French
DeutschPadalec kolchidzki – Wikipedia, wolna encyklopedia
| Anguis colchica | |||
| (Nordmann, 1840) | |||
 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek | padalec kolchidzki | ||
| Synonimy | |||
| |||
Padalec kolchidzki, padalec wschodni[4] (Anguis colchica) – gatunek beznogiej jaszczurki z rodziny padalcowatych, wydzielony w 2010 roku z padalca zwyczajnego[2][4][1].
Występuje od Europy Środkowej do Iranu oraz prawdopodobnie we wschodniej Skandynawii[2]. Jego zasięg występowania w Polsce obejmuje przypuszczalnie południowo-wschodnią i wschodnią część kraju[4].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Padalec zwyczajny Anguis fragilis (sensu lato) został podzielony w 2010 roku na 3 gatunki. Są to:
- Anguis fragilis (padalec zwyczajny, sensu stricto)
- Anguis colchica (padalec kolchidzki)
- Anguis graeca
Do takich wniosków doszedł zespół badaczy pracujących pod kierownictwem Václava Gvoždíka. Podstawą były wyniki analizy mitochondrialnego oraz jądrowego DNA[2][4].
W Polsce występują dwa pierwsze gatunki[4].
Z Czech i Węgier znane są mieszańce padalca zwyczajnego oraz kolchidzkiego[4].
Zasięg występowania
[edytuj | edytuj kod]Padalec kolchidzki występuje od Czech i regionu Bałtyku w Europie Środkowej aż do Iranu oraz prawdopodobnie we wschodniej Skandynawii i na północno-wschodnich Bałkanach[2]. Jego zasięg występowania w Polsce nie jest dokładnie zbadany. Przypuszczalnie obejmuje południowo-wschodnią i wschodnią część kraju[4].
Natomiast padalec zwyczajny (sensu stricto) zamieszkuje Europę Zachodnią i Środkową, północno-zachodnie Bałkany i prawdopodobnie zachodnią Skandynawię[2].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Morfologia padalca kolchidzkiego jest niedostatecznie poznana[2]. Różnice pomiędzy tym gatunkiem a padalcem zwyczajnym (sensu stricto) są zestawione w poniższej tabeli[2][4]:
| padalec kolchidzki Anguis colchica | padalec zwyczajny Anguis fragilis | |
|---|---|---|
| tarcze przedczołowe | oddzielone (pileus typu C)[2][4], mogą stykać się narożami (B), rzadko krawędziami (A)[2] | stykają się krawędziami (A) |
| otwór słuchowy | wyraźny | niewyraźny |
| liczba rzędów łusek na tułowiu | 26–30 | 24–26 |
| turkusowe plamki na grzbiecie[2],([4]) | częste u samców rzadkie u samic | rzadkie, tylko u samców |
| niebieskie ubarwienie spodu ciała[4] | samce | samice |
Szczyt głowy[4] lub też czaszkowa okolica głowy (jej powierzchnia grzbietowa) u jaszczurek czy węży[3] jest określana terminem pileus[4][3].
Cechy morfologiczne odróżniające te gatunki odpowiadają z grubsza różnicom pomiędzy dawniej rozpoznawanymi formami fragilis i colchica[2].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Uetz, P., Freed, P. & Jirí Hošek (eds.): The Reptile Database. Anguis colchica (NORDMANN, 1840). Zoological Museum Hamburg. [dostęp 2017-10-11].
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Václav Gvoždík, David Jandzik, Petros Lymberakis, Daniel Jablonski i inni. Slow worm, Anguis fragilis (Reptilia: Anguidae) as a species complex: Genetic structure reveals deep divergences. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 55, s. 460–472, 2010. Elsevier. (ang.).
- ↑ a b c Włodzimierz Juszczyk: Płazy i gady krajowe. Wyd. drugie zmienione. T. Część 3: Gady - Reptilia. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1987, s. 89. ISBN 83-01-05696-7.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Grzegorz Skórzewski. Uwagi na temat badań i występowania padalca kolchidzkiego Anguis colchica incerta w Polsce / Remarks on the studies and occurrence of the Eastern Slow Worm Anguis colchica incerta in Poland. „Chrońmy Przyr. Ojcz.”. 73 (1), s. 57–63, 2017.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Anguis colchica - zdjęcia na stronie BioLib.cz