French
DeutschMarianna Kijanowska – Wikipedia, wolna encyklopedia
 | |
| Data i miejsce urodzenia | 17 listopada 1973 |
|---|---|
| Narodowość | ukraińska |
| Dziedzina sztuki | literatura |
| Odznaczenia | |
 | |
| Nagrody | |
| Narodowa Nagroda im. Tarasa Szewczenki | |
Marianna Kijanowska (Маріанна Ярославівна Кіяновська, ur. 17 listopada 1973 w Żółkwi[1][2]) – ukraińska poetka, prozaiczka, tłumaczka i badaczka literatury[3].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Ukończyła ukrainistykę na Uniwersytecie Lwowskim[4]. W okresie studiów[5] wraz z m.in. Natalią Śniadanko i Marjaną Sawką należała do grupy literackiej MMÛNNA TUGA[6]. Autorka dwunastu tomików poezji oraz dzieł prozatorskich[7], zadebiutowała w 1997 roku[8].
Trzykrotnie (2003, 2009 i 2016) otrzymała stypendium w ramach programu Gaude Polonia Narodowego Centrum Kultury[9]. W 2007 roku zyskała także CEI Fellowship For Writers In Residence na Międzynarodowym Festiwalu Literackim Vilenica. W 2011 roku zdobyła nagrodę Międzynarodowego Festiwalu Literackiego Laury Kijowskie[3], a także znalazła się w finale Nagrody literackiej im. Josepha Conrada-Korzeniowskiego[4]. Tego samego roku zainicjowała powstanie nagrody Welykyj Jiżak (Duży Jeż): pierwszego niepaństwowego wyróżnienia[4] dla ukraińskich twórców literatury dla dzieci[4][5]. W 2014 roku została wyróżniona odznaką honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej”[4]. W 2020 roku otrzymała Narodową Nagrodę im. Tarasa Szewczenki za zbiór wierszy Babi Jar. Na głosy, w którym wybrzmiały głosy Żydów rozstrzelanych w 1943 roku w Babim Jarze[7]. Tomik ten w przekładzie Adama Pomorskiego został w 2022 roku uhonorowany nagrodą Europejski Poeta Wolności[10]. Tego samego roku Kijanowska otrzymała Międzynarodową Nagrodę Literacką im. Zbigniewa Herberta[2].
Tłumaczy polską poezję na język ukraiński, w tym wiersze dla dzieci Juliana Tuwima, twórczość Bolesława Leśmiana, Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego i Adama Wiedemanna[7]. Jej wiersze na język polski przełożyli Jerzy Litwiniuk, Marek Wawrzyński oraz Aneta Kamińska, Andrij Porytko[4] i Adam Pomorski[2].
Jej poezje stanowią część antologii Bohdana Zadury 100 wierszy wolnych z Ukrainy (Biuro Literackie, Kołobrzeg 2022, ISBN 978-83-67249-06-5).
Członkini Stowarzyszenia Pisarzy Ukraińskich oraz Ukraińskiego PEN Clubu[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Кіяновська Маріанна Ярославівна — Енциклопедія Сучасної України [online], esu.com.ua [dostęp 2022-02-24].
- ↑ a b c Laureat Nagrody Literackiej im. Zbigniewa Herberta 2022 [online], Fundacja Herberta [dostęp 2022-10-04] (pol.).
- ↑ a b Intymna tanatologia serca [online], Biuro Literackie [dostęp 2022-02-24] (pol.).
- ↑ a b c d e f Archiwum [online], Stolica języka polskiego [dostęp 2022-02-24] (pol.).
- ↑ a b Marianna Kijanowska - Poetka metafizyczna [online], go.wroclaw.pl [dostęp 2022-02-24] (pol.).
- ↑ Savka Maryana [online], PEN Ukraine [dostęp 2022-02-26] (ang.).
- ↑ a b c d Marianna Kijanowska [online], Europejski Poeta Wolności [dostęp 2022-02-24] (pol.).
- ↑ Kiyanovska Marianna [online], PEN Ukraine [dostęp 2022-02-26] (ang.).
- ↑ Marianna Kijanowska nominowana do nagrody Europejski Poeta Wolności [online], Narodowe Centrum Kultury [dostęp 2022-02-24] (pol.).
- ↑ Werdykt Jury: Marianna Kijanowska i Luljeta Lleshanaku Europejskimi Poetkami Wolności 2022! [online], Europejski Poeta Wolności, 19 maja 2022 [dostęp 2022-05-20] (pol.).