Mercè Rodoreda – Wikipedia, wolna encyklopedia

Mercè Rodoreda
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

10 października 1908
Barcelona

Data i miejsce śmierci

13 kwietnia 1983
Girona

Narodowość

hiszpańska

Język

kataloński

Dziedzina sztuki

literatura

Epoka

symbolizm

Ważne dzieła

Diamentowy plac

podpis
Strona internetowa

Mercè Rodoreda (ur. 10 października 1908 w Barcelonie, zm. 13 kwietnia 1983 w Gironie[1]) – katalońska pisarka.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Jedna z najwybitniejszych postaci literatury katalońskiej XX wieku[2]. Po hiszpańskiej wojnie domowej przebywała na emigracji we Francji[2], a od 1954 w Szwajcarii. Do Katalonii powróciła w 1972[3]. W 1980 otrzymała nagrodę Premi d'Honor de les Lletres Catalanes[1][3] jako wyraz uznania dla całego dorobku pisarskiego.

Ze względu na styl oraz jakość opisów, powieści Rodoreda były porównywane do twórczości Virginii Woolf, uwielbianej przez katalońską pisarkę. Głównymi bohaterkami jej powieści są kobiety, a styl narracji jest poetycki, symboliczny i bardzo oryginalny – stał się inspiracja dla wielu późniejszych autorów. Akcja powieści rozgrywa się w ważnych dla autorki miejscach, takich jak: Gràcia (dzielnica Barcelony), Romanyà de la Selva (dzielnica Girony) i Genewa. Przedstawia społeczeństwo katalońskie oraz zmiany, jakie w nim zachodziły w XX w.

W Polsce ukazały się powieści Diamentowy plac (1970, w tłum. Zofii Chądzyńskiej[4] i 2022, w tłum. Anny Sawickiej[5]) oraz Śmierć i wiosna (fragmenty w „Literaturze na Świecie” nr 7-8/2000 w tłum. Barbary Łuczak)[6], opowiadania z tomu Moja Krystyna i inne opowiadania (w „Literaturze na Świecie” nr 5-6/2003 w tłum. Łuczak)[7], a także zbiór opowiadań Płatek białej pelargonii (2008, w tłum. Łuczak)[8].

Ważniejsze utwory

[edytuj | edytuj kod]

Powieści

[edytuj | edytuj kod]
  • Aloma (1938)
  • Diamentowy plac (1962; wyd. pol. 1970, 2022)
  • El carrer de les Camèlies (1966, Ulica Kameliowa)
  • Jardí vora el mar (1967, Ogród nad brzegiem morza)
  • Mirall trencat (1974, Rozbite lustro, Wydawnictwo Marginesy, tł. Anna Sawicka, 2024[9])
  • Quanta, quanta guerra... (1980, Wojna, ileż wojny...)
  • La mort i la primavera (1986, Śmierć i wiosna)
  • Isabel i Maria (1991)

Zbiory opowiadań

[edytuj | edytuj kod]
  • Vint-i-dos contes (1958, Dwadzieścia jeden opowiadań)
  • La meva Cristina i altres contes (1967, Moja Krystyna i inne opowiadania)
  • Semblava de seda i altres contes (1978, Jak z jedwabiu i inne opowiadania)
  • Viatges i flors (1980, Podróże i kwiaty)
  • Un cafè i altres narracions (1999, Kawa i inne opowiadania)
  • Zbiór utworów dramatycznych El torrent de les flors (1993, Kwietny potok)
  • Zbiór poezji Agonia de llum (2002, W agonii światła)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Biography - Fundació Mercè Rodoreda [online], Biography - Fundació Mercè Rodoreda [dostęp 2023-01-04] (ang.).
  2. a b Mercè Rodoreda [online], Open Letter [dostęp 2023-01-04].
  3. a b Mercè Rodoreda [online], Words Without Borders [dostęp 2023-01-04] (ang.).
  4. Diamentowy plac / Merce Rodoreda ; tł. Zofia Chądzyńska. [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2023-01-04].
  5. Diamentowy plac [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2023-01-04].
  6. Śmierć i wiosna / Mercè Rodoreda ; tł. Barbara Łuczak. [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2023-01-04].
  7. Kura ; Pokój lalek ; Łódka na rzece ; Mężczyzna i księżyc ; Salamandra ; Płatek białej pelargonii ; Moja Krystyna / Mercè Rodoreda ; tł. Barbara Łuczak [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2023-01-04].
  8. Płatek białej pelargonii : wybór opowiadań / Mercè Rodoreda ; z katalońskiego przeł. Barbara Łuczak. [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2023-01-04].
  9. Rozbite lustro Mercè Rodoreda. [dostęp 2024-05-11].