PISA (badanie) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Wyniki w roku 2012. "Maths" (Matematyka).
Wyniki w roku 2012. "Science" (Nauki ścisłe).
Wyniki w roku 2012. "Reading" (Czytanie ze zrozumieniem).

PISA (Programme for International Student Assessment) – międzynarodowe badanie koordynowane przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju. Jego celem jest uzyskanie porównywalnych danych o umiejętnościach uczniów, którzy ukończyli 15. rok życia w celu poprawy jakości nauczania i organizacji systemów edukacyjnych.

Cele i założenia badania

[edytuj | edytuj kod]

Program PISA powstał w 1997 roku. PISA bada umiejętności i wiedzę ważną z perspektywy wyzwań, przed jakimi 15-latkowie staną w swym dorosłym życiu. Punktem wyjścia jest pojęcie „alfabetyzmu” (literacy) odnoszące się do „zdolności stosowania wiedzy i umiejętności, analizowania, argumentowania i efektywnego komunikowania w procesie stawiania, rozwiązywania i interpretowania problemów w różnych sytuacjach” (OECD 2003:23).

Narzędzia badawcze ukierunkowane są na zbadanie umiejętności praktycznego kojarzenia i wykorzystania wiedzy i umiejętności z różnych dziedzin. Założeniu temu towarzyszy odwołanie do idei „kształcenia ustawicznego” – motywacji i postaw sprzyjających samodzielności w zdobywaniu dalszej wiedzy. Stąd treść zadań jest w możliwie dużym stopniu osadzona w codziennych sytuacjach życiowych. Testy PISA różnią się więc od typowych zadań szkolnych związanych z konkretnymi programami nauczania.

W badaniu PISA wyróżniono trzy podstawowe dziedziny: czytanie i interpretacja (ang. reading literacy), matematyka (mathematical literacy) i rozumowanie w naukach przyrodniczych (scientific literacy). Badanie realizowane jest regularnie co trzy lata, począwszy od 2000 r. W każdym z kolejnych badań szczególny nacisk jest położony na zbadanie jednej dziedziny: w 2000 roku było to czytanie ze zrozumieniem, 2003 – matematyka, w 2006 – rozumowanie w naukach przyrodniczych. W 2003 roku badano dodatkowo umiejętność rozwiązywania problemów (problem solving).

Metodologia

[edytuj | edytuj kod]

Każdy z uczniów biorących udział w badaniu wypełnia zeszyt testowy zawierający zadania z pytaniami. Następnie uczniowie wypełniają kwestionariusz. Osobny kwestionariusz jest wypełniany przez dyrektora szkoły i (od 2003 roku, w większości krajów) rodziców ucznia.

Na podstawie otrzymanych wyników szacuje się poziom umiejętność każdego ucznia. Pomiar opiera się na pytaniach wielokrotnego wyboru i pytaniach otwartych, wymagających skonstruowania przez ucznia własnych odpowiedzi. Odpowiedzi na pytania otwarte są skrupulatnie kodowane w oparciu o uzgodnione międzynarodowo klucze kodowe. Uzyskane wyniki są kalibrowane w taki sposób, by wynik krajów członkowskich OECD wynosił 500 punktów oraz by ok. dwie trzecie uczniów z tych krajów miało wynik mieszczący się w przedziale 400-600 punktów.

W 2012, Polska znalazła się w gronie 10 państw, w którym uczniowie zdobyli najwyższy wynik[1].

Wyniki badania

[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze badanie PISA zrealizowano w 2000 roku: objęło ono 265 tys. uczniów z 32 krajów, w tym 28 krajów OECD. W PISA 2003 wzięło udział 42 krajów (ponad 275 tys. uczniów), w tym wszystkie kraje OECD. W badaniach PISA 2006 uczestniczyło 56 krajów, natomiast PISA 2009 badało uczniów z 64 krajów.

