Patrick Stewart – Wikipedia, wolna encyklopedia

Patrick Stewart OBE
Ilustracja
Patrick Stewart (2017)
Imię i nazwisko

Patrick Hewes Stewart

Data i miejsce urodzenia

13 lipca 1940
Mirfield

Zawód

aktor, reżyser

Współmałżonek

Sheila Falconer (1966–1990; rozwód)
Wendy Neuss (2000–2003; rozwód)
Sunny Ozell (od 2013)

Lata aktywności

od 1959

podpis
Strona internetowa

Patrick Stewart OBE (ur. 13 lipca 1940 w Mirfield) – brytyjski aktor filmowy, teatralny, telewizyjny i głosowy. Ma na swoim koncie kilkadziesiąt ról filmowych, wystąpił w kilkunastu serialach, pracuje również jako aktor dubbingowy i teatralny. Reżyserował niektóre odcinki serialu Star Trek: Następne pokolenie, w którym grał również główną rolę kapitana Picarda (1987–1994) i kilku filmach pełnometrażowych serii Star Trek. Po roli profesora Xaviera w X-Men (2000) stał się jednym z najpopularniejszych aktorów w Hollywood[1]. Był trzykrotnie nominowany do Złotego Globu i czterokrotnie do nagrody Emmy[1]. 31 grudnia 2009 otrzymał Order Imperium Brytyjskiego za swoje zasługi dla dramatu[1][2].

16 grudnia 1996 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 7021 Hollywood Boulevard[3][4].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Wczesne lata

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Mirfield[5] w hrabstwie West Riding of Yorkshire jako syn Gladys (z domu Barrowclough), tkaczki i pracowniczki włókiennictwa, i Alfreda Stewarta, pułkowego sierżanta w armii brytyjskiej[6]. Miał dwóch starszych braci, Geoffreya (ur. 28 stycznia 1925) i Trevora (ur. 10 sierpnia 1935). Jego rodzice nie nadali mu drugiego imienia, ale w latach 80. używał drugiego imienia „Hewes”[7]. Od dziecka interesował się filmem i teatrem. W wieku dwunastu lat brał udział w szkolnych przedstawieniach i był związany z lokalną grupą teatralną. Uczęszczał do Mirfield Secondary Modern School (dziś Mirfield High School)[7], którą opuścił w wieku 15 lat i pracował jako reporter-praktykant w lokalnej gazecie, ale został zwolniony, ponieważ zamiast tworzyć usługi, zawsze był w teatrze[8]. W 1957 uczył się w szkole teatralnej Bristol Old Vic Theatre School[9], którą założył Laurence Olivier.

Kariera

[edytuj | edytuj kod]

W 1960 zadebiutował na scenie i przez dwadzieścia lat pracował w Royal Shakespeare Company[8]. W 1971 trafił na Broadway jako Tom Snout w sztuce Sen nocy letniej[10].

W połowie lat 70. przeplatał scenę teatralną z występami w serialach telewizyjnych. Pojawił się jako Leondegrance w filmie fantasy Johna Boormana Excalibur (1981) u boku Nigela Terry’ego, Helen Mirren i Nicholasa Claya. Grał postać Gurneya Hallecka w Diunie (1984) Davida Lyncha, filmie fantastycznonaukowym wyprodukowanym przez Dina De Laurentiisa.

Rozpoznawalność przyniosły mu początkowo kreacje szekspirowskie, a później telewizyjna rola kapitana Picarda w serialu telewizyjnym Star Trek: Następne pokolenie (1987–1994), Star Trek: Stacja kosmiczna (1993-1999) i kilku filmach pełnometrażowych serii Star Trek. Do roli tej powrócił po osiemnastu latach w serialu Star Trek: Picard[11].

Rola Prospero w produkcji off-Broadwayowskiej Burza w 1996 przyniosła mu nominację do nagrody Outer Critics Circle w kategorii wybitny aktor w sztuce teatralnej[12].

