Náchod – Wikipedia, wolna encyklopedia

Náchod

Widok na centrum miasta z zamku (2024)
Herb Flaga
Państwo	Czechy
Kraj	hradecki
Burmistrz	Jan Birke↗
Powierzchnia	33,32 km²
Wysokość	346 m n.p.m.
Populacja (1.1.2012) • liczba ludności • gęstość	20 665 620 os./km²
Kod pocztowy	547 01
Tablice rejestracyjne	H
Położenie na mapie kraju hradeckiego Náchod
Położenie na mapie Czech Náchod
50°24′N 16°10′E/50,400000 16,166667
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

Náchod (dawniej niem. Nachod) – miasto w Czechach, położone w kraju hradeckim, w powiecie (okres) Náchod, przy granicy polsko-czeskiej. Miasto leży na wysokości 346 m n.p.m., nad rzeką Metuje, lewym dopływem Łaby, na granicy Pogórza Orlickiego i Jestřebích hor.

• Liczba mieszkańców: 21 197 (30.11.2005.)
• Powierzchnia: 33,34 km².

Najbliższym miastem po polskiej stronie jest Kudowa-Zdrój. Dawne przejście graniczne Kudowa Słone-Náchod leży na głównej trasie Warszawa-Praga (droga E67).

W mieście rozwinął się przemysł bawełniany, gumowy, elektrotechniczny, spożywczy, skórzany oraz drzewny^[1]

W mieście znajduje się stacja kolejowa Náchod.

Założone było w I połowie XIII w. przez rycerza Hrona z rodu Načeradiców. Pierwsze wzmianki o mieście pochodzą z 1254 roku.

Od 1601 do Náchodu należał majątek Słone (pola uprawne, łąki i lasy), który mimo oddzielenia granicą po wojnach śląskich nadal był użytkowany przez miasto. Kres temu stanowi rzeczy położyła II wojna światowa i włączenie terytorium byłego majątku do Polski.

W 2016 na Rynku Karola zainstalowano dzwonkowy kurant z miniaturą miejscowego zamku na szczycie, umożliwiający dzięki 12 dzwonkom odtwarzanie 25 prostych melodii^[2].

Náchod składa się obecnie z 10 dzielnic:

• Babí – Babí u Náchoda
• Běloves
• Bražec
• Dobrošov
• Jizbice – Jizbice u Náchoda
• Lipí – Lipí u Náchoda
• Malé Poříčí – Běloves i Malé Poříčí
• Náchod
• Pavlišov
• Staré Město nad Metují

Wcześniej do miasta należały także niezależne wsie Kramolna a Vysokov^[3].

Dalej w dół potoku Metuje wieś Bražec łączy się ze Starym Miastem. Rozpoczyna się tu głęboka dolina w pobliżu oczyszczalni ścieków, której znaczna część została uznana w 1997 roku za rezerwat przyrody. Po kilku kilometrach przejdziemy magiczną doliną po nowej nawierzchni ścieżki rowerowej do wsi Ostrovy (gdzie można się posilić) i dalej, po nowych drewnianych kładkach, do Pekli. W Pekli znajduje się sezonowy przystanek autobusowy w kierunku Nové Město nad Metují oraz drogowskaz wskazujący np. drogę do Lipí. Z Pekli można jechać dalej lewym dopływem rzeki Metuja, potokiem Olešenka. Jeszcze głębsza i bardziej zamknięta dolina doprowadzi nas do Dolů, części wsi Nowy Hrádek. Objazdami z doliny można dotrzeć także do Českowej Čermnej , Borovej lub Krahulčí.

