Mistrzostwa Norwegii w piłce nożnej (norw. Norsk mesterskap i fotball ) – rozgrywki piłkarskie , prowadzone cyklicznie – corocznie lub co sezonowo (na przełomie dwóch lat kalendarzowych ) – mające na celu wyłonienie najlepszej męskiej drużyny w Norwegii .
Mistrzostwa Norwegii w piłce nożnej oficjalne rozgrywane są od 1993 roku. Obecnie rozgrywki odbywają się w wielopoziomowych ligach: Eliteserien , 1. divisjon , 2. divisjon oraz niższych klasach regionalnych.
31 marca 1894 roku w Skien powstał pierwszy norweski klub piłkarski Odds BK , potem następne. Po założeniu norweskiej federacji piłkarskiej – NFF w 1902 roku, rozpoczął się proces zorganizowania pierwszych rozgrywek o Puchar Norwegii w 1902, jednak nie uzyskał on znaczenia ogólnokrajowego. Pierwsza edycja ligowych Mistrzostw Norwegii (Norgesserien ) w sezonie 1937/38, a wstępne rundy stanowiły mistrzostwa okręgów, których zwycięzcy uczestniczyły w turnieju finałowym o tytuł. Przerwana w latach 1940-1947 z powodu II wojny światowej, mistrzostwo wznowione z tą samą formułą w sezonie 1947/48.
W 1948 roku powstała liga, zwana Hovedserien , która została podzielona na dwie grupy, z których dwóch zwycięzców w meczu finałowym walczyły o tytuł mistrzowski. W sezonie 1961/62 rozgrywano mistrzostwa przejściowe w pojedynczej grupie z 16 drużynami.
W 1963 roku została organizowana pierwsza norweska dywizja (1. divisjon ) z 10 zespołami i rozgrywany systemem wiosna-jesień. W 1972 roku ligę poszerzono do 12 drużyn.
Rozgrywki Tippeligaen w obecnym formacie zainaugurowano w sezonie 1991[1] . W 2017 liga zmieniła nazwę na Eliteserien .
Mistrzowie i pozostali medaliści [ edytuj | edytuj kod ] Sezon Mistrz Wicemistrz III miejsce Król strzelców Uwagi Norgesserien 1937/38 1 Fredrikstad FK Lyn Fotball – ? ? 74 kluby, 11 gr., play-off 1938/39 2 Fredrikstad FK Skeid Fotball – ? ? 75 klubów, 11 gr., play-off 1939/40 wstrzymane przez II wojnę światową 1940–1947 nie rozgrywano 1947/48 1 Freidig Trondheim Sparta Sarpsborg – ? ? 74 kluby, 11 gr., play-off Hovedserien 1948/49 3 Fredrikstad FK Vålerenga Fotball – 12 Arvid Havnås (Sandefjord BK ) 16 klubów, 2 gr., finał 1949/50 1 Fram Larvik Fredrikstad FK – 13 Reidar Dørum (Ørn-Horten ) 16 klubów, 2 gr., finał 1950/51 4 Fredrikstad FK Odd Skien – 19 John Sveinsson (Lyn Fotball ) 16 klubów, 2 gr., finał 1951/52 5 Fredrikstad FK SK Brann – 15 Jan Tangen (Strømmen IF ) 16 klubów, 2 gr., finał 1952/53 1 Larvik Turn Skeid Fotball – 15 Gunnar Thoresen (Larvik Turn ), Per Jacobsen (Odd Skien ) 16 klubów, 2 gr., finał 1953/54 6 Fredrikstad FK Skeid Fotball – 15 Gunnar Thoresen (Larvik Turn ) 16 klubów, 2 gr., finał 1954/55 2 Larvik Turn Fredrikstad FK – 13 Harald Hennum (Skeid Fotball ) 16 klubów, 2 gr., finał 1955/56 3 Larvik Turn Fredrikstad FK – 17 Willy Fossli (Asker Fotball ) 16 klubów, 2 gr., finał 1956/57 7 Fredrikstad FK Odd Skien – 15 Per Kristoffersen (Fredrikstad FK ) 16 klubów, 2 gr., finał 1957/58 1 Viking FK Skeid Fotball – 17 Harald Hennum (Skeid Fotball ) 16 klubów, 2 gr., finał 1958/59 1 Lillestrøm SK Fredrikstad FK – 