French
DeutschPingwin peruwiański – Wikipedia, wolna encyklopedia
| Spheniscus humboldti[1] | |
| Meyen, 1834 | |
 | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek | pingwin peruwiański |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |
 | |
| Zasięg występowania | |
 tylko w sezonie lęgowym występuje przez cały rok poza sezonem lęgowym | |
Pingwin peruwiański[3], pingwin Humboldta (Spheniscus humboldti) – gatunek dużego ptaka z rodziny pingwinów (Spheniscidae), zamieszkujący zachodnie wybrzeża Ameryki Południowej. Nie wyróżnia się podgatunków[4]. Narażony na wyginięcie.
- Morfologia
- Potężny, czarny dziób z różową nasadą. Głowa czarna, z wąskimi i białymi brwiami schodzącymi na boki szyi i łączącymi się poniżej gardła. Szeroki, czarny pas ciągnie się od górnej części piersi przez boki ku nogom; poza tym spód ciała biały. Wierzch ciała czarny.
- Długość ciała 66–70 cm; masa ciała 4–5 kg[5].
- Zachowanie
- Pingwiny peruwiańskie większość czasu spędzają w przybrzeżnych wodach. Żywią się głównie rybami, niekiedy też kalmarami. Poza sezonem lęgowym jednorazowo spędzają w wodzie średnio 60 godzin, zanim wrócą na ląd na odpoczynek; w sezonie lęgowym wyprawa na morskie żerowisko trwa krócej – średnio 22,4 godziny[5].
- Sezon lęgowy trwa od marca do grudnia, a jego szczyt przypada na kwiecień oraz od sierpnia do września. Wiele pingwinów peruwiańskich wyprowadza dwa lęgi w roku[5]. Gnieżdżą się na szczycie klifów, w szczelinach skalnych, jaskiniach, norach wykopanych w pokładach guana bądź na plażach. W zniesieniu dwa jaja. Inkubacją, która trwa około 6 tygodni, oraz ochroną gniazda zajmują się oboje rodzice. Karmieniem piskląt również zajmują się oba ptaki z pary. Młode są w pełni opierzone po 10–12 tygodniach od wyklucia[6]. Mniej niż połowa ptaków dożywa pierwszego roku życia. Dojrzałość płciową uzyskują w wieku 2–3 lat. W niewoli dożywają 15–20 lat[5].
- Status
- IUCN uznaje pingwina peruwiańskiego za gatunek narażony (VU, Vulnerable) nieprzerwanie od 2000 roku. Liczebność populacji w 2017 roku szacowano na nie więcej niż 23 800 dorosłych osobników. Trend liczebności populacji uznawany jest za prawdopodobnie spadkowy[2].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Spheniscus humboldti, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Spheniscus humboldti, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Spheniscidae Bonaparte, 1831 – pingwiny – Penguins (wersja: 2019-10-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-03-26].
- ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Kagu, Sunbittern, tropicbirds, loons, penguins. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-03-25]. (ang.).
- ↑ a b c d Nissley, H.: Spheniscus humboldti. [w:] Animal Diversity Web [on-line]. 2015. [dostęp 2021-03-26]. (ang.).
- ↑ Rosana Paredes, Carlos Zavalaga. Nesting sites and nest types as important factors for the conservation of Humboldt penguins (Sphensicus humboldti). „Biological Conservation”. 100 (2), s. 199–205, 2001. DOI: 10.1016/S0006-3207(01)00023-4. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Andrew Gosler: Atlas ptaków świata. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2000. ISBN 83-7073-059-0.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).