Lizosomalne choroby spichrzeniowe – Wikipedia, wolna encyklopedia
Lizosomalne choroby spichrzeniowe, choroby lizosomalne, choroby spichrzania lizosomalnego – grupa chorób uwarunkowanych genetycznie, w których na skutek braku aktywności jednego z enzymów dochodzi do spichrzania różnych substancji w lizosomach.
Patogeneza
[edytuj | edytuj kod]Ze względu na to, że wytwarzanie enzymów w lizosomach przebiega w wielu etapach (synteza, fałdowanie, aktywacja, przemieszczanie) można znaleźć wiele przyczyn upośledzenia ich funkcji. Stopień upośledzenia funkcji enzymu decyduje o nasileniu objawów chorobowych, a jego typ – o rodzaju tych objawów. Na skutek braku aktywności enzymu, gromadzone w lizosomach substancje nie mogą ulec degradacji i gromadzą się w komórkach, co prowadzi do określonych zmian strukturalnych i czynnościowych
Dziedziczenie
[edytuj | edytuj kod]Większość chorób lizosomalnych to schorzenia monogenowe, dziedziczone autosomalnie recesywnie. Wyjątkami są: choroba Fabry’ego, mukopolisacharydoza II i choroba Danona.
Podział
[edytuj | edytuj kod]- Mukopolisacharydozy (MPS)
- MPS I
- MPS I H (zespół Gertrudy Hurler) – deficyt lizosomalnej alfa-iduronidazy
- MPS I S (zespół Scheiego, dawniej MPS V)
- MPS II (zespół Huntera) – deficyt lizosomalnej sulfatazy iduronianu
- MPS III (zespół Sanfilippo)
- MPS III A – deficyt sulfatazy heparanu
- MPS III B – deficyt
- MPS III C
- MPS III D
- MPS IV – A, B
- MPS VI
- MPS VII
- MPS I
- Glikoproteinozy
- Aspartyloglikozaminuria
- Fukozydoza
- Alfa-mannydoza
- Beta-mannydoza
- Mukolipidoza I (sjalidoza)
- Choroba Schindlera
- Sfingolipidozy
- Inne lipidozy
- Glikogenozy spichrzeniowe
- Mnogie niedobory enzymatyczne
- Zaburzenia transportu lizosomalnego
- Inne choroby lizosomalne
Diagnostyka
[edytuj | edytuj kod]Rozpoznanie można postawić po stwierdzeniu charakterystycznego profilu substratów wydalanych z moczem (mukopolisacharydów, lipidów, sulfatydów, gangliozydów, glikoprotein). Dodatkowe badania wykrywają zmiany wywołane chorobą (demielinizacje w mózgu, powiększenie narządów, zmiany na dnie oka) Ważną rolę odgrywają również badania genetyczne
Leczenie
[edytuj | edytuj kod]Stosuje się próby leczenia oparte na przeszczepieniu szpiku kostnego, enzymatyczną terapię zastępczą (terapia genowa).
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Krystyna Kubicka, Wanda Kawalec: Pediatria. Warszawa: PZWL, 2010. ISBN 978-83-200-4169-9.
- Anna Dobrzańska, Józef Ryżko: Pediatria. Wrocław: Urban&Partner, 2005. ISBN 83-89581-25-6.