Kolejnym sukcesem stała się rola profesora Xaviera w filmach X-Men (2000), X-Men 2 (2003), X-Men: Ostatni bastion (2006), X-Men Geneza: Wolverine (2009), Wolverine (2013), X-Men: Przeszłość, która nadejdzie (2014) i Logan: Wolverine (2017)[13].

W 2008 był nominowany do Tony Award za tytułową kreację w Makbecie[14].

Filmografia

[edytuj | edytuj kod]
  • 2022: Doktor Strange w multiwersum obłędu jako profesor Charles Xavier
  • 2017: Logan: Wolverine jako profesor Charles Xavier
  • 2014: Match jako Tobi Powell
  • 2014: X-Men: Przeszłość, która nadejdzie (X-Men: Days of Future Past) jako profesor Charles Xavier
  • 2013: Wolverine (The Wolverine) jako profesor Charles Xavier
  • 2013: Polując na słonie (Hunting Elephants) jako Michael Simpson
  • 2009: X-Men Geneza: Wolverine (X-Men Origins: Wolverine) jako profesor Charles Xavier
  • 2006: X-Men: Ostatni bastion (X-Men: The Last Stand) jako profesor Charles Xavier
  • 2006: Bambi II jako Wielki Książę / Stag
  • 2005: Gra ich życia (The Game of Their Lives) jako Dent McSkimming Sr.
  • 2003: American Indian Graffiti: This Thing Life jako Ofi
  • 2003: X-Men 2 (X2) jako profesor Charles Francies Xavier
  • 2003: Lew w zimie (The Lion in Winter) jako Król Henryk II
  • 2002: Star Trek: Nemesis jako Jean-Luc Picard
  • 2002: Król Teksasu (King of Texas) jako Lear
  • 2000: X-Men jako profesor Xavier
  • 1999: Opowieść wigilijna (A Christmas Carol) jako Ebenezer Scrooge
  • 1998: Star Trek: Rebelia (Star Trek: Insurrection) jako Jean-Luc Picard
  • 1998: Rozprawa (Dad Savage) jako Dad Savage
  • 1998: Schron (Safe House) jako Mace Sowell
  • 1998: Moby Dick jako Kapitan Ahab
  • 1997: Teoria spisku (Conspiracy Theory) jako Dr Jonas
  • 1997: Spryciarz (Masterminds) jako Raif Bentley
  • 1996: Star Trek: Pierwszy kontakt (Star Trek: First Contact) jako Jean-Luc Picard
  • 1996: Duch Canterville (The Canterville Ghost) jako Sir Simon de Canterville
  • 1995: Wybierz mnie (Let It Be Me) jako John
  • 1995: Jeffrey jako Sterling
  • 1994: Star Trek: Pokolenia (Star Trek: Generations) jako Jean-Luc Picard
  • 1994: Gunmen jako Loomis
  • 1994: In Search of Dr. Seuss jako Sierżant Mulvaney
  • 1993: Robin Hood: Faceci w rajtuzach (Robin Hood: Men in Tights) jako Król Ryszard
  • 1993: Pociąg śmierci (Death Train) jako Malcolm Philpot U.N.A.C.O.
  • 1991: Historia z Los Angeles (L.A. Story) jako Mr. Perdue
  • 1987: Diabelska dyscyplina (The Devil's Disciple) jako Reverend Anderson
  • 1986: Lady Jane jako Henry Grey, książę Suffolk
  • 1985: Siła witalna (Lifeforce) jako Dr. Armstrong
  • 1985: Dzikie gęsi II (Wild Geese II) jako Rosyjski generał
  • 1985: Doktor i diabły (The Doctor and the Devils) jako Prof. Macklin
  • 1985: Kryptonim „Szmaragd” (Code name: Emerald) jako Płk Peters
  • 1984: Diuna (Dune) jako Gurney Halleck
  • 1984: Uindii jako Mr. Duffner
  • 1984: Papież Jan Paweł II (Pope John Paul II) jako Władysław Gomułka
  • 1981: Excalibur jako Leondegrance
  • 1980: Mały lord Fauntleroy (Little Lord Fauntleroy) jako Wilkins
  • 1980: Hamlet, Prince of Denmark jako Claudius
  • 1978: When the Actors Come jako Janos
  • 1976: The Madness jako Largo Caballero
  • 1975: Hedda jako Ejlert Loevborg
  • 1975: Hennessy jako Tilney
  • 1975: North and South jako John Thorton
  • 1974: Antony and Cleopatra jako Enobarbus
  • 1974: The Gathering Storm jako Clement Attlee