13 Reidar Sundby (Larvik Turn ) 16 klubów, 2 gr., finał 1959/60 8 Fredrikstad FK Lillestrøm SK Eik-Tønsberg 13 Per Kristoffersen (Fredrikstad FK ) 16 klubów, 2 gr., finał 1960/61 9 Fredrikstad FK Eik-Tønsberg Vålerenga Fotball 15 Per Kristoffersen (Fredrikstad FK ) 16 klubów, 2 gr., finał 1961/62 1 SK Brann Steinkjer FK Fredrikstad FK 26 Rolf Birger Pedersen (SK Brann ) 16 klubów 1. divisjon 1963 2 SK Brann Lyn Fotball Skeid Fotball 16 Leif Eriksen (Vålerenga Fotball ) 10 klubów 1964 1 Lyn Fotball Fredrikstad FK Sarpsborg 18 Ole Stavrum (Lyn Fotball ) 10 klubów 1965 1 Vålerenga Fotball Lyn Fotball Sarpsborg 19 Harald Berg (Lyn Fotball ) 10 klubów 1966 1 Skeid Fotball Fredrikstad FK Lyn Fotball 20 Per Kristoffersen (Fredrikstad FK ) 10 klubów 1967 1 Rosenborg BK Skeid Fotball Lyn Fotball 17 Odd Skien Iversen (Rosenborg BK ) 10 klubów 1968 2 Lyn Fotball Rosenborg BK Viking FK 30 Odd Skien Iversen (Rosenborg BK ) 10 klubów 1969 2 Rosenborg BK Fredrikstad FK Strømsgodset IF 26 Odd Skien Iversen (Rosenborg BK ) 10 klubów 1970 1 Strømsgodset IF Rosenborg BK Hamarkameratene 16 Steinar Pettersen (Strømsgodset IF ) 10 klubów 1971 3 Rosenborg BK Lyn Fotball Viking FK 17 Jan Fuglset (Fredrikstad FK ), Egil Solberg (Mjøndalen IF ) 10 klubów 1972 2 Viking FK Fredrikstad FK Strømsgodset IF 16 Johannes Vold (Viking FK ) 12 klubów 1973 3 Viking FK Rosenborg BK IK Start 17 Stein Karlsen (Hamarkameratene ) 12 klubów 1974 4 Viking FK Molde FK Vålerenga Fotball 13 Odd Skien Berg (Molde FK ) 12 klubów 1975 5 Viking FK SK Brann IK Start 18 Arne Dokken (Strømsgodset IF ) 12 klubów 1976 2 Lillestrøm SK Mjøndalen IF SK Brann 17 Jan Fuglset (Molde FK ) 12 klubów 1977 3 Lillestrøm SK FK Bodø/Glimt Molde FK 18 Trygve Johannessen (Viking FK ) 12 klubów 1978 1 IK Start Lillestrøm SK Viking FK 17 Tom Lund (Lillestrøm SK ) 12 klubów 1979 6 Viking FK Moss FK IK Start 16 Odd Skien Iversen (Vålerenga Fotball ) 12 klubów 1980 2 IK Start Bryne FK Lillestrøm SK 14 Arne Dokken (Lillestrøm SK ) 12 klubów 1981 2 Vålerenga Fotball Viking FK Rosenborg BK 16 Pål Jacobsen (Vålerenga Fotball ) 12 klubów 1982 7 Viking FK Bryne FK Lillestrøm SK 11 Tor Arne Granerud (Hamarkameratene ), Trygve Johannessen (Viking FK ) 12 klubów 1983 3 Vålerenga Fotball Lillestrøm SK IK Start 14 Olav Nysæter (Kongsvinger IL ) 12 klubów 1984 4 Vålerenga Fotball Viking FK IK Start 13 Sverre Brandhaug (Rosenborg BK ) 12 klubów 1985 4 Rosenborg BK Lillestrøm SK Vålerenga Fotball 23 Jørn Andersen (Vålerenga Fotball ) 12 klubów 1986 4 Lillestrøm SK Mjøndalen IF Kongsvinger IL 12 Arve Seland (IK Start ) 12 klubów 1987 1 Moss FK Molde FK Kongsvinger IL 18 Jan Kristian Fjærestad (Moss FK ) 12 klubów 1988 5 Rosenborg BK Lillestrøm SK Molde FK 14 Jan Åge Fjørtoft (Lillestrøm SK ) 12 klubów 1989 5 Lillestrøm SK Rosenborg BK Tromsø IL 18 Mini Jakobsen (Rosenborg BK ) 12 klubów 1990 6 Rosenborg BK Tromsø IL Molde FK 20 Tore André Dahlum (IK Start ) 12 klubów Tippeligaen 1991 8 Viking FK Rosenborg BK IK Start 12 Karl Petter Løken (Rosenborg BK ) 12 klubów 1992 7 Rosenborg BK Kongsvinger