Czytanie i interpretacja

[edytuj | edytuj kod]

Najlepsze wyniki zanotowano w następujących krajach:

PISA 2000 PISA 2003 PISA 2006 PISA 2009[2] PISA 2012[3] PISA 2015[4] PISA 2018 PISA 2022[5]
1. Finlandia Finlandia 546
2. Kanada Kanada 534
3. Nowa Zelandia Nowa Zelandia 529
4. Australia Australia 528
5. Irlandia Irlandia 527
6. Hongkong Hongkong 525
7. Korea Południowa Korea

Południowa

525
8. Wielka Brytania Wielka Brytania 523
9. Japonia Japonia 522
10. Szwecja Szwecja 516
25. Polska Polska 479
1. Finlandia Finlandia 543
2. Korea Południowa Korea

Południowa

534
3. Kanada Kanada 528
4. Australia Australia 525
5. Liechtenstein Liechtenstein 525
6. Nowa Zelandia Nowa Zelandia 522
7. Irlandia Irlandia 515
8. Szwecja Szwecja 514
9. Holandia Holandia 513
10. Hongkong Hongkong 510
16. Polska Polska 497
1. Korea Południowa Korea

Południowa

556
2. Finlandia Finlandia 547
3. Hongkong Hongkong 536
4. Kanada Kanada 527
5. Nowa Zelandia Nowa Zelandia 521
6. Irlandia Irlandia 517
7. Australia Australia 513
8. Liechtenstein Liechtenstein 510
9. Szwecja Szwecja 508
10. Polska Polska 507
1.  ChinySzanghaj 556
2. Korea Południowa Korea

Południowa

539
3. Finlandia Finlandia 536
4. Hongkong Hongkong 533
5.  Singapur 526
6. Kanada Kanada 524
7. Nowa Zelandia Nowa Zelandia 521
8. Japonia Japonia 520
9. Australia Australia 515
10. Holandia Holandia 508
15. Polska Polska 500
1.  ChinySzanghaj 570
2. Hongkong Hongkong 545
3.  Singapur 542
4.  Japonia 538
5.  Korea Południowa 536
6.  Finlandia 524
7. Tajwan 523
7. Kanada Kanada 523
7. Irlandia Irlandia 523
10. Polska Polska 518
1.  Singapur 535
2. Hongkong Hongkong 527
3. Kanada Kanada 527
4.  Finlandia 526
5.  Irlandia 521
6.  Estonia 519
7.  Korea Południowa 517
8.  Japonia 516
9. Norwegia Norwegia 513
10. Nowa Zelandia Nowa Zelandia 509
13. Polska Polska 506
1.  Chiny[6] 555
2.  Singapur 549
3. Makau Makau 525
4. Hongkong Hongkong 524
5.  Estonia 523
6. Kanada Kanada 520
7.  Finlandia 520
8.  Irlandia 518
9.  Korea Południowa 514
10. Polska Polska 512
1.  Singapur 543
2.  Irlandia 516
2.  Japonia 516
4.  Korea Południowa 515
4. Tajwan 515
5.  Estonia 511
6. Makau Makau 510
7. Kanada Kanada 507
8.  Stany Zjednoczone 504
9.  Nowa Zelandia 501
9. Hongkong Hongkong 500
15. Polska Polska 489

Matematyka

[edytuj | edytuj kod]

Najlepsze wyniki zanotowano w następujących krajach:

PISA 2000 PISA 2003 PISA 2006 PISA 2009[7] PISA 2012[3] PISA 2015 PISA 2018 PISA 2022[5]
1. Hongkong Hongkong 560
2. Japonia Japonia 557
3. Korea Południowa Korea Południowa 547
4. Nowa Zelandia Nowa Zelandia 537
5. Finlandia Finlandia 536
6. Australia Australia 533
7. Kanada Kanada 533
8. Szwajcaria Szwajcaria 529
9. Wielka Brytania Wielka Brytania 529
10. Belgia Belgia 520
25. Polska Polska 470
1. Hongkong Hongkong 550
2. Finlandia Finlandia 544
3. Korea Południowa Korea Południowa 542
4. Holandia Holandia 538
5. Liechtenstein Liechtenstein 536
6. Japonia Japonia 534
7. Kanada Kanada 532
8. Belgia Belgia 529
9. Makau Makau 527
10. Szwajcaria Szwajcaria 527
24. Polska Polska 490
1. Tajwan 549
2. Finlandia Finlandia 548
3. Hongkong Hongkong 547
4. Korea Południowa Korea Południowa 547
5. Holandia Holandia 531
6. Szwajcaria Szwajcaria 530
7. Kanada Kanada 527
8. Makau Makau 525
9. Liechtenstein Liechtenstein 525
10. Japonia Japonia 523
25. Polska Polska 495
1.  ChinySzanghaj 600
2. Singapur Singapur 562
3. Hongkong Hongkong 555
4. Korea Południowa Korea Południowa 546
5. Tajwan 543
6. Finlandia Finlandia 541
7. Liechtenstein Liechtenstein 536
8. Szwajcaria Szwajcaria 534
9. Japonia Japonia 529
10. Kanada Kanada 527
25. Polska Polska 495
1.  ChinySzanghaj 613
2.  Singapur 573
3. Hongkong Hongkong 561
4.  Tajwan 560
5.  Korea Południowa 554
6. Makau Makau 538
7. Japonia Japonia 536
8. Liechtenstein Liechtenstein 535
9. Szwajcaria Szwajcaria 531
10. Holandia Holandia 523
13. Polska Polska 518
1.  Singapur 564
2. Hongkong Hongkong 548
3. Makau Makau 544
4.  Tajwan 542
5. Japonia Japonia 532
6.  Chiny[8] 531
7.  Korea Południowa 524
8. Szwajcaria Szwajcaria 521
9.  Estonia 520
10. Kanada Kanada 516
17. Polska Polska 504
1.  Chiny[6] 591
2.  Singapur 569
3. Makau Makau 558
4. Hongkong Hongkong 551
5.  Tajwan 531
6. Japonia Japonia 527
7.  Korea Południowa 526
8.  Estonia 523
9. Holandia Holandia 519
10. Polska Polska 516
1.  Singapur 575
2. Makau Makau 552
3.  Tajwan 547
4. Hongkong Hongkong 540
5. Japonia Japonia 536
6.  Korea Południowa 527
7.  Estonia 510
8.  Szwajcaria 508
9.  Kanada 497
9.  Holandia 493
15. Polska Polska 489

Rozumowanie w naukach przyrodniczych

[edytuj | edytuj kod]

Najlepsze wyniki zanotowano w następujących krajach:

