Grzegorz Sosna – Wikipedia, wolna encyklopedia

Grzegorz Sosna
Prezbiter
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

30 kwietnia 1939
Szernie

Data śmierci

6 stycznia 2016

Miejsce pochówku ?
Proboszcz parafii Świętych Kosmy i Damiana w Rybołach
Okres sprawowania

1987–2016

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny

Inkardynacja

Diecezja warszawsko-bielska

Prezbiterat

28 sierpnia 1960

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Srebrny Krzyż Zasługi

Grzegorz Sosna (ur. 30 kwietnia 1939 w Szerniach, zm. 6 stycznia 2016[1]) – polski duchowny prawosławny, publicysta i historyk, doktor nauk teologicznych[2].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Grzegorz Sosna urodził się 30 kwietnia 1939 we wsi Szernie pod Orlą. Jego rodzice, Maria i Anastazy, mieli tu gospodarstwo rolne. Do szkoły podstawowej uczęszczał w Malinnikach i Orli. W latach 1953–1957 był uczniem Liceum Ogólnokształcącego z białoruskim językiem nauczania w Bielsku Podlaskim. Po uzyskaniu świadectwa maturalnego, we wrześniu 1957 wstąpił do Prawosławnego Seminarium Duchownego, a w październiku 1959 został przyjęty w poczet studentów Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie. Jeszcze jako student w 1960 ożenił się z Antoniną Troc. W tym samym roku ówczesny biskup wikariusz diecezji warszawsko-bielskiej Bazyli udzielił mu święceń kapłańskich. Godność prezbitera uzyskał w dniu święta Zaśnięcia Bogurodzicy w warszawskiej cerkwi na Woli. Pierwsze kroki w duszpasterstwie stawiał w parafii w Kalnikowie w ówczesnym województwie rzeszowskim. Tam zainteresował się historią Cerkwi. Swoje zainteresowania pogłębił, gdy został skierowany do parafii w Kodniu nad Bugiem. Tragiczna historia Cerkwi prawosławnej i jej wiernych na tym obszarze wpłynęły na wybór pracy magisterskiej: „Podłoże, na którym kształtowała się idea unii kościelnej w Polsce pod koniec XVI wieku”. Obronił ją w 1966 będąc w tym czasie wikariuszem parafii w Siemiatyczach. Po powrocie na Białostocczyznę opublikował setki artykułów o historii parafii prawosławnych. Stale pisywał do „Wiadomości Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego” i „Cerkiewnego Wiestnika”. Jego nazwisko często pojawiało się na łamach „Niwy”, „Przeglądu Prawosławnego” i „Czasopisu”. Szczególnie cenne są monografie poszczególnych parafii prawosławnych na Podlasiu, z których większość powstała we współpracy z Doroteuszem Fionikiem. W 1987 ks. Grzegorz Sosna objął parafię w Rybołach, gdzie kontynuował swoje prace badawcze. Działał społecznie, duchowo wspierał odradzający się po 1989 ruch białoruski.

Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2003)[3][4], Srebrnym Krzyżem Zasługi (1985)[5], Orderem św. Marii Magdaleny II stopnia z ozdobami (2005)[6], Orderem św. Marii Magdaleny II stopnia (1995)[5].

Wybrana bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Bibliografia parafii prawosławnych na Białostocczyźnie: Część alfabetyczna. – 1984
  • Bibliografia parafii prawosławnych na Białostocczyźnie: Część chronologiczna. – 1985
  • Bibliografia parafii prawosławnych na Białostocczyźnie: Część demograficzna. Chrzty, śluby i zgony (według ksiąg metrykalnych) – 1992
  • Dzieje Cerkwi w Bielsku Podlaskim. – 1995
  • Orla na Podlasiu: Dzieje Cerkwi, miasta i okolic. – 1997
  • Elpis: Katalog świątyń i duchowieństwa prawosławnej diecezji warszawsko-bielskiej. – 2000
  • Parafia Żerczyce. – 2001
  • Święte miejsca i cudowne ikony: Prawosławne sanktuaria na Białostocczyźnie. – 2001
  • Zapomniane dziedzictwo: Nieistniejące już cerkwie w dorzeczu Biebrzy i Narwi. – 2002
  • Monografia żeńskiego monasteru Narodzenia Przenajświętszej Bogarodzicy. – 2003
  • Cerkiewna własność ziemska na Białostocczyźnie w XV-XX wieku: Zbiór materiałów. Diecezja warszawsko-bielska i białostocko-gdańska. – 2004
  • Szczyty. Dzieje wsi i parafii. – 2005
  • Dzieje miejscowości Reduty i Szernie we włości orlańskiej. Rodowody autorów. – 2007 (współautor)
  • Łosinka – Parafia na skraju Puszczy Ladzkiej. Bielsk Podlaski – Ryboły: Stowarzyszenie Muzeum Małej Ojczyzny w Studziwodach, 2009, s. 186–190. ISBN 978-83-925074-8-2. (współautor)
  • Hierarchia i kler kościoła prawosławnego w granicach II Rzeczypospolitej i Polski powojennej w XIX–XXI wieku. – 2012

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Zmarł ks. Grzegorz Sosna [online], www.cerkiew.pl [dostęp 2016-01-06].
  2. Dr Grzegorz Sosna, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2013-01-05].
  3. M.P. z 2003 r. nr 36, poz. 508
  4. Grzegorz Sosna, Antonina Troc-Sosna: Dzieje miejscowości Reduty i Szernie we włości orlańskiej. Rodowody autorów. Bielsk Podlaski: Stowarzyszenie Muzeum Małej Ojczyzny w Studziwodach, 2007, s. 322. ISBN 978-83-925074-2-0. (fotografia legitymacji orderowej)
  5. a b Grzegorz Sosna, Antonina Troc-Sosna: Dzieje miejscowości Reduty i Szernie we włości orlańskiej. Rodowody autorów. Bielsk Podlaski: Stowarzyszenie Muzeum Małej Ojczyzny w Studziwodach, 2007, s. 321. ISBN 978-83-925074-2-0.
  6. Grzegorz Sosna, Antonina Troc-Sosna: Dzieje miejscowości Reduty i Szernie we włości orlańskiej. Rodowody autorów. Bielsk Podlaski: Stowarzyszenie Muzeum Małej Ojczyzny w Studziwodach, 2007, s. 322, 334 (fotografia dyplomu). ISBN 978-83-925074-2-0.