Marktkirche w Wiesbaden – Wikipedia, wolna encyklopedia

Marktkirche
kościół parafialny
Ilustracja
Widok z zachodu
Państwo

 Niemcy

Kraj związkowy

 Hesja

Miejscowość

Wiesbaden

Adres

Schloßplatz 4, 65183 Wiesbaden, Niemcy

Wyznanie

protestanckie

Kościół

Ewangelicki Hesji i Nassau

Położenie na mapie Hesji
Mapa konturowa Hesji, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Marktkirche”
Położenie na mapie Niemiec
Mapa konturowa Niemiec, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Marktkirche”
Ziemia50°04′56″N 8°14′35″E/50,082222 8,243056
Strona internetowa

Marktkircheneogotycka świątynia znajdująca się w niemieckim mieście Wiesbaden, między Marktplatzem i Schloßplatzem. Główny luterański kościół miasta.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

26 stycznia 1851 parafia ewangelicka zleciła urzędnikowi i architektowi Carlowi Boosowi(inne języki) znalezienie miejsca pod budowę głównego kościoła miasta[1] (wcześniejszy kościół św. Maurycego został zniszczony 27 lipca 1850 roku przez pożar)[2]. Po przeanalizowaniu kilku potencjalnych lokalizacji zdecydowano się na teren przy Schloßplatzu dzięki dogodnym położeniu w samym centrum miasta. Projekt zatwierdzono 14 stycznia 1852, a w marcu tegoż roku rozpoczęto budowę fundamentów. 22 września 1853 książę Adolf z Nassau-Weilburga wmurował kamień węgielny, w 1857 ukończono prace wewnątrz kościoła, a 13 listopada 1862 miała miejsce konsekracja świątyni[1]. Do budowy użyto około 6,5 miliona cegieł. Kościół został uszkodzony podczas II wojny światowej, odbudowę ukończono w 1948 roku[3].

Architektura

[edytuj | edytuj kod]

Świątynia neogotycka, trójnawowa, o układzie bazylikowym. Fakt realizacji ceglanego kościoła neogotyckiego, inspirowanego berlińskim Friedrichswerdersche Kirche projektu Karla Friedricha Schinkla, wywołał kontrowersje – architekt Heinrich Hübsch(inne języki) uznał, iż na tym obszarze bardziej stosownym byłoby wzniesienie świątyni naśladującej budowle wczesnochrześcijańskie, a nie niespotykany tu gotyk ceglany[1]. Krytyce poddano również wysokość wieży. Pięć wież nawiązuje do katedry w Limburgu – najwyższa z nich ma wysokość 88 m lub 92 m (rozbieżności w źródłach), niższe z wież przy fasadzie – 58 m, a wieże przy prezbiterium – 73 m[1][3]. Całkowita długość budynku wynosi około 60 metrów[4]. W kościele widoczne są jednak cechy architektury klasycystycznej – płaskie dachy ukryto za maswerkowymi attykami, dekoracja portalu głównego również ma klasycyzujący charakter[1]. Drobniejsze detale zewnętrzne wykonano z terakoty w miejscowych zakładach Höppli[2]. Obecna kolorystyka wnętrz została odtworzona w latach 60. XX wieku[1].

Wyposażenie

[edytuj | edytuj kod]

Przy ołtarzu głównym w kwietniu 1863 roku ustawiono pięć marmurowych rzeźb autorstwa Emila Hopfgartena(inne języki), ufundowanych przez księcia Adolfa, przedstawiających Jezusa Chrystusa (wzorowanego na posągu dłuta Bertela Thorvaldsena) oraz czterech ewangelistów, przy czym figury świętych prawdopodobnie zostały wykonane przez Scipionego Jardellę, ucznia Hopfgartena[1]. Na emporze ustawiono organy z 1863 roku z warsztatu Eberharda Friedricha Walckera(inne języki) z Ludwigsburga, później wielokrotnie przebudowywane. Organy w prezbiterium pochodzą z 1982 roku[5]. Oryginalne witraże zostały zniszczone podczas II wojny światowej. Witraż ze sceną Zmartwychwstania Pańskiego wykonała w latach 1947–1949 artystka Lina von Schauroth(inne języki), a sceny Narodzenia Pańskiego z 1955 i Ukrzyżowania z 1960 zaprojektował Rudolf Kattner. W 2012, na pamiątkę 150-lecia świątyni, zainstalowano trzy kolejne witraże autorstwa Karla-Martina Hartmanna(inne języki). W 1986 roku w najwyższej z wież zawieszono 49 brązowych dzwonów karylionowych[1], grających codziennie o godzinie 9:00, 12:00, 15:00, 17:00 i 19:00. Prócz nich świątynia ma również 5 dzwonów bujanych, używanych przed nabożeństwami[6].

Galeria

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h Marktkirche | Landeshauptstadt Wiesbaden [online], www.wiesbaden.de [dostęp 2024-11-11].
  2. a b Die Geschichte der Marktkirche [online], Evangelische Marktkirchengemeinde Wiesbaden, 2 sierpnia 2023 [dostęp 2024-11-11] (niem.).
  3. a b Marktkirche, [w:] www.verborgenes-wiesbaden.de [online] [dostęp 2024-11-11] (niem.).
  4. Marktkirche [online], Landeshauptstadt Wiesbaden [dostęp 2024-11-11] (niem.).
  5. Orgeln | Landeshauptstadt Wiesbaden [online], www.wiesbaden.de [dostęp 2024-11-11].
  6. Glockenspiel Der Marktkirche wiesbaden [online] [dostęp 2024-11-11] (niem.).