• Zamek w Náchodzie – ul. Smiřických
• Kościół św. Wawrzyńca – Rynek (Nám. T.G.Masaryka nr 37)
• Ratusz – Rynek (Nám. T.G.Masaryka nr 1)
• Pręgierz – Rynek (Nám. T.G.Masaryka), obok ratusza
• Nowy ratusz – Rynek (Nám. T.G.Masaryka nr 40)
• Hotel i teatr Beránek – Rynek nr 74 (Nám. T.G.Masaryka nr 74), północna pierzeja
• Budynek dziekanatu – Rynek nr 74 (Nám. T.G.Masaryka nr 75), północna pierzeja
• Fontanna Rynek (Nám. T.G.Masaryka nr 40), przed urzędem pocztowym
• Figura św. Trójcy – Rynek, północno-wschodnia strona (Nám. T.G.Masaryka nr 75)
• Figura św. Jana Nepomucena – Rynek (Nám. T.G.Masaryka), północna strona obok kościoła
• Kalwaria – Rynek (Nám. T.G.Masaryka), obok kościoła
• Figura N.P.Marii – Rynek, południowo-wschodnia strona (Nám. T.G.Masaryka)
• Podstawa figury św. Jana Nepomucena – przy podeście schodów pałacowych
• Dom z barokową figurką Panny Marii Bolesnej – ul. Riegrova nr 866
• Pozostałości średniowiecznych murów miejskich z ok. 1325 r.
• Dom Cyryla Bartonia, obecnie biblioteka – ul. Kamenice nr 105
• Kościółek św. Michała – ul. Komenského nr 38
• Figura św. Wacława – ul. Komenského, obok kościółka św. Michała, w pobliżu szkoły
• Synagoga w Náchodzie – nie istnieje
• Cmentarz miejski
• Kościół cmentarny św. Jana Chrzciciela
• Figura Ukrzyżowania – ul. Českoskalická, obok cmentarza
• Figura Ukrzyżowania – na skrzyżowaniu ulic B.Němcovéj, Purkyňiego i Bartoňovej, w ogrodzie domu nr 465
• Figura Ukrzyżowania – na rozwidleniu ulic Purkyňovej i Dobrošovskéj, przy murze hotelu Hron
• Kaplica Zwiastowania Panny Marii – Plhov, Na Hrobku, ul. Tylova
• Stajnie pałacowe, obecnie galeria sztuk pięknych, ul. Smiřických nr 272
• Figura św. Jana Nepomucena – aleja Kateřiny Zaháňské, przy schodach wiodących na zamek z inskrypcją na postumencie łac. Aex dicat auxiliis magni soluata Borussiis (Poświęcony wielkiej pomocy w uwolnieniu od Prus) i chronostychem MDCLLXXVVVIIIIIII - 1742^[4].
• Krzyż pamiątkowy z wojny siedmioletniej – aleja Kateřiny Zaháňské, na końcu oddalonym od pałacu
• Cmentarz wojenny z 1866 r. – ul. Smiřických nr 272
• Kolonia domów robotniczych – Babí, Na Vyšehradě nr 154–161
• Figura Ukrzyżowania – Běloves, ul. Na Horním Konci, w ogrodzie domu nr 127, obok rzeki i ścieżki
• Figura Ukrzyżowania – Běloves, ul. Kladská, obok domu nr 200, na skrzyżowaniu ul. Kladskéj i ul. Na Koletověj

• Josef Škvorecký – (* 27.09.1924 Náchod; † 03.01.2012 Toronto), pisarz
• Josef Tošovský – premier Rep.Czeskiej w latach 1997–1998
• Jan Letzel (* 09.04.1880. Náchod; † 26.12.1925 Praga), architekt
• Adolf Erben (* 10.10.1904 Náchod; † 16.02.1987 Brno), architekt
• Sláva Vorlová (* 15.03.1894 Náchod † 24.08.1973 Praga), pisarka
• Vratislav Lokvenc (* 27.09.1973), piłkarz
• Václav Erben (* 02.11.1930 Náchod – † 19.04.2003 Praga), pisarz,
• Miroslav Středa – (*18.5.1945 Náchod; † 30.10.2021 Most), aktor^[5]
• Luba Skořepová – (*21.9.1923 Náchod; † 23.12.2016 Praga), aktorka^[6]

• Kłodzko, Polska
• Kudowa-Zdrój, Polska
• Warrington, Wielka Brytania
• Halberstadt, Niemcy

• Pomnik nachodzki w Poznaniu

• 
  Widok rynku i zamku
• 
  Widok na zamek górny
• 
  Kościół św. Wawrzyńca na rynku
• 
  Dawne przejście graniczne w Náchodzie

• Strona internetowa miasta
• Nieoficjalne informacje o Náchodzie (historia, turystyka, okolica)