Mangaia – Wikipedia, wolna encyklopedia

Mangaia
Ilustracja
Zdjęcie satelitarne wyspy
Państwo

 Nowa Zelandia

Terytorium stowarzyszone

 Wyspy Cooka

Akwen

Ocean Spokojny

Archipelag

Południowe Wyspy Cooka

Powierzchnia

51,8 km²

Populacja (2016)
• liczba ludności
• gęstość


499
9,6 os./km²

Położenie na mapie Wysp Cooka
Mapa konturowa Wysp Cooka, blisko dolnej krawiędzi po prawej znajduje się punkt z opisem „Mangaia”
Położenie na mapie Oceanii
Mapa konturowa Oceanii, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Mangaia”
Ziemia21°55′17″S 157°55′23″W/-21,921389 -157,923056
Mapa wyspy

Mangaia (tradycyjna nazwa Auau Enua) – wyspa wchodząca w skład Południowych Wysp Cooka, należąca administracyjnie do terytorium zależnego Nowej ZelandiiWysp Cooka. Wyspa stanowi jednocześnie jednostkę administracyjną o takiej samej nazwie.

Wyspa ma powierzchnię 51,8 km² (druga co do wielkości z Wysp Cooka), a zamieszkana jest przez 499 mieszkańców (dane na 2016 rok). Wyspa jest wyniesionym atolem – dawną rafę stanowi ciągnący się wzdłuż wybrzeża wał wysoki do 64 m n.p.m., za którym znajduje się podmokła niecka (dawna laguna), w środku której znajdują się wysokie do niemal 170 m wzgórza (dawny rdzeń wulkanu wokół którego narósł atol). Najwyższym wzniesieniem jest Rangimotia wznosząca się na 169 m n.p.m. Wyspa jest jedynym miejscem występowania łowczyka rdzawoszyjego - ptaka z rodziny zimorodkowatych[1].

Wyspa została podzielona administracyjnie na 6 wsi: Ivirua i Karanga we wschodniej części wyspy; Keia, Tava'enga i Veitatei tworzące jeden kompleks wsi w zachodniej części wyspy zwany czasem łączną nazwą Onero; oraz Tamarua w części południowej. W północnej części wyspy znajduje się lotnisko.

Wyspa została odkryta w 1777 przez Jamesa Cooka, a od 1888 wraz z innymi wyspami archipelagu stanowi protektorat brytyjski, zwany od 1891 Cook Islands Federation. W 1901 atol wraz z całymi Wyspami Cooka został przekazany Nowej Zelandii.

Demografia

[edytuj | edytuj kod]

Liczba ludności zamieszkującej wyspę Mangaia[2]:

1971 1976 1981 1986 1996 2001 2006 2011 2016
2081 1530 1364 1229 1108 744 640 572 499

Od połowy XX wieku, pomimo wysokiego przyrostu naturalnego, liczba ludności wyspy spada. Głównym powodem takiego stanu rzeczy jest emigracja zarobkowa na największą i najludniejszą spośród Wysp Cooka Rarotongę oraz do Nowej Zelandii[3][4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Mangaia Kingfisher ''Todiramphus ruficollaris'', [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2023-07-05] (ang.).
  2. Cook Islands 2016 Census Main Report [online], Ministry of Finance and Economic Management, s. 16 [dostęp 2021-11-26].
  3. Wiesław Maik, Australia, Oceania, Antarktyda, wyd. 1, Poznań: Wydawn. Kurpisz, 1998, s. 191, ISBN 83-87621-02-1, OCLC 42656234 [dostęp 2021-11-28].
  4. Tadeusz Olszewski, Geografia ekonomiczna Australii i Oceanii, wyd. 2 uaktualnione, Warszawa: Państwowe Wydaw. Ekonomiczne, 1988, s. 343, ISBN 83-208-0536-8, OCLC 749373056 [dostęp 2021-11-28].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]