Mleczna (wieś) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Mleczna

wieś
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Powiat	wrocławski
Gmina	Jordanów Śląski
Wysokość	128 m n.p.m.
Liczba ludności (III 2011)	140[2]
Strefa numeracyjna	71
Kod pocztowy	55-065[3]
Tablice rejestracyjne	DWR
SIMC	0874791
Położenie na mapie Polski Mleczna
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Mleczna
Położenie na mapie powiatu wrocławskiego Mleczna
Położenie na mapie gminy Jordanów Śląski Mleczna
50°50′09″N 16°51′59″E/50,835833 16,866389[1]

Mleczna – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wrocławskim, w gminie Jordanów Śląski.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wrocławskiego.

Mleczna leży na obszarze Przedgórza Sudeckiego, na północno-zachodnim krańcu Wzgórz Łagiewnickich, będących częścią Wzgórz Niemczańsko-Strzelińskich, tuż przy międzynarodowej trasie E67. Teren wsi rozciąga się pomiędzy rzeką Ślęzą (od strony wschodniej) a położoną od strony zachodniej Jańską Górą, 253 m n.p.m. (niem. Johnsberg). W kierunku północno-wschodnim od wsi znajduje się również jeszcze jedno niewielkie wzniesienie Miedziana, 188 m n.p.m. (niem. Kupferberg)^[4].

Nazwa miejscowości jest niejasna i wywodzi się być może od polskiej nazwy mleka, czynności mielenia lub imienia Mieszko. Miejscowość została wymieniona w staropolskiej formie Mleczcow w łacińskim dokumencie wydanym 13 sierpnia 1315 roku w Brzegu przez księcia śląskiego Bolesława. Dokument ten wymienia również Piotra z Melecza we fragmencie Petrus de Melecz^[7].

• 1288 r. – Mlesco
• 1351 r. – Mleczow
• 1783 r. – Mlitsch lub Mlietsch
• 1845 r. – Mlietsch
• 1936 r. – Lohetal (polityka władz hitlerowskich polegająca na usuwaniu nazw o brzmieniu słowiańskim)
• 1946 r. – Mleczna

Wieś typu ulicówki. Na terenie Mlecznej znajdowała się udokumentowana archeologicznie osada kultury łużyckiej^[5]. Pierwsze wzmianki pisane pochodzą z roku 1351 (dokument potwierdzający prawa własności wsi, która należała wówczas do kapituły Kościoła św. Krzyża we Wrocławiu). W roku 1783 wieś stała się własnością kapituły katedry we Wrocławiu. W roku 1898 Mleczna przeszła na własność Reinholda Zirpla i Paula Froemsdorfa, którzy łącznie posiadali 280 hektarów gruntów rolnych. Źródła pisane wspominają również o tym, że we wsi znajdował się wiatrak oraz o tym, że liczyła ona wówczas 132 mieszkańców. W latach 1937–1945 prawa własności uzyskali syn wspomnianego Reinholda Zirpla o imieniu Alfred i Leopold von Schickfus und Neudorff, będący ostatnimi właścicielami wsi oraz przylegających do niej gruntów. W roku 1933 wieś zamieszkiwało 189 osób. W roku 1939 Mleczna liczyła 162 mieszkańców^[6]. Wybuch II wojny światowej spowodował zmniejszenie się ilości osób zamieszkujących wieś, o czym świadczą zachowane źródła statystyczne^[5][6][8][9].

Zachowała się lista wszystkich pełnoletnich mieszkańców wsi Mleczna z 1943 roku, która opublikowana została w księdze mieszkańców ówczesnego przedwojennego powiatu dzierżoniowskiego (niem. Kreis Reichenbach). Lista ta zawiera również specyfikację przynależności zawodowej ludności wsi. Przekrój zawodowy mieszkańców w niej wyszczególnionych świadczy o folwarczno-najemnym charakterze gospodarki rolnej na terenie Mlecznej^[8][9]:

• Adam, Paul – pracownik rolny
• Bagrowsky, Stanislaus – zagrodnik
• Beßner, Berta – pracownica rolna
• Beßner, Hermann – woźnica rolny
• Böse, Ernst – pracownik rolny
• Brauner, Ernst – zagrodnik
• Ernst, Luise – pracownik rolny
• Fengler, Ernst – strażnik drogowy
• Fichtner, Ernst – woźnica rolny
• Gallinsky, Johann – woźnica rolny
• Hallmann, August – pracownik rolny
• Hellmich, Ernst – woźnica rolny
• Hoffmann, Paul – woźnica rolny
• Jenke, Eduard – dojarz
• Loske, Albert – zagrodnik
• Mann, Paul – konduktor
• Milde, Hermann – traktorzysta
• Müller, Ernst – zagrodnik
• Müller, Heinrich – zagrodnik
• Reich, Emma – pracownica rolna
• Reich, Martha – pracownica rolna
• Salomo, Kurt – pracownik rolny
• Schammler, Alfred – robotnik niefolwarczny
• Schramm, Max – pracownik rolny
• Schrodt, Emil – woźnica rolny
• Skripzak, Stanislaus – pracownik rolny
• Sperling, Paul – pracownik odpowiedzialny za paszę
• Stephan, Luise – rencistka
• Thums, Paul – pracownik rolny
• Trautmann, Paul – właściciel gospody, odpowiedzialny za publiczny aparat telefoniczny
• Tschirne, Robert – murarz
• Überschaer, Ernst – woźnica rolny
• Überschaer, Ernst – robotnik
• Walter, August – zagrodnik
• Weber, Max – woźnica rolny
• Wenzel, Oskar – niezależny rolnik
• Wiezorek, Alfred – dojarz
• Willenberger, Paul – strażnik wsi (policjant)
• Zirpel, Alfred – rolnik, współwłaściciel wsi pełniący funkcję burmistrza, numer telefonu: Jordanów 36

We wsi znajduje się znacznie już zdewastowany niewielki murowany dwór pochodzący z początków XIX wieku wraz z pozostałościami zabudowań gospodarczych, resztkami ogrodu oraz głazem narzutowym o średnicy 250 cm. Kolejny głaz narzutowy o średnicy 350 cm znajduje się przy drodze prowadzącej w kierunku Jezierzyc, przy której zachował się także kamienny słup graniczny o wysokości ok. 2 metrów. W budynku dworu mieszka obecnie kilka rodzin. Dobrze zachowany duży grobowiec rodziny Zirplów znajduje się w północno-zachodniej części cmentarza gminno-parafialnego w pobliskim Jordanowie Śląskim. Nieopodal wsi zabytkowa Wieża Bismarcka na Jańskiej Górze.

• świetlica wiejska wraz z niewielką salą taneczną
• drewniany przydrożny krzyż wiejski
• most na rzece Ślęza

Specyfika gospodarcza wsi to uprawa głównie cebuli konsumpcyjnej i cebuli nasiennej (ok. 12% pow.) oraz w mniejszym stopniu buraków cukrowych, pszenicy, ziemniaków, a także ogórków.

• Colmar Grünhagen: Codex Diplomaticus Silesiae T.9 Urkunden der Stadt Brieg. Breslau: Josef Max & COMP., 1870.

• oficjalna strona internetowa gminy Jordanów Śląski
• archiwalna niemiecka mapa sztabowa z 1937 roku przedstawiająca okolice Mlecznej. amzpbig.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
• lista mieszkańców Mlecznej z roku 1943