Pigwowiec chiński – Wikipedia, wolna encyklopedia
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | Pseudocydonia | ||
Gatunek | pigwowiec chiński | ||
Nazwa systematyczna | |||
Pseudocydonia sinensis (Thouin) C. K. Schneid. Gatt. Pomac. 29. 1890 | |||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
Pigwowiec chiński (Pseudocydonia sinensis) – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny różowatych (Rosaceae). Reprezentuje monotypowy rodzaj Pseudocydonia. Występuje w środkowych i wschodnich Chinach, a jako gatunek introdukowany na Półwyspie Koreańskim, w Japonii i Kalifornii[3]. W naturze rośnie w skalistych lasach[5]. Uznawana jest za atrakcyjne drzewo ozdobne, ale uprawiane jest rzadko[5]. Owoce są jadalne[6].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Pokrój
- Krzew lub drzewo osiągające wysokość do 10 m. Pędy okrągłe na przekroju, za młodu owłosione, ale szybko łysiejące, pozbawione cierni[7].
- Liście
- Skrętoległe, sezonowe. Wspierające je przylistki są jajowate do lancetowatych, o długości do 12 mm, nagie, zaostrzone, na brzegu piłkowane gruczołowato. Ogonek liściowy omszony, o długości do 1 cm. Blaszka liściowa eliptyczno-jajowata, o długości 5–8 cm i szerokości 3,5–5,5 cm. Za młodu jest żółtobiało owłosiona, ale szybko łysieje. Brzeg blaszki jest bardzo ostro, ościście piłkowany[7].
- Kwiaty
- Pojedyncze, na szypułkach nagich, do 1 cm długości. Hypancjum dzwonkowate. Działki kielicha odgięte, trójkątnie lancetowate, do 1 cm długości. Płatki korony zaróżowione, zaokrąglone na szczycie, u nasady ściągnięte w krótki paznokieć. Korona osiąga średnicę 2,5–3 cm. Pręciki są liczne i krótkie – osiągają ok. połowy długości płatków. Zalążnia jest dolna, złożona z 3–5 owocolistków[7], w których rozwijają się liczne zalążki[5].
- Owoce
- Jabłkowate (zewnętrzna skórka i miąższ powstaje z dna kwiatowego), krótkoszypułkowe, wąskoelipsoidalne, osiągające 10–15 cm długości[7].
- Pokrój
- Liście
- Kwiat
- Owoc
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Gatunek z monotypowego rodzaju Pseudocydonia należącego do podplemienia Malinae, plemienia Maleae, podrodziny Amygdaloideae w obrębie rodziny różowatych Rosaceae[8].
W przeszłości gatunek klasyfikowany był do różnych rodzajów, czego efektem jest długa lista nazw synonimicznych[3].
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]Sztuka kulinarna: owoce są twarde i bardzo cierpkie, dlatego też nie nadają się do spożycia w stanie surowym. W kuchni japońskiej (jap. 花梨 karin) wykorzystuje się je natomiast jako na przetwory: dżemy, galaretki. Popularne są również owoce kandyzowane[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-25] (ang.).
- ↑ a b c Pseudocydonia sinensis (Dum.Cours.) C.K.Schneid.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-12-21].
- ↑ Pseudocydonia sinensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b c Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 253. ISBN 0-333-73003-8.
- ↑ a b Richard Hosking: A Dictionary of Japanese Food, Tokyo 1996
- ↑ a b c d Chaenomeles sinensis (Thouin) Koehne. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2021-12-21].
- ↑ Genus Pseudocydonia (C. K. Schneid.) C. K. Schneid.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2021-12-21].