IL IK Start 17 Kjell Roar Kaasa (Kongsvinger IL ) 12 klubów 1993 8 Rosenborg BK FK Bodø/Glimt Lillestrøm SK 19 Mons Ivar Mjelde (Lillestrøm SK ) 12 klubów 1994 9 Rosenborg BK Lillestrøm SK Viking FK 17 Harald Brattbakk (Rosenborg BK ) 14 klubów 1995 10 Rosenborg BK Molde FK FK Bodø/Glimt 26 Harald Brattbakk (Rosenborg BK ) 14 klubów 1996 11 Rosenborg BK Lillestrøm SK Viking FK 28 Harald Brattbakk (Rosenborg BK ) 14 klubów 1997 12 Rosenborg BK SK Brann Strømsgodset IF 25 Sigurd Rushfeldt (Rosenborg BK ) 14 klubów 1998 13 Rosenborg BK Molde FK Stabæk IF 27 Sigurd Rushfeldt (Rosenborg BK ) 14 klubów 1999 14 Rosenborg BK Molde FK SK Brann 23 Rune Lange (Tromsø IL ) 14 klubów 2000 15 Rosenborg BK SK Brann Viking FK 18 Thorstein Helstad (SK Brann ) 14 klubów 2001 16 Rosenborg BK Lillestrøm SK Viking FK 17 Thorstein Helstad (SK Brann ), Frode Johnsen (Rosenborg BK ), Clayton Zane (Lillestrøm SK ) 14 klubów 2002 17 Rosenborg BK Molde FK Lyn Fotball 17 Harald Brattbakk (Rosenborg BK ) 14 klubów 2003 18 Rosenborg BK FK Bodø/Glimt Stabæk IF 17 Harald Brattbakk (Rosenborg BK ) 14 klubów 2004 19 Rosenborg BK Vålerenga Fotball SK Brann 19 Frode Johnsen (Rosenborg BK ) 14 klubów 2005 5 Vålerenga Fotball IK Start Lyn Fotball 16 Ole Martin Årst (Tromsø IL ) 14 klubów 2006 20 Rosenborg BK SK Brann Vålerenga Fotball 19 Daniel Nannskog (Stabæk IF ) 14 klubów 2007 3 SK Brann Stabæk IF Viking FK 22 Thorstein Helstad (SK Brann ) 14 klubów 2008 1 Stabæk IF Fredrikstad FK Tromsø IL 16 Daniel Nannskog (Stabæk IF ) 14 klubów 2009 21 Rosenborg BK Molde FK Stabæk IF 17 Rade Prica (Rosenborg BK ) 16 klubów 2010 22 Rosenborg BK Vålerenga Fotball Tromsø IL 16 Baye Djiby Fall (Molde FK ) 16 klubów 2011 1 Molde FK Tromsø IL Rosenborg BK 17 Mustafa Abdellaoue (Tromsø IL ) 16 klubów 2012 2 Molde FK Strømsgodset IF Rosenborg BK 12 Péter Kovács (Strømsgodset IF ), Zdeněk Ondrášek (Tromsø IL ) 16 klubów 2013 2 Strømsgodset IF Rosenborg BK Haugesund 16 Frode Johnsen (Odd Skien ) 16 klubów 2014 3 Molde FK Rosenborg BK Odd Skien 24 Viðar Örn Kjartansson (Vålerenga Fotball ) 16 klubów 2015 23 Rosenborg BK Strømsgodset IF Stabæk IF 22 Alexander Søderlund (Rosenborg BK ) 16 klubów 2016 24 Rosenborg BK SK Brann Odd Skien 19 Christian Gytkjær (Rosenborg BK ) 16 klubów Eliteserien 2017 25 Rosenborg BK Molde FK Sarpsborg 08 19 Nicklas Bendtner (Rosenborg BK ) 16 klubów 2018 26 Rosenborg BK Molde FK SK Brann 17 Franck Boli (Stabæk IF ) 16 klubów 2019 4 Molde FK FK Bodø/Glimt Rosenborg BK 21 Torgeir Børven (Odd Skien ) 16 klubów 2020 1 FK Bodø/Glimt Molde FK Vålerenga Fotball 27 Kasper Junker (FK Bodø/Glimt ) 16 klubów 2021 2 FK Bodø/Glimt Molde FK Viking FK 27 Ohi Omoijuanfo (inne języki) (Molde FK ) 16 klubów 2022 5 Molde FK FK Bodø/Glimt Rosenborg BK 25 Amahl Pellegrino (FK Bodø/Glimt ) 16 klubów 2023 3 FK Bodø/Glimt SK Brann Tromsø 24 Amahl Pellegrino (Bodø/Glimt ) 16 klubów
W dotychczasowej historii Mistrzostw Norwegii na podium oficjalnie stawało w sumie 29 drużyn. Liderem klasyfikacji jest Rosenborg BK, który zdobył 26 tytułów mistrzowskich.