Seriale

[edytuj | edytuj kod]
  • 2020–: Star Trek: Picard jako Jean-Luc Picard
  • 2006: Eleventh Hour jako Profesor Ian Hood
  • 2005: Statyści (Extras) jako on sam
  • 2005: Tajemnicza wyspa (Mysterious Island) jako Kapitan Nemo
  • 1993–2004: Frasier jako Alistair Burke (2003) (gościnnie)
  • 1993–1999: Star Trek: Stacja kosmiczna (Star Trek: Deep Space Nine) jako Kapitan Jean-Luc Picard / Locutus (gościnnie)
  • 1987-1994: Star Trek: Następne pokolenie (Star Trek: The Next Generation) jako Jean-Luc Picard
  • 1982: Ludzie Smileya (Smiley's People) jako Karla
  • 1981: Maybury jako Dr. Edward Roebuck
  • 1979: Druciarz, krawiec, żołnierz, szpieg (Tinker, Tailor, Soldier, Spy) jako Karla
  • 1976: Ja, Klaudiusz (I, Claudius) jako Sejan
  • 1974: Upadek Orłów (Fall of Eagles) jako Lenin
  • 1965–1996: Jackanory jako Czytelnik (gościnnie)

Głosy

[edytuj | edytuj kod]

Produkcja

[edytuj | edytuj kod]
  • 2003: Lew w zimie (The Lion in Winter) (producent wykonawczy)
  • 2002: Król Teksasu (King of Texas) (producent wykonawczy)
  • 1999: Opowieść wigilijna (A Christmas Carol) (producent wykonawczy)
  • 1998: Star Trek: Rebelia (Star Trek: Insurrection) (producent)
  • 1996: Duch Canterville (The Canterville Ghost) (producent)

Reżyseria

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Szlachcic z pokładu USS Enterprise. Plejada.pl. [dostęp 2010-08-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-18)]. (pol.).
  2. artykuł w „London Gazette”. „The London Gazette”, 31 grudnia 2009. s. 1. [dostęp 2010-08-25]. (ang.).
  3. Patrick Stewart. Walk of Fame. [dostęp 2024-07-24]. (ang.).
  4. David Ferrell: Hollywood Star Walk: Patrick Stewart. „Los Angeles Times”, 11 lutego 2010. [dostęp 2024-07-24]. (ang.).
  5. Personalidade: Patrick Stewart (Reino Unido). InterFilmes.com. [dostęp 2019-08-06]. (port.).
  6. Patrick Stewart Biography (1940-). Film Reference. [dostęp 2019-08-06]. (ang.).
  7. a b Patrick Stewart Pictures. FanPix.Net. [dostęp 2017-01-12]. (ang.).
  8. a b Patrick Stewart. MYmovies.it. [dostęp 2019-08-06]. (wł.).
  9. Patrick Stewart - Actor. CineMagia.ro. [dostęp 2019-08-06]. (rum.).
  10. Patrick Stewart. Internet Broadway Database. [dostęp 2022-05-06]. (ang.).
  11. Rebecca Flint Marx: Patrick Stewart Biography. AllMovie. [dostęp 2022-05-06]. (ang.).
  12. Patrick Stewart. Internet Off-Broadway Database. [dostęp 2022-05-06]. (ang.).
  13. Patrick Stewart. Rotten Tomatoes. [dostęp 2022-05-06]. (ang.).
  14. Patrick Stewart Awards. AllMovie. [dostęp 2022-05-06]. (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]