Peltigera – Wikipedia, wolna encyklopedia

Pawężnica
	; Pawężnica psia (Peltigera canina)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	workowce
Klasa	miseczniaki
Rząd	pawężnicowce
Rodzina	pawężnicowate
Rodzaj	pawężnica
	Nazwa systematyczna
	Peltigera Willd.; Florae Berolinensis Prodromus. (Berlin): 347 (1787)
	Typ nomenklatoryczny
	Peltigera canina (L.) Willd.
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Peltigera Willd. (pawężnica) – rodzaj grzybów z rodziny pawężnicowatych (Peltigeraceae)^[1]. Ze względu na symbiozę z glonami, należącymi do rodzaju trzęsidło (Nostoc)^[2], zaliczany jest do porostów^[3]. Obejmuje co najmniej 75 gatunków^[4]. W 2018 ogłoszono, że zastosowanie analiz molekularnych w odniesieniu do komponenta grzybowego i sinicy 500 przedstawicieli tego rodzaju z 5 kontynentów pozwoliło zidentyfikować 88 gatunków, w tym 50 nowych dla nauki^[2].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Peltigeraceae, Peltigerales, Lecanoromycetidae, Lecanoromycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi^[1].

Synonimy naukowe: Antilyssa Haller ex M. Choisy, Byrsalis Neck. ex Kremp., Chloropeltigera (Gyeln.) Gyeln., Chloropeltis Clem., Hydrothyria J.L. Russell, Peltidea Ach., Method. Lich., Peltideomyces E.A. Thomas, Peltigeromyces E.A. Thomas ex Cif. & Tomas., Peltophora Clem., Placodion Adans^[5].

Nazwa polska według Krytycznej listy porostów i grzybów naporostowych Polski^[3].

Gatunki występujące w Polsce

Peltigera aphthosa (L.) Willd. 1787 – pawężnica brodawkowata
Peltigera canina (L.) Willd. 1787 – pawężnica psia
Peltigera collina (Ach.) Röhl. 1813 – pawężnica pagórkowa
Peltigera degeni Gyeln. 1927 – pawężnica Degena
Peltigera didactyla (With.) J.R. Laundon 1984 – pawężnica drobna
Peltigera elisabethae Gyeln. 1927 – pawężnica Elżbiety
Peltigera horizontalis (Huds.) Baumg. 1790 – pawężnica rozłożysta
Peltigera hymenina (Ach.) Delise ex Duby 1830 – pawężnica sałatowa
Peltigera lepidophora (Nyl.) Bitter 1904 – pawężnica tarczkowata
Peltigera leucophlebia (Nyl.) Gyeln. 1926 – pawężnica żyłkowata
Peltigera malacea (Ach.) Funck 1827 – pawężnica jabłkowata
Peltigera membranacea (Ach.) Nyl. 1887 – pawężnica pergaminowa
Peltigera monticola Vitik. 1994 – pawężnica forteczna
Peltigera neckeri Hepp ex Müll. Arg. 1862 – pawężnica Neckera
Peltigera neopolydactyla (Gyeln.) Gyeln. 1932 – pawężnica nibypalczasta
Peltigera polydactylon (Neck.) Hoffm. 1790 – pawężnica palczasta
Peltigera ponojensis Gyeln. 1931 – pawężnica węgierska
Peltigera praetextata (Flörke ex Sommerf.) Vain. 1899 – pawężnica łuseczkowata
Peltigera rufescens (Weiss) Humb. 1793 – pawężnica rudawa
Peltigera scabrosa Th. Fr. 1861 – pawężnica szorstka
Peltigera venosa (L.) Hoffm. 1790 – pawężnica żeberkowata

Wykaz gatunków (nazwy naukowe) na podstawie Index Fungorum^[6]. Nazwy polskie według checklist^[3].

W Polsce większość gatunków z tego rodzaju objętych jest ścisłą ochroną lub częściową (zob. porosty chronione w Polsce)^[7].

Przypisy

↑ ^a ^b Index Fungorum. [dostęp 2013-11-12]. (ang.).
↑ ^a ^b Magain, Nicolas; Truong, Camille; Goward, Trevor; Niu, Dongling; Goffinet, Bernard; Sérusiaux, Emmanuel; Vitikainen, Orvo; Lutzoni, François; Miadlikowska, Jolanta. Species delimitation at a global scale reveals high species richness with complex biogeography and patterns of symbiont association in Peltigera section Peltigera (lichenized Ascomycota: Lecanoromycetes). „Taxon”. 67, 5, s. 836-870, 2018. DOI: 10.12705/675.3.
↑ ^a ^b ^c Wiesław Fałtynowicz: The Lichenes, Lichenicolous and allied Fungi of Poland.Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Polski. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2003. ISBN 83-89648-06-7.
↑ Bisby, Guy Richard; Ainsworth, G.C.; Kirk, P. M.; Aptroot, André: Ainsworth & Bisby's Dictionary of the fungi / by P.M. Kirk... [et al.]; with the assistance of A. Aptroot... [et al.]. Oxon: CAB International, 2001. ISBN 0-85199-377-X.
↑ Species Fungorum. [dostęp 2013-11-12]. (ang.).
↑ Index Fungorum (gatunki). [dostęp 2013-10-20]. (ang.).
↑ Dz.U. z 2014 r. poz. 1408 – Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej grzybów

[if-1] Index Fungorum. [dostęp 2013-11-12]. (ang.).

[magain-2] Magain, Nicolas; Truong, Camille; Goward, Trevor; Niu, Dongling; Goffinet, Bernard; Sérusiaux, Emmanuel; Vitikainen, Orvo; Lutzoni, François; Miadlikowska, Jolanta. Species delimitation at a global scale reveals high species richness with complex biogeography and patterns of symbiont association in Peltigera section Peltigera (lichenized Ascomycota: Lecanoromycetes). „Taxon”. 67, 5, s. 836-870, 2018. DOI: 10.12705/675.3.

[faltynowicz-3] Wiesław Fałtynowicz: The Lichenes, Lichenicolous and allied Fungi of Poland.Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Polski. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2003. ISBN 83-89648-06-7.

[4] Bisby, Guy Richard; Ainsworth, G.C.; Kirk, P. M.; Aptroot, André: Ainsworth & Bisby's Dictionary of the fungi / by P.M. Kirk... [et al.]; with the assistance of A. Aptroot... [et al.]. Oxon: CAB International, 2001. ISBN 0-85199-377-X.

[sf-5] Species Fungorum. [dostęp 2013-11-12]. (ang.).

[6] Index Fungorum (gatunki). [dostęp 2013-10-20]. (ang.).

[rozp2014-7] Dz.U. z 2014 r. poz. 1408 – Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej grzybów

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]