Mur Pokutników – Wikipedia, wolna encyklopedia
Mur Pokutników – mur skalny w prawych zboczach Doliny Bolechowickiej we wsi Karniowice w gminie Zabierzów, w powiecie krakowskim, w województwie małopolskim[1]. Pod względem geograficznym jest to teren Wyżyny Olkuskiej w obrębie Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Dolina Bolechowicka, wraz ze znajdującymi się w niej skałami, znajduje się w obrębie Rezerwatu przyrody Wąwóz Bolechowicki[2], dopuszczalne jest jednak uprawianie w niej wspinaczki[1].
Mur Pokutników ma długość około 70 m i znajduje się na terenie otwartym[3]. Jego postrzępione skały opadają z północnego zachodu od turni Palec na południowy wschód, do Ostrej Turniczki. Paweł Haciski wyróżnia w nim następujące formacje skalne: Mur Pokutników, Filar Pokutników i Turnia Łazików (sąsiadująca z Ostrą Turniczką)[1]. Łącznie z wariantami jest w nim 50 dróg wspinaczkowych o trudności od IV do VI.6 w skali trudności Kurtyki i długości do 30 m[4]:
- Mur Pokutników; 26 dróg o trudności od V do VI.6 i długości 20–30 m,
- Filar Pokutników; 15 dróg o trudności od IV do VI.5 i długości 20–25 m
- Turnia Łazików; 9 dróg o trudności od IV do VI.4 i długości 12–30 m[4].
Ściany wspinaczkowe mają wystawę południowo-wschodnią i wschodnią[4]. Mur Pokutników wraz ze znajdującym się w lewych zboczach doliny Filarem Abazego tworzy Bramę Bolechowicką, będącą jednym z najbardziej imponujących skalnych widoków na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. Jest to także jeden z najbardziej popularnych rejonów wspinaczkowych. Drogi wspinaczkowe mają zamontowaną pełną asekurację, a wspinaczka odbywa się przy pomocy dolnej asekuracji, lub na wędkę. Dawniej wspinano się techniką hakową i na wędkę. W 1969 r. Ryszard Malczyk jako pierwszy przeszedł na wędkę Rysę Babińskiego (VI.2+, wysokość 25 m) w Filarze Pokutników, a w 1982 r. Wojciech Kurtyka przeszedł przy świadkach tę samą drogę bez asekuracji, co było sensacją na skalę europejską[1].
Nazwa formacji pochodzi od Pokutników – grupy wspinaczy z krakowskiej Sekcji Turystycznej AZS Kraków, którzy zainaugurowali wspinaczkę w Dolinie Bolechowickiej w 1925 r. Wspinali się we wszystkie niedziele i święta przez cały rok, nie zważając na upały, deszcz, mróz czy śnieg. Nazwę pokutników nadali im mieszkańcy wsi Bolechowice, którzy z podziwem, ale i z politowaniem patrzyli na mozolących się w ścianach wspinaczy. Wspinacze dzwoniący linami i sprzętem wspinaczkowym przypominali im duchy pokutujące za grzechy[1].
Dolną część północnej ściany Filaru Pokutników i Muru Pokutników przecina skośne, długie pęknięcie. Znajduje się w nim Jaskinia Krzywa[5].
- Opisane formacje skalne
- Turnia Łazików, Filar Pokutników i Mur Pokutników
- Ostra Turniczka, Turnia Łazików i Filar Pokutników
- Brama Bolechowicka
- Filar Pokutników (po prawej Zamarła Turnia)
- Wspinaczka na Murze Pokutników
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Paweł Haciski, Południowa część Jury Krakowsko-Częstochowskiej, Warszawa, RING, 2015, ISBN 978-83-937960-0-7.
- ↑ Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2
- ↑ Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2019-04-27] .
- ↑ a b c Baza topo wspinaczkowego portalu górskiego [online] [dostęp 2019-04-27] .
- ↑ Andrzej Górny , Jaskinia Krzywa, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny [dostęp 2019-04-29] .