Pawężnica brodawkowata – Wikipedia, wolna encyklopedia

Pawężnica brodawkowata
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	workowce
Klasa	miseczniaki
Rząd	pawężnicowce
Rodzina	pawężnicowate
Rodzaj	pawężnica
Gatunek	pawężnica brodawkowata
	Nazwa systematyczna
	Peltigera aphthosa (L.) Willd.; Florae Berolinensis Prodromus. (Berlin): 347 (1787)
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pawężnica brodawkowata (Peltigera aphthosa (L.) Willd.) – gatunek grzybów z rodziny pawężnicowatych (Peltigeraceae)^[1]. Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do porostów (stanowiących grupę ekologiczną, a nie takson klasyfikacji biologicznej)^[2].

Systematyka i nazewnictwo

Nazwa polska według Krytycznej listy porostów i grzybów naporostowych Polski^[3]. Niektóre synonimy naukowe^[4]:

Chloropeltigera aphthosa (L.) Gyeln. 1934
Chloropeltis aphthosa (L.) Clem. 1909
Lichen aphthosus L. 1753
Peltidea aphthosa (L.) Ach. 1803

Morfologia

Plecha listkowata, bardzo duża, złożona z wielu odcinków dochodzących do szerokości 6 cm. Powierzchnia górna gładka. Postać wilgotna jest koloru jasnozielonego, postać sucha koloru szarego, płowego lub brązowego. W warstwie glonowej są zielenice, na górnej powierzchni czarne brodawkowate zgrubienia (cefalodia) z kolonijnymi sinicami z rodzaju Nostoc. Dolna strona pilśniowata, lub z wyraźnymi żyłkami. Owocniki na końcach wydłużonych odcinków mają postać miseczek (apotecjum), koloru kasztanowobrązowego^[5]

Występowanie i siedlisko

Występuje na całej półkuli północnej. Północna granica jej zasięgu sięga po północne wybrzeża Grenlandii i wyspy Svalbard^[6]. W Polsce jest bardzo rzadki, występuje w rozproszeniu w Sudetach, Górach Świętokrzyskich i Karpatach. Na niżu rzadki lub wymarły^[7]. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status CR – gatunek krytycznie zagrożony wymarciem^[8]. W Polsce podlega ścisłej ochronie gatunkowej^[9].

Rośnie na glinie, próchnicy i martwych szczątkach roślin, na mszakach^[5].

Przypisy

↑ Index Fungorum. [dostęp 2013-11-12]. (ang.).
↑ Article 13. [w:] International Code of Botanical Nomenclature (Vienna Code) [on-line]. [dostęp 2011-12-10]. (ang.).
↑ Wiesław Fałtynowicz: The Lichenes, Lichenicolous and allied Fungi of Poland.Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Polski. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2003. ISBN 83-89648-06-7.
↑ Species Fungorum. [dostęp 2013-11-12]. (ang.).
↑ ^a ^b Consortium of North American Lichen Herbaria. [dostęp 2014-06-02].
↑ Discover Life Maps. [dostęp 2014-04-18].
↑ A.Górecka, Rozmieszczenie porostów z rodzaju Peltigera (Peltigerales Ascomycota) w Polsce
↑ Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
↑ Dz.U. z 2014 r. poz. 1408 – Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej grzybów

[if-1] Index Fungorum. [dostęp 2013-11-12]. (ang.).

[2] Article 13. [w:] International Code of Botanical Nomenclature (Vienna Code) [on-line]. [dostęp 2011-12-10]. (ang.).

[faltynowicz-3] Wiesław Fałtynowicz: The Lichenes, Lichenicolous and allied Fungi of Poland.Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Polski. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2003. ISBN 83-89648-06-7.

[sf-4] Species Fungorum. [dostęp 2013-11-12]. (ang.).

[herbaria-5] Consortium of North American Lichen Herbaria. [dostęp 2014-06-02].

[6] Discover Life Maps. [dostęp 2014-04-18].

[7] A.Górecka, Rozmieszczenie porostów z rodzaju Peltigera (Peltigerales Ascomycota) w Polsce

[8] Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.

[rozp2014-9] Dz.U. z 2014 r. poz. 1408 – Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej grzybów

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]