PISA 2000 PISA 2003 PISA 2006 PISA 2009[9] PISA 2012[3] PISA 2015 PISA 2018 PISA 2022[5]
1. Korea Południowa Korea Południowa 552
2. Japonia Japonia 550
3. Hongkong Hongkong 541
4. Finlandia Finlandia 538
5. Wielka Brytania Wielka Brytania 532
6. Kanada Kanada 529
7. Nowa Zelandia Nowa Zelandia 528
8. Australia Australia 528
9. Austria Austria 519
10. Irlandia Irlandia 513
22. Polska Polska 483
1. Finlandia Finlandia 548
2. Japonia Japonia 548
3. Hongkong Hongkong 539
4. Korea Południowa Korea Południowa 538
5. Liechtenstein Liechtenstein 525
6. Australia Australia 525
7. Makau Makau 525
8. Holandia Holandia 524
9. Czechy Czechy 523
10. Nowa Zelandia Nowa Zelandia 521
19. Polska Polska 498
1. Finlandia Finlandia 563
2. Hongkong Hongkong 534
3. Kanada Kanada 534
4. Tajwan 532
5. Estonia Estonia 531
6. Japonia Japonia 531
7. Nowa Zelandia Nowa Zelandia 530
8. Australia Australia 527
9. Holandia Holandia 525
10. Liechtenstein Liechtenstein 522
23. Polska Polska 498
1.  ChinySzanghaj 575
2. Finlandia Finlandia 554
3. Hongkong Hongkong 549
4. Singapur Singapur 542
5. Japonia Japonia 539
6. Korea Południowa Korea Południowa 538
7. Nowa Zelandia Nowa Zelandia 532
8. Kanada Kanada 529
9.  Estonia 528
10. Australia Australia 527
19. Polska Polska 508
1.  ChinySzanghaj 580
2. Hongkong Hongkong 555
3.  Singapur 551
4.  Japonia 547
5.  Finlandia 545
6. Estonia Estonia 541
7. Korea Południowa Korea Południowa 538
8. Wietnam Wietnam 528
9. Polska Polska 526
10. Liechtenstein Liechtenstein 525
10. Kanada Kanada 525
1.  Singapur 556
2.  Japonia 538
3. Estonia Estonia 534
4. Tajwan 532
5.  Finlandia 531
6. Makau Makau 529
7. Kanada Kanada 528
8. Wietnam Wietnam 525
9. Hongkong Hongkong 523
10.  Chiny[8] 518
23. Polska Polska 501
1.  Chiny[6] 590
2.  Singapur 551
3. Makau Makau 544
4.  Estonia 530
5.  Japonia 529
6.  Finlandia 522
7. Korea Południowa Korea Południowa 519
8. Kanada Kanada 518
9. Hongkong Hongkong 517
10. Tajwan 516
11. Polska Polska 511
1.  Singapur 561
2.  Japonia 547
3. Makau Makau 543
4. Tajwan 537
5. Korea Południowa Korea Południowa 528
6.  Estonia 526
7. Hongkong Hongkong 520
8. Kanada Kanada 515
9.  Finlandia 511
10.  Australia 507
17. Polska Polska 499

Organizacja badania

[edytuj | edytuj kod]

PISA jest wspólnym przedsięwzięciem wielu krajów. Każdy z nich ma możliwość kształtowania celów i metodologii badania. Całość badania koordynuje 8-osobowy zespół w Sekretariacie OECD, w którym zasiadał m.in. dr Maciej Jakubowski z Polski. Priorytety badania określa Rada Zarządzająca (PISA Governing Board), w której zasiada po jednym przedstawicielu z każdego kraju (przedstawicielem Polski jest Piotr Mikiewicz z Ministerstwa Edukacji Narodowej). Na kształtowanie narzędzi badawczych mają także wpływ powoływane przez OECD grupy ekspertów. Polska reprezentowana jest w grupie eksperckiej ds. matematyki (prof. Zbigniew Marciniak). Realizację badania organizuje i nadzoruje międzynarodowe konsorcjum, które odpowiada też przed OECD za całość procesu badawczego. W Polsce od 2013 roku za realizację badań odpowiada Instytut Badań Edukacyjnych. Kierownikiem badania PISA 2018 była Elżbieta Barbara Ostrowska.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. http://www.oecd.org/pisa/keyfindings/pisa-2012-results-overview.pdf
  2. MEN, PISA: Wyniki badania 2009 w Polsce. 2009. s. 31. [dostęp 2011-10-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-20)].
  3. a b c OECD, PISA: Wyniki badania 2012. 2013. s. 1-32. [dostęp 2014-01-31].
  4. OECD, PISA: Wyniki badania 2015. 2016. s. 5. [dostęp 2017-09-05].
  5. a b c Instytut Badań Edukacyjnych: Umiejętności polskich piętnastolatków: Najważniejsze wyniki badania OECD PISA 2022. 2023.
  6. a b c Pekin-Szanghaj-Jiangsu-Zhejiang
  7. MEN, PISA: Wyniki badania 2009 w Polsce. 2009. s. 58. [dostęp 2011-10-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-20)].
  8. a b Pekin-Szanghaj-Jiangsu-Guangdong
  9. MEN, PISA: Wyniki badania 2009 w Polsce. 2009. s. 73. [dostęp 2011-10-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-20)].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]