Stan na grudzień 2023.
Lp. Klub Miejsca na podium Zwycięskie sezony 1. Rosenborg BK 26 7 5 1967, 1969, 1971, 1985, 1988, 1990, 1992, 1993, 1994, 1995, 1996, 1997, 1998, 1999, 2000, 2001, 2002, 2003, 2004, 2006, 2009, 2010, 2015, 2016, 2017, 2018 2. Fredrikstad FK 9 9 1 1937/38, 1938/39, 1948/49, 1950/51, 1951/52, 1953/54, 1956/57, 1959/60, 1960/61 3. Viking FK 8 2 9 1957/58, 1972, 1973, 1974, 1975, 1979, 1982, 1991 4. Lillestrøm SK 5 8 3 1958/59, 1976, 1977, 1986, 1989 5. Vålerenga Fotball 5 3 5 1965, 1981, 1983, 1984, 2005 6. Molde FK 5 11 3 2011, 2012, 2014, 2019, 2022 7. SK Brann 3 7 4 1961/62, 1963, 2007 8. FK Bodø/Glimt 3 5 1 2020, 2021, 2023 9. Larvik Turn 3 0 0 1952/53, 1954/55, 1955/56 10. Lyn Fotball 2 5 4 1964, 1968 11. Strømsgodset IF 2 2 3 1970, 2013 12. IK Start 2 1 7 1978, 1980 13. Skeid Fotball 1 5 1 1966 14. Stabæk IF 1 2 4 2008 15. Moss FK 1 1 0 1987 16. Fram Larvik 1 0 0 1949/50 Freidig SK 1 0 0 1947/48 18. Tromsø IL 0 2 4 19. Odds BK 0 2 1 20. Bryne FK 0 2 0 Mjøndalen IF 0 2 0 22. Kongsvinger IL 0 1 2 23. Eik-Tønsberg 0 1 1 Sparta Sarpsborg 0 1 1 25. Steinkjer FK 0 1 0 26. Sarpsborg FK 0 0 2 27. Hamarkameratene 0 0 1 FK Haugesund 0 0 1 Sarpsborg 08 FF 0 0 1
Siedziby klubów: Stan na grudzień 2023.
Są 45 zespołów, które wzięli udział w 59 sezonach Mistrzostw Norwegii, które były prowadzone od 1963 aż do sezonu 2023 łącznie. Żaden z zespołów nie był zawsze obecny w każdej edycji.
Pogrubione zespoły biorące udział w sezonie 2023.
56 razy: Rosenborg BK , Viking FK 52 razy: SK Brann 49 razy: Vålerenga Fotball 48 razy: Lillestrøm SK 45 razy: Molde FK 38 razy: IK Start 35 razy: Strømsgodset IF , Tromsø IL 28 razy: FK Bodø/Glimt 27 razy: Odds BK 26 razy: Lyn Fotball , Stabæk IF 25 razy: Fredrikstad FK 23 razy: Hamarkameratene 18 razy: Kongsvinger IL , Moss FK , Skeid Fotball , Sogndal Fotball 17 razy: Bryne FK , FK Haugesund , Mjøndalen IF 16 razy: Aalesunds FK 12 razy: Sarpsborg 08 FF 11 razy: Sandefjord Fotball , Sarpsborg FK 8 razy: Frigg Oslo FK 6 razy: IL Hødd , Kristiansund BK 5 razy: Steinkjer FK 3 razy: Eik-Tønsberg , Fyllingen Fotball , Hønefoss BK , Raufoss Fotball , Sandnes Ulf 2 razy: FK Mjølner , Ranheim Fotball , Sandefjord BK , Strindheim IL , Strømmen IF 1 raz: SK Djerv 1919 , FK Gjøvik-Lyn , Haugar Haugesund , FK Jerv , Lisleby FK , Os Turn Fotball , Pors Grenland Fotball , SK Vard Haugesund . Mistrzostwa w piłce nożnej mężczyzn w krajach Europy (
UEFA )
Funkcjonujące Nieistniejące
↑ Mistrzostwa prowadzone przed powstaniem UEFA.