Metrosideros – Wikipedia, wolna encyklopedia

Metrosideros
Ilustracja
Metrosideros wyniosły
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

mirtowce

Rodzina

mirtowate

Rodzaj

metrosideros

Nazwa systematyczna
Metrosideros Banks ex Gaertn.
Fruct. Sem. Pl. 1: 170 (1788)[3]
Typ nomenklatoryczny

M. spectabilis Solander ex J. Gaertner[4]

Synonimy
  • Agalmanthus (Endl.) Hombr. & Jacquinot
  • Ballardia Montrouz.
  • Carpolepis (J.W.Dawson) J.W.Dawson
  • Mearnsia Merr.
  • Microsideros Baum.-Bod.
  • Tepualia Griseb.[3]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Metrosideros diffusa

Metrosideros (Metrosideros Banks ex Gaertn.) – rodzaj roślin z rodziny mirtowatych. Obejmuje 58 gatunków[3]. Jeden gatunek (M. angustifolia) występuje w Południowej Afryce, jeden (M. polymorpha) na Hawajach, 12 w Nowej Zelandii[5][6], 16 na Nowej Kaledonii[6], reszta rośnie na wyspach Oceanu Spokojnego[7][6], na Nowej Gwinei, Filipinach, w Malezji i Chile[8][9][3]. Rośliny te występują w lasach[9], w wielu obszarach odgrywając w nich istotną rolę ekologiczną, często dominując, występując przy tym w różnych warunkach ekologicznych. Niektóre za młodu rosną jako epifity[9] lub generalnie wyróżniają się polimorfizmem, np. występując jako okazałe drzewo w lasach i przybierając krzaczastą formę na siedliskach bagiennych[7]. Niektóre gatunki krzewiaste rosną w wodach płynących[8]. Kwiaty zapylane są przez ptaki, rzadziej przez owady[9].

Niektóre gatunki, a zwłaszcza pochodzący z Nowej Zelandii metrosideros wyniosły M. excelsa, uprawiane są jako ozdobne. Drzewo to jest roślinnym symbolem miasta A Coruña w Hiszpanii (od starego okazu tam rosnącego). Hawajski M. polymorpha stanowi źródło cenionego drewna i wyróżnia się odpornością na duże stężenia dwutlenku siarki z wyziewów wulkanicznych (w razie potrzeby zamyka aparaty szparkowe)[8].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Metrosideros kermadecensis
Pokrój
Drzewa do 25 m wysokości, krzewy i pnącza[9].
Liście
Zimozielone, naprzeciwległe[9], pozbawione przylistków, pojedyncze, gruczołowato kropkowane i aromatyczne[5].
Kwiaty
Skupione na szczytach pędów w gronach i wierzchotkach. Hypancjum obejmuje zalążnię[5]. Działki kielicha w liczbie 5, tylko u dołu są kubeczkowato zrośnięte. Płatki korony w liczbie 5, są rozpostarte, ale drobne. Ozdobą kwiatów i powabnią są liczne i znacznie dłuższe od okwiatu pręciki rozpostarte na wszystkie strony. Dolna lub wpółdolna zalążnia tworzona jest przez trzy owocolistki zawierające liczne zalążki, zwieńczona pojedynczą, nitkowatą szyjką słupka z drobnym znamieniem[9][5].
Owoce
Skórzaste torebki otwierające się trzema klapami, zawierające liczne, drobne[9], wrzecionowate nasiona[5].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]
Pozycja systematyczna

Rodzaj z plemienia Metrosidereae, podrodziny Myrtoideae, rodziny mirtowatych (Myrtaceae)[10].

Wykaz gatunków[3]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-24] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-24] (ang.).
  3. ↑ a b c d e Metrosideros Banks ex Gaertn.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-01-24].
  4. ↑ Metrosideros. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-01-24].
  5. ↑ a b c d e Metrosideros Banks ex Gaertn.. [w:] nzflora.info [on-line]. Lancare Research. [dostęp 2022-01-23].
  6. ↑ a b c S. D. Wright, C. G. Yong, J. W. Dawson, D. J. Whittaker, and R. C. Gardner. Riding the ice age El Niño? Pacific biogeography and evolution of Metrosideros subg. Metrosideros (Myrtaceae) inferred from nuclear ribosomal DNA. „PNAS”. 97, 8, s. 4118-4123, 2000. DOI: 10.1073/pnas.050351197. 
  7. ↑ a b Diana M Percy, Adam M Garver, Warren L Wagner, Helen F James, Clifford W Cunningham, Scott E Miller, Robert C Fleischer. Progressive island colonization and ancient origin of Hawaiian Metrosideros (Myrtaceae). „Proceedings of the Royal Society B”. 275, 1642, 2008. DOI: 10.1098/rspb.2008.0191. 
  8. ↑ a b c David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 582-583, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  9. ↑ a b c d e f g h Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 321. ISBN 0-333-73003-8.
  10. ↑ Genus Metrosideros Banks ex Gaertn.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-01-24].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Metrosideros&oldid=73455081”