Pawły (województwo podlaskie) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Pawły
wieś
Ilustracja
Przydrożny krzyż prawosławny przy wjeździe do wsi od strony Kaniuk
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Powiat

białostocki

Gmina

Zabłudów

Liczba ludności (2011)

203[2][3]

Strefa numeracyjna

85

Kod pocztowy

16-060[4]

Tablice rejestracyjne

BIA

SIMC

0044782[5]

Położenie na mapie gminy Zabłudów
Mapa konturowa gminy Zabłudów, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Pawły”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Pawły”
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Pawły”
Położenie na mapie powiatu białostockiego
Mapa konturowa powiatu białostockiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Pawły”
Ziemia52°56′04″N 23°18′58″E/52,934444 23,316111[1]

Pawły (biał. Паўлы[6]) – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie białostockim, w gminie Zabłudów[5][7].

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie białostockim.

Wieś w 2011 roku zamieszkiwały 203 osoby[8].

Historia

[edytuj | edytuj kod]
Pomnik ku czci poległych w walce z niemieckim najeźdzcą

Wieś powstała około 1540 i początkowo nosiła nazwę Pawłowicze.

Według Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności, przeprowadzonego w 1921 r., wieś Pawły liczyła łącznie 42 domostwa i zamieszkiwana była przez 258 osób (132 kobiety i 126 mężczyzn). Wszyscy mieszkańcy miejscowości zadeklarowali wówczas białoruską przynależność narodową oraz wyznanie prawosławne. We wspomnianym czasie Pawły znajdowały się w gminie Narew w powiecie bielskim[9].

W odległym o 2 km uroczysku Sołowiany 11 czerwca 1943 (według innych źródeł[jakich?] 13 czerwca) miała miejsce bitwa pomiędzy partyzantami AK a Niemcami.

Cerkiew cmentarna pod wezwaniem św. Apostoła Jana Teologa

Zabytki

[edytuj | edytuj kod]

W Pawłach rokrocznie odbywa się uroczysty tradycyjny obchód (procesja) wsi z udziałem duchowieństwa prawosławnego w dniu święta św. Jana Teologa (21 maja według starego stylu)[11].

W strukturach administracyjnych Cerkwi Prawosławnej w Polsce wieś podlega parafii pw. Świętych Kosmy i Damiana w pobliskich Rybołach.

W noc z 19 na 20 lipca 2015 r. przez wieś Pawły i jej najbliższe okolice przeszła potężna nawałnica wyrządzając przy tym ogromne spustoszenia. Wiatr wiejący z prędkością ponad 100 km/h powalił wiele drzew oraz poważnie uszkodził pokaźną liczbę budynków mieszkalnych i gospodarczych, a intensywne opady spowodowały lokalne podtopienia[12][13].

W 2016 r. w Pawłach kręcono film pt. Dziura w głowie w reżyserii Piotra Subbotki, w którym główna rolę grał Bartłomiej Topa[14].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 98671
  2. Wieś Pawły w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-11-03], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  3. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 908 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. Паўлы, вёска. Radzima.net. [dostęp 2016-02-07].
  7. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  8. Wieś Pawły w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-09-12], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  9. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych.. T. 5: Województwo białostockie. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1924, s. 32.
  10. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podlaskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024.
  11. Sergiusz Borowik. Piękny obyczaj w Pawłach. „Przegląd Prawosławny”. 7 (205), lipiec 2002. Fundacja im. Księcia Konstantego Ostrogskiego. ISSN 1230-1078. [dostęp 2015-02-07]. 
  12. Piotr Walczak: Powalone drzewa, uszkodzone dachy i budynki – straż pożarna nadal usuwa skutki nocnej wichury. DziendobryBialystok.pl, 20 lipca 2015. [dostęp 2016-06-19].
  13. Dariusz Wojtecki: Likwidacja szkód po wichurach. Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej w Białymstoku, 20 lipca 2015. [dostęp 2016-06-19].
  14. Region: Zdjęcia do filmu "Dziura w głowie" powstają m.in. Pawłach. Polskie Radio Białystok, 2016-04-24. [dostęp 2019-01-12].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]