Li Ao to visit mainland. chinadaily.com.cn, 2005-09-14. [dostęp 2013-04-24]. (ang.).
  9. Candidates nominate for mayor in Taiwan. cctv.com, 2006-10-16. [dostęp 2013-04-24]. (ang.).
  10. Assessining the Lee Teng-hui Legacy in Taiwan’s Politics. Democratic Consolidation and External Relations. red. Bruce J. Dickson and Chien-min Chao, M.E. Sharpe. New York: 2002, s. 112. (ang.).
  11. Flora Wang: Li Ao first to register as Taipei mayor candidate. Taipei Times, 2006-10-16. [dostęp 2013-04-24]. (ang.).
  12. Tseng Wei-chen: Days of political prisoner legislators near their end. Taipei Times, 2011-07-24. [dostęp 2013-04-24]. (ang.).
  13. Caroline Gluck: Taiwan MP in ‘tear gas’ protest. bbc.co.uk, 2006-10-24. [dostęp 2013-04-24]. (ang.).
  14. Gadfly Taiwan writer calls for more academic freedom in address to mainland students. english.sina.com, 2005-09-21. [dostęp 2013-04-24]. (ang.).