Parafia Świętej Trójcy w Siedlcach – Wikipedia, wolna encyklopedia
![]() Cerkiew parafialna | |
Państwo | |
---|---|
Siedziba | |
Adres | ul. Brzeska 15 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Diecezja | |
Dekanat | |
Cerkiew | |
Proboszcz | ks. prot. Sławomir Kochan |
Wezwanie | |
Wspomnienie liturgiczne | Święto Trójcy Świętej (niedziela Pięćdziesiątnicy); |
Położenie na mapie Siedlec ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego ![]() | |
![]() |
Parafia Świętej Trójcy – parafia prawosławna w Siedlcach, w dekanacie Biała Podlaska diecezji lubelsko-chełmskiej.
Na terenie parafii funkcjonuje jedna cerkiew:
- cerkiew Świętej Trójcy w Siedlcach – parafialna
Historia
[edytuj | edytuj kod]Chociaż dzieje prawosławia w Siedlcach sięgają XIV wieku (w owym czasie istniała tam wspólnota należąca do parafii w Drohiczynie), to pierwszą cerkiew otwarto dopiero w 1837. Była to prowizoryczna świątynia (pod wezwaniem św. Spirydona) mieszcząca się w budynku szpitala wojskowego i służyła głównie żołnierzom; dopiero ok. 1857 przekazano ją na potrzeby ludności cywilnej. Po upadku powstania styczniowego, kiedy liczba prawosławnych w Siedlcach wzrosła do kilkuset, władze carskie postanowiły wznieść wolnostojącą cerkiew, mogącą pomieścić 700 osób. Świątynię – pod wezwaniem Świętego Ducha – zbudowano w latach 1868–1870. Była to okazała, pięciokopułowa budowla, z bardzo bogatym wyposażeniem wnętrza. Obok cerkwi wzniesiono dzwonnicę z 11 dzwonami. W 1900 w mieście zbudowano drugą wolnostojącą cerkiew, przy obecnej ulicy Trzeciego Maja.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości społeczność prawosławna w Siedlcach utraciła obydwie świątynie. Cerkiew Świętego Ducha zaadaptowano – po przebudowie – na rzymskokatolicki kościół garnizonowy, natomiast w drugiej urządzono liceum pedagogiczne. Wierni (w owym czasie ok. 200 osób) urządzili cerkiew domową u zbiegu ulic Jana Kilińskiego i Trzeciego Maja. W ostatnich latach przed wybuchem II wojny światowej proboszczem parafii siedleckiej został prawosławny kapelan wojskowy ks. Maksym Sandowicz (syn św. Maksyma Gorlickiego), który w czasie okupacji hitlerowskiej udzielał schronienia wielu osobom poszukiwanym przez Niemców. Cerkiew domowa uległa spaleniu w czasie działań wojennych w 1944.
Przygotowania do budowy nowej świątyni rozpoczęto w 1981, jednak mimo zgody władz miejskich czterokrotnie zmieniano lokalizację. Spowodowane to było nieprzychylnym stosunkiem części duchowieństwa rzymskokatolickiego do budowy cerkwi prawosławnej na terenie miasta. Ostatecznie budowę rozpoczęto w 1984, która trwała 6 lat. Świątynia – pod wezwaniem Świętej Trójcy – została konsekrowana 10 czerwca 1990.
Wiosną 2013 pozłocono kopułę cerkwi. W tym samym roku (prace trwały od wiosny do jesieni) wzniesiono wolnostojącą dzwonnicę, na której zawieszono 3 dzwony, poświęcone 13 października przez ordynariusza diecezji, arcybiskupa Abla. Tego samego dnia w cerkwi umieszczono – wykonaną na Ukrainie – kopię Częstochowskiej Ikony Matki Bożej. Lokalne święto ku czci ikony ustalono na 2. niedzielę października[1].
Parafia prawosławna w Siedlcach liczyła w 2014 r. około 60 rodzin (ok. 200 osób) i była pod względem liczebności drugą po Kościele rzymskokatolickim grupą wyznaniową w mieście[2].
Od lutego 2016 duchowieństwo z Siedlec opiekowało się prawosławną wspólnotą w Mińsku Mazowieckim. Święte Liturgie w tym mieście odbywały się w każdą niedzielę w mariawickim kościele Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, przy ulicy Romualda Traugutta 17[3]. 22 stycznia 2018 r. dekretem arcybiskupa lubelskiego i chełmskiego Abla, w Mińsku Mazowieckim została erygowana samodzielna parafia (pod wezwaniem św. Spirydona Cudotwórcy)[4].
11 października 2020 r. nastąpiło – po zakończonym remoncie – ponowne poświęcenie siedleckiej cerkwi[5].
Proboszczowie
[edytuj | edytuj kod]- 1941–1945 – ks. Maksym Sandowicz (syn św. Maksyma Gorlickiego)
- 1949–1979 – ks. Aleksy Szewiel
- 1979–1993 – ks. Borys Dykaniec
- 1993–1994 – ks. Wincenty Pugacewicz
- 1994 – 2000 – ks. Mirosław Wiszniewski[6]
- od 2000 – ks. Sławomir Kochan[7]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Krzysztof Mazur: Poświęcenie dzwonów w Siedlcach. cerkiew.pl, 15 października 2013. [dostęp 2021-04-18].
- ↑ Historia parafii na stronie diecezji lubelsko-chełmskiej
- ↑ Łukasz Łoś – Pierwsza Boska Liturgia w Mińsku Mazowieckim [dostęp: 22.02.2016.]
- ↑ Erygowanie parafii prawosławnej w Mińsku Mazowieckim. cerkiew-minskmaz.pl, 24 stycznia 2018. [dostęp 2018-01-26]. (pol.).
- ↑ ks. Jerzy Łukaszewicz: Uroczystość poświęcenia cerkwi w Siedlcach. cerkiew.pl, 11 października 2020. [dostęp 2020-10-12].
- ↑ Prawosławna Diecezja Lubelsko - Chełmska [online], www.lublin.cerkiew.pl [dostęp 2024-12-31] .
- ↑ Prawosławna Diecezja Lubelsko - Chełmska [online], www.lublin.cerkiew.pl [dostęp 2024-12-31] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Izabela Kochan, Adam Bobryk – Prawosławie w Siedlcach po wybuchu II wojny światowej. Istocznik nr 2/2012, ss. 21–23
- Kalendarz Prawosławny 2017, Wydanie Warszawskiej Metropolii Prawosławnej, ISSN 1425-2171, s. 199
- Hierarchia i kler kościoła prawosławnego w granicach II Rzeczypospolitej i Polski powojennej w XIX–XXI wieku, ks. Grzegorz Sosna i m. Antonina Troc-Sosna, Ryboły 2012
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Fragmenty Boskiej Liturgii sprawowanej w dniu święta Podwyższenia Krzyża Pańskiego w parafii prawosławnej pw. Św. Trójcy w Siedlcach
- Historia parafii prawosławnej pw. Św. Trójcy w Siedlcach, którą opowiada proboszcz – ks. prot. Sławomir Kochan
- Informacje o parafii na stronie diecezji lubelsko-chełmskiej