Odmrożenie – Wikipedia, wolna encyklopedia

Odmrożenia
congelatio
ilustracja
Palce stopy po dwóch do trzech dni od momentu wystąpienia odmrożenia
Po dwunastu dniach
Po około trzech tygodniach

Odmrożenie (łac. congelatio) – czasowe lub nieodwracalne uszkodzenie skóry (tkanek powłoki właściwej), powstające w wyniku działania na nią niskiej temperatury[1]. Ciężkość i rozległość uszkodzenia skóry zależą od temperatury otoczenia oraz czasu, w jakim skóra była poddana działaniu niskiej temperatury. Wiatr i duża wilgotność powietrza nasilają skutki działania mrozu. Zmiany w naczyniach krwionośnych, spowodowane spożyciem dużej ilości alkoholu, powodują u poszkodowanych ciężkie odmrożenia, często przyczyniając się do nadmiernego wychłodzenia ciała i – w wyniku tego – śmierci. Miejsca szczególnie narażone na odmrożenie to: nos, uszy, policzki oraz palce rąk i stóp.

Głębokość odmrożenia

[edytuj | edytuj kod]

Ciężkość odmrożenia, podobnie jak oparzenia, określa się w stopniach.

  • I stopień charakteryzuje się przejściowymi zaburzeniami w krążeniu krwi w skórze, bólem, często silnym, bladością lub sinoczerwonym zabarwieniem skóry, obrzękiem, pieczeniem i świądem skóry,
  • II stopień odmrożenia to pojawiające się na skórze pęcherze z płynem surowiczym,
  • III stopień – martwica powierzchowna skóry,
  • IV stopień – martwica głęboka, której ulegają np. palce, uszy lub nos. W takim przypadku może dojść do samoistnej amputacji odmrożonej części ciała.

Skutki i leczenie

[edytuj | edytuj kod]

Przyczyną odmrożenia części ciała jest najczęściej przechłodzenie całego organizmu. Dlatego w czasie ratowania poszkodowanego konieczne jest przemieszczenie go do ciepłego (nie gorącego) pomieszczenia. Należy zdjąć z poszkodowanego mokre, zimne ubranie, a z jego palców ściągnąć biżuterię. Jeśli odmrożeniu uległy palce, trzeba zanurzyć je w letniej wodzie, początkowo o temperaturze 30 °C, a następnie 36 °C. Na odmrożone policzki, nos czy uszy nakłada się czyste (nie gorące) opatrunki. Jeśli na skórze są widoczne pęcherze lub sinoczerwone albo blade plamy, należy zastosować suche, czyste opatrunki, najlepiej z wyjałowionej gazy. Ze względu na ogólne wychłodzenie ciała, poszkodowanemu podaje się ciepłe (nie gorące) napoje. Po ociepleniu odmrożonych części ciała, należy jeśli to możliwe ułożyć je nieco wyżej i okryć. Jeśli poszkodowany jest przytomny i dobrze się czuje, a do dyspozycji jest ogrzewany samochód, można odtransportować go do lekarza, jeśli nie – należy wezwać pogotowie ratunkowe.

W każdym przypadku odmrożenia stan poszkodowanego powinien ocenić lekarz. Przy odmrożeniach powyżej II stopnia poszkodowanemu podaje się surowicę przeciwtężcową. Nie wolno przekłuwać pęcherzy, masować i nacierać czymkolwiek odmrożonych okolic skóry oraz gwałtownie rozgrzewać odmrożonych części ciała, gdyż skóra w okolicy odmrożenia jest bardzo delikatna. Nie wolno także podawać poszkodowanemu alkoholu.

Jeśli na skutek przebywania na mrozie skóra zaczyna być zaczerwieniona i w miejscach zaczerwienionych staje się bolesna, można spodziewać się odmrożenia. Należy wtedy udać się do ciepłego pomieszczenia i delikatnie ogrzać miejsca przechłodzone. Natomiast bladość skóry i ustąpienie bólu świadczą już o jej odmrożeniu.

Klasyfikacja ICD10

[edytuj | edytuj kod]
kod ICD10 nazwa choroby
ICD-10: T33 Powierzchowne odmrożenie
ICD-10: T33.0 Powierzchowne odmrożenie głowy
ICD-10: T33.1 Powierzchowne odmrożenie szyi
ICD-10: T33.2 Powierzchowne odmrożenie klatki piersiowej
ICD-10: T33.3 Powierzchowne odmrożenie brzucha, dolnej części grzbietu i miednicy
ICD-10: T33.4 Powierzchowne odmrożenie kończyny górnej
ICD-10: T33.5 Powierzchowne odmrożenie nadgarstka i ręki
ICD-10: T33.6 Powierzchowne odmrożenie biodra i uda
ICD-10: T33.7 Powierzchowne odmrożenie kolana i podudzia
ICD-10: T34 Odmrożenie z martwicą tkanki
ICD-10: T34.0 Odmrożenie głowy z martwicą tkanki
ICD-10: T34.1 Odmrożenie szyi z martwicą tkanki
ICD-10: T34.2 Odmrożenie klatki piersiowej z martwicą tkanki
ICD-10: T34.3 Odmrożenie brzucha, dolnej części grzbietu i miednicy z martwicą tkanki
ICD-10: T34.4 Odmrożenie kończyny górnej z martwicą tkanki
ICD-10: T34.5 Odmrożenie nadgarstka i ręki z martwicą tkanki
ICD-10: T34.6 Odmrożenie biodra i uda z martwicą tkanki
ICD-10: T34.7 Odmrożenie kolana i podudzia z martwicą tkanki
ICD-10: T34.8 Odmrożenie okolicy stawu skokowego i stopy z martwicą tkanki
ICD-10: T35 Odmrożenie obejmujące liczne okolice ciała i odmrożenie nieokreślone
ICD-10: T35.0 Powierzchowne odmrożenie obejmujące liczne okolice ciała
ICD-10: T35.1 Odmrożenie z martwicą tkanki obejmujące liczne okolice ciała
ICD-10: T35.2 Nieokreślone odmrożenie głowy i szyi
ICD-10: T35.3 Nieokreślone odmrożenie klatki piersiowej, brzucha, dolnej części grzbietu i miednicy
ICD-10: T35.4 Nieokreślone odmrożenie kończyny górnej
ICD-10: T35.5 Nieokreślone odmrożenie kończyny dolnej
ICD-10: T35.6 Nieokreślone odmrożenie obejmujące liczne okolice ciała
ICD-10: T35.7 Nieokreślone odmrożenie nieokreślonej okolicy

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Odmrożenie (łac. Congelatio) - Emedica.pl [online], www.emedica.pl [dostęp 2016-05-24].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Stefania Jabłońska, Sławomir Majewski, Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową, PZWL 2005, ISBN 83-200-3367-5.