Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacji w Kielcach – Wikipedia, wolna encyklopedia

MPK Kielce
Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacji Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Kielcach
Ilustracja
główny wjazd do zajezdni przy ul. Jagiellońskiej, która jest również siedzibą MPK
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Siedziba

Kielce

Adres

ul. Jagiellońska 92
25-734 Kielce

Data założenia

22 lipca 1951

Forma prawna

spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Udziałowcy

Kieleckie Autobusy Spółka Pracownicza
Miasto Kielce

Nr KRS

0000095798

Dane finansowe
Kapitał zakładowy

16 938 834,00 zł

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „MPK Kielce”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „MPK Kielce”
Ziemia50°51′43,0″N 20°35′51,1″E/50,861944 20,597528
Strona internetowa

Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacji Kielcach (MPK Kielce) – jedna ze spółek realizujących przewozy autobusowe na zlecenie ZTM Kielce na obszarze miasta i 11 gmin aglomeracji kieleckiej oraz organizująca przewozy dalekobieżne.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Na podstawie:[1].

Historia nazewnictwa

[edytuj | edytuj kod]
  • Wydział Komunikacji Miejskiej w Kielcach (1951–?)
  • Zakład Komunikacji Miejskiej w Kielcach (?–1956)
  • Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Kielcach (1956–1975)
  • Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Komunikacji Miejskiej, oddział Kielce (1975–1981)
  • Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacji w Kielcach (1981–1991)
  • Miejski Zakład Komunikacji w Kielcach (1991–2007)
  • Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacji Miejskiej w Kielcach (od 2007)

MPK jako spółka miejska

[edytuj | edytuj kod]

22 lipca 1951 roku uchwałą Prezydenta Miejskiej Rady Narodowej w Kielcach powołany został Wydział Komunikacji Miejskiej w Kielcach, co uznawane jest jako początek publicznej zbiorowej komunikacji w mieście. Początkowo WKM operował na 4 liniach, tj. Kielce–Dąbrowa, Kielce–Bukówka, Kielce–Dyminy i Kielce–Białogon[a]. Przez pierwsze trzy lata do realizacji połączeń wykorzystywane były pojazdy wypożyczone z Przedsiębiorstwa Państwowej Komunikacji Samochodowej, natomiast w 1954 roku WKM otrzymał 6 autobusów od MZK Warszawa. Wielkość taboru stale rosła osiągając w 1961 roku 67 pojazdów, a 6 lat później już 116. W tym samym roku MPK przeniosło się do nowo wybudowanej zajezdni przy ul. Jagiellońskiej. W 1975 roku MPK stał się jednym z 5 oddziałów Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Komunikacji Miejskiej (WPKM) oraz podporządkowany mu został zakład w Jędrzejowie. Po 6 latach WPKM został rozwiązany, a w jego miejsce powołano m.in. ponownie MPK wraz z podporządkowanym MZK Jędrzejów. W 1983 roku MPK przejęło od Miejskiego Przedsiębiorstwa Oczyszczania Miasta obszar na Pakoszu, co pozwoliło na utworzenie drugiej na terenie miasta zajezdni. W 1990 roku ostatecznie wydzielono MZK Jędrzejów ze struktury MPK Kielce, które rok później zostało przekształcone w MZK Kielce.

Strajk

[edytuj | edytuj kod]

W 2007 roku władze Kielc podjęły próbę prywatyzacji MPK Kielce, a jedynym zainteresowanym podmiotem okazał się Veolia Transport Polska. Spowodowało to niepokoje wśród pracowników spółki, co ostatecznie doprowadziło do rozpoczęcia akcji protestacyjnej. 14 sierpnia 2007 roku powołano komitet strajkowy, na czele którego stanął Bogdan Latosiński, przewodniczący „Solidarności” w MPK. Przez następne 18 dni na ulice miasta nie wyjechał żaden autobus miejski. Strajkujących pracowników poparły m.in. MPK Radom i Rzeszów, a także mieszkańcy Kielc, którzy przygotowali petycję wspierającą strajkujących zawierającą 20 tysięcy podpisów. W nocy z 28 na 29 sierpnia 2007 roku doszło do próby przejęcia zajezdni na Pakoszu przez miasto poprzez wyrzucenie pracowników z terenu zajezdni. Rano tego samego dnia udało im się jednak powrócić na teren zajezdni, co rozpoczęło trwające do 30 sierpnia negocjacje. Ostatecznie umowę podpisano tegoż dnia przed bramą zajezdni przy ul. Jagiellońskiej[1][2][3].

Po strajku

[edytuj | edytuj kod]

Bezpośrednimi skutkami strajku było:

  • odstąpienie od prywatyzacji MPK;
  • otrzymanie przez pracowników obietnicy podwyżek;
  • powołanie spółki Kieleckie Autobusy Spółka Pracownicza (KASP);
  • przejęcie przez KASP większości udziałów w MPK, w tym bazy przy ul. Jagiellońskiej oraz taboru[1][3].

