Neolitsea – Wikipedia, wolna encyklopedia

Neolitsea
Ilustracja
Neolitsea sericea
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

magnoliopodobne

Rząd

wawrzynowce

Rodzina

wawrzynowate

Rodzaj

Neolitsea

Nazwa systematyczna
Neolitsea (Bentham & J. D. Hooker) Merrill
Philipp. J. Sci. 1(Suppl. 1): 56. 1906[3][4]
Typ nomenklatoryczny

N. zeylanica (C. G. D. Nees et T. F. L. Nees) Merrill[4]

Synonimy
  • Litsea sect. Neolitsea Bentham & J. D. Hooker
  • Bryantea Rafinesque
  • Tetradenia Nees (1831), not Bentham (1830)[3]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Neolitsea aciculata

Neolitsea – rodzaj drzew i krzewów z rodziny wawrzynowatych (Lauraceae). Obejmuje około 80[5][6]–100[7] gatunków. Występują one w Azji Południowo-Wschodniej i Wschodniej, trzy gatunki rosną także w Australii[6]. Rośliny te rosną w lasach wiecznie zielonych i zrzucających liście zimą lub w porze suchej, w zaroślach, na zboczach[5].

Niektóre gatunki uprawiane są jako ozdobne, głównie dla wiecznie zielonych, za młodu kontrastowo zabarwionych i jedwabiście owłosionych liści. Ze względu na tolerowanie warunków właściwych dla klimatu umiarkowanego szerzej rozpowszechniony w uprawie jest Neolitsea sericea pochodzący z Japonii, Korei i Chin[5]. Gatunek ten stanowi surowiec do produkcji olejków aromatycznych wykorzystywanych w kadzidełkach i do wyrobu mydeł[6]. Jako rośliny aromatyczne i lecznicze wykorzystywane bywają też inne gatunki[6].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Neolitsea scrobiculata
Pokrój
Krzewy lub niewielkie drzewa osiągające do 7 m wysokości. Szybko rosną za młodu[5].
Liście
Skrętoległe, często skupione na końcach pędów, czasem w pozornych okółkach lub pozornie naprzeciwległe[3], wiecznie zielone, jajowato-eliptyczne, zwykle z trzema głównymi wiązkami przewodzącymi rozchodzącymi się od nasady[5].
Kwiaty
Jednopłciowe, zebrane w baldaszkowate kwiatostany, czasem zwisające. Szypułki wsparte są okazałymi i dość późno odpadającymi przysadkami. Okwiat złożony jest z 4 listków wyrastających parami w dwóch okółkach. W kwiatach męskich jest 6 pręcików w trzech okółkach. W kwiatach żeńskich znajduje się 6 prątniczków i górna zalążnia z okazałą szyjką zakończoną podzielonym znamieniem[3].
Owoce
Mięsiste osadzone w mięśniejącym dnie kwiatowym i szypułce[3].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]
Pozycja systematyczna

Jeden z około 50 rodzajów zaliczanych do rodziny wawrzynowatych (Lauraceae), wchodzącej w skład rzędu wawrzynowców (Laurales)[2]. Bywa łączony z rodzajem Litsea[6].

Wykaz gatunków[7]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-04-12] (ang.).
  2. ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-04-12] (ang.).
  3. ↑ a b c d e Puhua Huang, Henk van der Werff: Neolitsea (Bentham & J. D. Hooker) Merrill. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2021-04-12].
  4. ↑ a b Neolitsea. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2021-04-12].
  5. ↑ a b c d e Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. I. Trees and shrubs. London: Macmillan, 1988, s. 69. ISBN 0-333-73003-8.
  6. ↑ a b c d e David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 622, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  7. ↑ a b Neolitsea Merr.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-04-12].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Neolitsea&oldid=75027800”