Mozaika tytoniu – Wikipedia, wolna encyklopedia

Mozaika tytoniuwirusowa choroba tytoniu i innych gatunków z rodziny psiankowatych, wywołana przez wirus mozaiki tytoniu (tobacco mosaic virus, TMV)[1]. Wirus ten należy do jednoniciowych wirusów (+) ssRNA. Został jako pierwszy wyizolowany w postaci krystalicznej przez Wendella Stanleya[2] w 1935 roku.

Objawy

[edytuj | edytuj kod]

Symptomy chorobowe powodowane przez wirusa mozaiki zależą od rośliny żywicielskiej i mogą objawiać się mozaiką, sfałdowaniem liści (kędzierzawieniem), miotlastością, karłowaceniem oraz żółknięciem tkanek roślin. Ponadto objawy uzależnione są od wieku roślin żywicielskich, czynników środowiskowych, wirulencji wirusa oraz genetycznych właściwości żywiciela. Wirus atakujący pomidory powoduje spadek plonowania, zniekształcenie owoców, opóźnianie dojrzałości zbiorczej oraz nierównomierne wybarwienie owoców[3].

Zwalczanie

[edytuj | edytuj kod]

Nie ma środków chemicznych zapobiegających lub zwalczających chorobę. Jedynymi sposobami przeciwdziałania jest stosowanie środków zapobiegawczych. Do najważniejszych należą:

  • unikanie uprawy na miejscu gdzie w poprzednim roku wystąpiły objawy,
  • stosowanie płodozmianu,
  • dezynfekcja miejsca produkcji rozsady, a także narzędzi i sprzętu mających kontakt z rozsadą,
  • eliminacja wszystkich roślin – w rozsadniku i w polu – wykazujących objawy mozaiki;
  • usunięcie resztek pożniwnych, szczególnie jeśli zaobserwowano występowanie choroby[4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Zbigniew Borecki, Małgorzata Solenberg (red.), Polskie nazwy chorób roślin uprawnych, wyd. 2, Poznań: Polskie Towarzystwo Fitopatologiczne, 2017, ISBN 978-83-948769-0-6.
  2. David Goodsell: Tobacco Mosaic Virus on Protein Data Bank. [dostęp 2011-05-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-25)]. (ang.).
  3. Scholthof, K-B.G: Tobacco mosaic virus Disease: Tobacco mosaic. The Plant Health Instructor, 2000. [dostęp 2011-05-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-03-05)]. (ang.).
  4. Mozaika tytoniowa. [dostęp 2012-10-19].