Nexta – Wikipedia, wolna encyklopedia

NEXTA
Ilustracja
Serwis

YouTube

Prowadzący

Sciapan Puciła

Lata aktywności

od 2015

Liczba wyświetleń

94,7 mln[1]

Liczba obserwujących

0,6 mln[1]

Strona internetowa

Nexta (czyt. „niechta”, od biał. нехта ktoś)[2]białoruski portal informacyjny, będący jednym z niewielu niezależnych mediów dostępnych na Białorusi. Założony został przez Sciapana Puciłę, jest najpopularniejszym białoruskim kanałem w aplikacji Telegram[3].

Początki Nexty to kanał na YouTube, uruchomiony 4 października 2015 roku. Początkowo miał być opozycyjnym kanałem muzycznym. Pierwszą publikacją była piosenka "Выбора нет" ("Bez wyboru"), cover utworu "No Exit" rosyjskiej grupy Splin, która nawoływała do bojkotu wyborów prezydenckich.[4]

Z kanału muzycznego Nexta przekształciła się w kanał informacyjny. Przez pierwsze dwa lata wiadomości ukazywały się raz w tygodniu. Kanał tworzyły trzy osoby, których tożsamość utrzymywana była w tajemnicy. W lutym 2018 roku przeciwko Sciapanowi Pucile i kanałowi Nexta wszczęto pierwsze postępowanie karne za obrażanie prezydenta (art. 368 białoruskiego Kodeksu Karnego). Jesienią 2018 roku na rosyjskojęzycznej platformie Telegram uruchomił kanał Nexta Live, udostępniający informacje nadsyłane anonimowo przez czytelników i widzów.[4]

Kanał na portalu YouTube obserwuje ponad 953 tysięcy osób[5], natomiast kanały NEXTA Live i NEXTA w komunikatorze Telegram mają odpowiednio ponad milion oraz 500 tysięcy subskrybentów[6].

W październiku 2020 r. kanał Nexta i jego logo zostały uznane za materiały ekstremistyczne na Białorusi[7]. W październiku 2021 roku Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Białorusi ogłosiło Nexta formacją ekstremistyczną[8]. Utworzenie takiej formacji lub udział w niej jest na Białorusi przestępstwem[9]. 8 kwietnia 2022 r. Sąd Najwyższy Białorusi uznał kanały Nexta, Nexta Live i Luxta za „organizację terrorystyczną” i zakazał ich działalności w kraju. Dokonano tego na wniosek Prokuratora Generalnego Białorusi[10].

3 maja 2023 r. sąd w Mińsku skazał redaktorów Nexty – Pratasiewicza na 8 lat więzienia, a Puciłę i Jana Rudzika zaocznie na odpowiednio 20 i 19 lat więzienia[11], ale wkrótce Pratasiewicz został ułaskawiony[12].

Nagrody

[edytuj | edytuj kod]
  • 2019: Krajowa Nagroda Praw Człowieka im. Wiktora Iwaszkiewicza przez Karta'97[13]
  • 2020: Nagroda „Profesjonalista – Dziennikarz” przyznawana przez inicjatywę „Otwarta Rosja” Michaiła Chodorkowskiego[14]
  • 2020: Nagroda Sacharowa (jeden z wyróżnionych przedstawicieli opozycji demokratycznej na Białorusi)[15]
  • 2020: W pierwszej piątce nominowanych do nagrody Grand Press[16]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b NEXTA [online], YouTube [dostęp 2020-05-17].
  2. Главред белорусского Telegram-канала NEXTA Протасевич: Остается большая надежда вернуться в Минск, перевезти туда редакцию и работать в свободной стране. GordonUA, 2020-08-12. [dostęp 2024-07-15]. (ros.).
  3. Założyciel kanału NEXTA o zatrzymaniu jego byłego redaktora: „Do końca mieliśmy nadzieję, że to jakaś pomyłka”. Biełsat TV, 23 maja 2021. [dostęp 2021-05-29].
  4. a b Małgorzata Dwornik, NEXTA, czyli Ktoś. Historia opozycyjnego źródła informacji z Białorusi [online], tygodnik Reporterzy.info, ISSN 2544-5839, 25 kwietnia 2022.
  5. NEXTA – YouTube. www.youtube.com. [dostęp 2020-08-11].
  6. Белорусские Telegram-каналы. Статистика, аналитика, рейтинг. Telegram Analytics.. by.tgstat.com. [dostęp 2020-08-11]. (ros.).
  7. Belarusian court declares opposition Telegram channel ‘Nexta’ extremist.
  8. Belarus classifies social media channels as ‘extremist’ in new crackdown.
  9. BAJ demands to stop using anti-extremist legislation to restrict freedom of speech.
  10. Верховный суд Беларуси объявил телеграм-каналы Nexta, Nexta Live и Luxta «террористической организацией». Meduza, 2022-04-08. [dostęp 2022-04-11]. (ros.).
  11. Reżim Łukaszenki ogłosił wyroki dla Pratasiewicza i dwóch redaktorów Nexty.
  12. Bełta: Raman Pratasiewicz został ułaskawiony
  13. NEXTA: There Is a Desire to Accumulate All Trash of Lukashenka’s Belarus.
  14. Названы лауреаты премии «Профессия – журналист» // Colta.ru.
  15. Belarusian opposition receives 2020 Sakharov Prize, European Parliament, 16 grudnia 2020 [dostęp 2021-02-24].
  16. Białoruski bloger NEXTA w TOP-5 konkursu Dziennikarz Roku Grand Press 2020.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]