Loxosomatidae – Wikipedia, wolna encyklopedia

Loxosomatidae – rodzina zwierząt bezkręgowych z typu kielichowatych. Jedyna z monotypowego rzędu Solitaria lub Loxosomatida.

Zwierzęta o ciele podzielonym na kielich (kaliks), w którym znajdują się wszystkie narządy wewnętrzne oraz stylik (trzonek), służący do przyczepiania organizmu do podłoża^[1][2]. Pomiędzy kielichem a stylikiem nie występuje przegroda łącznotkankowa, szyjka ani aparat gwiaździsty^[3][2]. Otwór odbytowy umiejscowiony jest na stożku analnym^[4].

Są to zwierzęta osiadłe, morskie^[2]. Jako jedyna rodzina kielichowatych nie tworzą kolonii, lecz pędzą samotniczy tryb życia. Występuje zarówno rozmnażanie płciowe jak i bezpłciowe^[1][2]. W przypadku rozrodu bezpłciowego pączkowanie zachodzi u nich w kielichu, a nie na styliku jak u pozostałych kielichowatych^[5].

Loxomitra wtórnie przystosowała się do życia wolno na różnym podłożu^[5], natomiast pozostałe Loxosomatidae są epizoicznymi komensalami dennych bezkręgowców, głównie wieloszczetów, gąbek i mszywiołów^[5][1]. Bywają silnie wyspecjalizowane, np. Loxosomella clavicornis występuje na bokach myszy morskiej, Loxosomella obesa na jej grzbiecie, a Loxosomella athiusae na jej parapodiach^[1]. Loxosomella nordgaardi przyczepia się do kolonii mszywiołów, przypuszczalnie wchodząc z nimi w symbiotyczną relację – zwierzęta współpracując wzmacniają prąd niosący składniki odżywcze, a jednocześnie nie konkurują o ten sam pokarm z uwagi na odmienną budowę czułków^[6].

Mimo osiadłego trybu życia niektóre gatunki potrafią się przemieszczać, wykorzystując do tego dłuższe czułki przyoralne – zaczepiają się nimi o podłoże, po czym przemieszczają dysk czepny wyginając ciało^[1].

Takson ten po raz pierwszy wyróżniony został w 1880 roku przez Thomasa Hincksa^[7]. W 1952 roku Caesar Boettger umieścił wszystkie kielichowate w rzędzie Pedicellinida^[8][9]. W 1972 roku nowa klasyfikacja kielichowatych wprowadzona została przez Petera Emschermanna. Loxosomatidae umieszczone zostały w monotypowym rzędzie Solitaria, zaś pozostałe kielichowate w rzędzie Coloniales^[10]. Alternatywnie monotypowy rząd obejmujący tylko Loxosomatidae określany jest jako Loxosomatida^[11][2]. Autorzy powątpiewający w monofiletyzm Coloniales nierzadko zupełnie rezygnują z podziału kielichowatych na rzędy^[12]. Zasadność podziału kielichowatych na Solitaria i Coloniales wsparły jednak wyniki molekularnej analizy filogenetycznej opublikowane w 2010 roku przez Judith Fuchs i innych, przy czym nie uwzględniono w nich rodziny Loxokalypodidae^[5].

Podział Loxosomatidae na rodzaje był przedmiotem licznych zmian^[5]. W 2021 roku baza World Register of Marine Species wyróżnia trzy ich rodzaje^[7]:

• Loxomitra Nielsen, 1964
• Loxosoma Keferstein, 1862
• Loxosomella Mortensen, 1911