Lućmierz (gmina) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Lućmierz
	gmina wiejska
	1867–1954
Państwo	Polska
Województwo	1919–39: łódzkie (II RP); 1945–54: łódzkie
Powiat	łódzki
Siedziba	Proboszczewice
Populacja (1924); • liczba ludności	; 3684
Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad	19
Liczba miejscowości	36
brak współrzędnych

Lućmierz – dawna gmina wiejska istniejąca do 1954 w woj. łódzkim. Nazwa gminy pochodzi od wsi Lućmierz, lecz siedzibą władz gminy były Proboszczewice (obecnie obie miejscowości znajdują się w granicach Zgierza)^[3].

Za Królestwa Polskiego gmina Lućmierz należała do powiatu łodzińskiego (łódzkiego) w guberni piotrkowskiej^[4]^[5].

W 1915 roku do gminy Lućmierz przyłączono obszar zniesionej gminy Dzierżązna (wsie Dzierżązna, Dobra, Swoboda i Ostrów oraz osada czynszowa Folusz)^[6]^[7].

W okresie międzywojennym gmina Lućmierz należała do powiatu łódzkiego w woj. łódzkim. Była to najdalej na północ wysunięta gmina powiatu^[3]. Wieś Stępowizna stanowiła specyficzną eksklawę gminy Lućmierz, otoczoną ze wszystkich stron obszarem gminy Łagiewniki (między Rudunkami a Zegrzankami)^[8].

Podczas II wojny światowej włączono do III Rzeszy. Po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną. 13 lutego 1946, w związku ze zniesieniem gminy Łagiewniki^[9], do gminy Lućmierz przyłączono Chełmy, Krzywie, Łagiewniki Nowe, Łagiewniki Stare, Rudunki, Skotniki i Zegrzanki. Według stanu z 1 lipca 1952 roku gmina składała się z 19 gromad: Chełmy, Ciosny, Dąbrówka Strumiany, Dąbrówka Wielka, Dzierzązna, Emilia, Kania-Góra, Krzywie, Lućmierz, Łagiewniki Nowe, Łagiewniki Stare, Proboszczewice, Rosenów, Rudunki, Skotniki, Słowik, Stępowizna, Wiktorów i Zegrzanki^[10].

Jednostka została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin^[11]. Po reaktywowaniu gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku gminy Lućmierz nie przywrócono, a jej dawny obszar wszedł głównie w skład nowej gminy Zgierz w tymże powiecie i województwie^[12].

Przypisy

↑ Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. łódzkiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
↑ Skorowidzu miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej
↑ ^a ^b Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
↑ Postanowienie z 17 (29) września 1866, ogłoszone 5 (17) stycznia 1867 (Dziennik Praw, rok 1866, tom 66, nr 219, str. 279)
↑ Postanowienie z 29 grudnia 1867 (10 stycznia 1868), ogłoszone 8 (20) lutego 1868 (Dziennik Praw, rok 1868, tom 67, nr 228, str. 359)
↑ Gmina Dzierżązna w Słowniku Polskim
↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej – Tom II – Województwo Łódzkie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1925
↑ Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
↑ Dz.U. z 1946 r. nr 4, poz. 35
↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312

[1] Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. łódzkiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.

[skor-2] Skorowidzu miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej

[gus-3] Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933

[4] Postanowienie z 17 (29) września 1866, ogłoszone 5 (17) stycznia 1867 (Dziennik Praw, rok 1866, tom 66, nr 219, str. 279)

[5] Postanowienie z 29 grudnia 1867 (10 stycznia 1868), ogłoszone 8 (20) lutego 1868 (Dziennik Praw, rok 1868, tom 67, nr 228, str. 359)

[6] Gmina Dzierżązna w Słowniku Polskim

[7] Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej – Tom II – Województwo Łódzkie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1925

[8] Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933

[9] Dz.U. z 1946 r. nr 4, poz. 35

[10] Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa

[11] Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191

[12] Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

Przynależność wojewódzka	gubernia piotrkowska (1867–1915) woj. łódzkie (II RP) (1919–39) woj. łódzkie (1945–75)
Miasta	Aleksandrów (Łódzki) (do 1870 i od 1924) Andrespol (1915–1919) Kazimierz (do 1870) Konstantynów (Łódzki) (do 1870 i od 1924) Łódź (do 1928 →) Ruda Pabianicka (1923–46) Rzgów (do 1870 i 1915-1919) Tuszyn (do 1870 i od 1924) Zgierz (do 1951 →)
Osiedla (1954–72)	Andrespol (od 1963)
Gminy wiejskie (1867–1954 i 1973–75)	Aleksandrów Łódzki (od 1973) Andrespol (od 1973) Babice (do 1953) Bełdów (do 1954) Brójce Brus (do 1946) Brużyca (do 1924) Brużyca Wielka (1924–54) Chojny (do 1946) Czarnocin Dzierżązna (do 1915) Gospodarz (do 1953) Górki (do 1924) Kazimierz (1953–54) Kruszów (1925–54) Ksawerów (od 1973) Lućmierz (do 1954) Lutomiersk (od 1973) Łagiewniki (do 1946) Nakielnica (do 1924) Nowosolna (do 1954) Puczniew (do 1954) Radogoszcz (do 1946) Rąbień (do 1954) Rszew (do 1927) Rzgów (od 1953) Stoki (do 1868) Tuszyn (od 1973) Wiskitno (do 1954) Zgierz (od 1973) Żeromin (do 1924)
Gromady (1954–72)	Andrespol (← 1958–63) Andrzejów (1954–63) Bełdów (1954–72) Biała (← 1956–72) Brójce (1954–72) Brużyca Wielka (1954–72) Czarnocin (1954–72) Dalków (1954–57) Emilia (1954–68) Gospodarz (1954–68) Górki Małe (1954–68) Grotniki (← 1956–72) Kalinko (1954–57) Kazimierz (1954–72) Kruszów (1954–68) Ksawerów (← 1959–72) Kuciny (1954–68) Kurowice (1954–72) Lutomiersk (← 1958–72) Nowosolna (1954–72) Proboszczewice (1954–69) Puczniew (1954–57) Rąbień (1954–72) Ruda-Bugaj (1954–57) Rzgów (1954–72) Słowik (1970–72) Smardzew (← 1956–72) Sobień (← 1958) Szydłów (1954–72) Szynczyce (1954–57) Tuszyn (1968–72) Wiskitno (1954–72) Wiśniowa Góra (1954–57) Wodzin (1954–58) Zofiówka (← 1956–57)