Pomimo napiętej atmosfery w trakcie strajku, podpisanie umowy rozpoczęło powolny proces polepszania relacji pomiędzy miastem i powstałym w 2003 roku ZTM-em a KASP-em. Umożliwiło to modernizację taboru m.in. ze środków unijnych. MPK przez wiele lat pozostało też jedynym przewoźnikiem w Kielcach, choć w 2017 roku utrzymanie tego statusu było możliwe dopiero po rozprawie sądowej ze spółką Michalczewski[4]. W 2019 roku relacje uległy jednak ponownemu pogorszeniu, czemu towarzyszyły liczne wzajemne oskarżenia[5][6]. Podobna sytuacja miała miejsce w 2021 roku w związku z pełnieniem funkcji prezesa MPK przez Renatę Gruszczyńską[7], a także w 2023 roku w związku z przetargiem na tzw. "mały" kontrakt[b][8][9].

Obsługiwane linie

[edytuj | edytuj kod]

Linie na zlecenie ZTM-u

[edytuj | edytuj kod]

Do 2023 roku MPK obsługiwał wszystkie linie autobusowe utworzone przez miasto, jednak od 2023 obsługuje jedynie część linii w Kielcach i aglomeracji kieleckiej[10][9][c]:

Linie własne

[edytuj | edytuj kod]

MPK w ramach przewozów dalekobieżnych prowadzi 4 linie[11]:

  • 201 (Kielce⬌Chmielnik)
  • 205 (Kielce⬌Raków)
  • 206 (Kielce⬌Łagów)
  • 208 (Kielce⬌Busko-Zdrój)

Infrastruktura

[edytuj | edytuj kod]

Istniejąca

[edytuj | edytuj kod]

Jedyną istniejącą zajezdnią należącą do MPK jest powstała w 1967 roku zajezdnia przy ul. Jagiellońskiej, która jest również siedzibą spółki. Na jej terenie znajduje się również stacja kontroli pojazdów oraz stacja paliw. Główna część zajezdni znajduje się pomiędzy ulicami Krakowską, Jagiellońską i Kołłątaja, natomiast niewielki fragment znajduje się po drugiej stronie ul. Jagiellońskiej.

Historyczna

[edytuj | edytuj kod]

Pierwszą historyczną zajezdnią był parking dla autobusów położony przy ówczesnej ul. Rewolucji Październikowej (ob. Warszawskiej). Była ona jedyną zajezdnią do roku 1967, kiedy to autobusy przeniesione zostały do nowej zajezdni przy ul. Jagiellońskiej. Tego samego roku zlikwidowano parking, na terenie którego kilka lat później powstała aleja IX Wieków Kielc[1].

W latach 1983–2008 na terenie miasta istniały dwie zajezdnie – obok tej przy ul. Jagiellońskiej istniała również druga przy ul. Pakosz. Zajezdnia ta była miejscem punktu kulminacyjnego strajków z 2007 roku, kiedy to próbowano przejąć ją siłą. Ostatecznie zajezdnia została zamknięta rok później[1][12].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]
  1. Dąbrowa, Bukówka, Dyminy i Białogon obecnie (w całości lub części) leżą na terenie Kielc, jednak w 1951 roku były to osobne miejscowości.
  2. "Małym" kontraktem określany jest kontrakt na obsługę linii z wykorzystaniem pozyskanych w latach 2008-2009 autobusów z dofinansowaniem unijnym.
  3. Uwzględniono główne trasy podawane przez ZTM. Nie są uwzględnione trasy wariantowe i skrócone.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e HISTORIA | [online] [dostęp 2024-09-06] (pol.).
  2. MPK: Od wtorku strajk generalny [online], archive.is, 15 lipca 2012 [dostęp 2024-09-06] [zarchiwizowane z adresu 2012-07-15].
  3. a b Koniec strajku MPK w Kielcach [online], TVN24, 30 sierpnia 2007 [dostęp 2024-09-06] (pol.).
  4. MPK będzie woziło kielczan [LIVE, ZDJĘCIA] [online], 11 stycznia 2018 [dostęp 2023-08-22] (pol.).
  5. Kolejny spór ZTM i MPK w Kielcach. Tym razem chodzi o "przepełnione autobusy" [online], Onet Wiadomości, 26 września 2019 [dostęp 2024-09-06] (pol.).
  6. Telewizja Polska S.A, MPK kontra ZTM. Spotkanie z władzami Kielc nie przyniosło porozumienia [online], kielce.tvp.pl [dostęp 2024-09-06] (pol.).
  7. Renata Gruszczyńska podtrzymuje zarzuty wobec Bogdana Latosińskiego [online], 5 stycznia 2022 [dostęp 2024-09-06] (pol.).
  8. Malgorzata Lukaszewicz, Kielce. Przetarg na obsługę komunikacyjną bez rozstrzygnięcia z powodu braku ofert [online], PortalKomunalny.pl, 7 lutego 2023 [dostęp 2023-04-01] (pol.).
  9. a b Piotr Juszczyk, Już nie tylko MPK. We wrześniu BP Tour wyjedzie na ulice Kielc [online], wKielcach.info - najważniejsze wiadomości z Kielc, 22 sierpnia 2023 [dostęp 2024-01-11] (pol.).
  10. ZTM Kielce - Rozkłady Jazdy [online], ztm.kielce.pl [dostęp 2024-08-24].
  11. ROZKŁAD JAZDY | [online] [dostęp 2024-09-06] (pol.).
  12. Kieleckie MPK opuszcza Pakosz [online], 14 września 2008 [dostęp 2017-02-07] [zarchiwizowane z adresu 2008-09-14].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]