Moracze (Łomasze) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Moracze
Państwo

 Białoruś

Obwód

 witebski

Rejon

głębocki

Sielsowiet

Łomasze

Położenie na mapie obwodu witebskiego
Mapa konturowa obwodu witebskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Moracze”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, u góry znajduje się punkt z opisem „Moracze”
Położenie na mapie Polski w 1939
Mapa konturowa Polski w 1939, w prawym górnym rogu znajduje się punkt z opisem „Moracze”
Ziemia55°20′38″N 28°19′44″E/55,343889 28,328889

Moracze – dawniej wieś, kolonia i folwark. Obecnie część agromiasteczka Łomasze na Białorusi, w obwodzie witebskim, w rejonie głębockim, w sielsowiecie Prozoroki.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

W czasach zaborów w powiecie dzisieńskim, w guberni wileńskiej Imperium Rosyjskiego[1][2][3].

W latach 1921–1945 wieś, kolonia i folwark leżały w Polsce, w województwie wileńskim[a], w powiecie dziśnieńskim w gminie Orzechowo, od 1923 roku w gminie Prozoroki[4].

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwało:

  • wieś [1] – 49 osób, wszystkie były wyznania prawosławnego. Jednocześnie 23 mieszkańców zadeklarowało polską a 26 białoruską przynależność narodową. Było tu 9 budynków mieszkalnych[5]. W 1931 w 7 domach zamieszkiwały 34 osoby[6].
  • folwark [2] – 6 osób, wszystkie były wyznania prawosławnego. Jednocześnie 5 mieszkańców zadeklarowało białoruską a 1 rosyjską przynależność narodową. Był tu 1 budynek mieszkalny[5]. W 1931 w 2 domach zamieszkiwało 15 osób[6].
  • kolonia [3] – w 1931 w 7 domach zamieszkiwały 44 osoby[6].

Wierni należeli do parafii prawosławnej w Błosznikach. Miejscowość podlegała pod Sąd Grodzki w Głębokiem i Okręgowy w Wilnie; właściwy urząd pocztowy mieścił się w Prozorokach[7].

W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką. 2 listopada została włączona do Białoruskiej SRR[8][9]. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. W 1944 miejscowość została ponownie zajęta przez wojska sowieckie i włączona do Białoruskiej SRR[10].

Od 1991 w składzie niepodległej Białorusi.

  1. Przynależność wojewódzka zmieniała się. Wieś leżała w województwie nowogródzkim (1921–1922), w Ziemi Wileńskiej (1922–1926) i w województwie wileńskim (od 1926).

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. wieś Moracze na mapie (powiat dziśnieński, województwo wileńskie) [online], www.radzima.net [dostęp 2022-02-11].
  2. kolonia Moracze na mapie (powiat dziśnieński, województwo wileńskie) [online], www.radzima.net [dostęp 2022-02-11].
  3. folwark Moracze na mapie (powiat dziśnieński, województwo wileńskie) [online], www.radzima.net [dostęp 2022-02-11].
  4. Dz.U. z 1923 r. nr 28, poz. 172
  5. a b Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. 7, część 2, 1924, s. 65.
  6. a b c Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. 1, Warszawa 1938, s. 23.
  7. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 1078.
  8. https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatopracowania/70/plik/m-631.pdf.
  9. okupacja sowiecka ziem polskich, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-04-03].
  10. Piotr Eberhardt, Formowanie się polskiej granicy wschodniej po II wojnie światowej, „Dzieje Najnowsze”, Rocznik L – 2018 (2), 2018, s. 95–100.