Podsadnik kulisty – Wikipedia, wolna encyklopedia

Podsadnik kulisty
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	mchy
Klasa	prątniki
Rząd	podsadnikowce
Rodzina	podsadnikowate
Rodzaj	podsadnik
Gatunek	podsadnik kulisty
	Nazwa systematyczna
	Splachnum sphaericum Hedw.; Sp. Musc. Frond. 55 1801
Synonimy
	Splachnum pedunculatum (Huds.) Lindb.;
	Splachnum pedunculatum (Huds.) Lindb.;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Podsadnik kulisty (Splachnum sphaericum Hedw.) – gatunek mchu należący do rodziny podsadnikowatych.

Rozmieszczenie geograficzne

Dosyć rzadki gatunek wysokogórski. W Polsce zbierany głównie w Karkonoszach, Górach Izerskich i w Tatrach. Pospolicie występuje w północnej części Europy: na Islandii, Wyspach Owczych oraz Wyspach Brytyjskich, w Fennoskandii i w północnej Rosji aż po Ural. Licznie występuje w Alpach (do wysokości 2480 m n.p.m.). Poza Europą najczęstszy w północno-zachodniej części Ameryki Północnej. W Azji gatunek bardzo rzadki^[4].

Morfologia

Pokrój: Rośnie w luźnych lub nieco skupionych darniach koloru żółtozielonego^[5].
Budowa gametofitu: Łodyżki mają długość 1,5 cm (i więcej) i są u dołu okryte żółtymi chwytnikami. Listki odwrotnie jajowate lub prawie koliste, na szczycie nagle przechodzące w dość krótki kończyk. Brzeg listka jest niewyraźnie ząbkowany. Żebro kończy się tuż przed szczytem listka^[5].
Budowa sporofitu: Czerwona i pogięta seta osiąga długość 2 cm. Szyja niewiele szersza od puszki, koloru czarnoczerwonego. Puszka czerwonobrązowa, ma kształt cylindryczny^[5].

Ekologia

Podsadnik kulisty to mech koprofilny, rosnący prawie wyłącznie na odchodach ssaków roślinożernych. Gatunek wybitnie higrofilny, rosnący w miejscach mokrych i zabagnionych. Ekologia tego gatunku jest podobna do podsadnika pęcherzykowatego^[4].

Ochrona

Roślina jest objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową od 2004 roku^[6]^[7].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
↑ B.B. Goffinet B.B., W.R.W.R. Buck W.R.W.R., Classification of the Bryophyta, University of Connecticut, 2008– [dostęp 2017-02-11] (ang.).
↑ Splachnum sphaericum Hedw.. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2017-02-11]. (ang.).
↑ ^a ^b Ryszard Ochyra, Piotr Szmajda: Atlas rozmieszczenia geograficznego mchów w Polsce. T. 7. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera Polskiej Akademii Nauk, 1991, s. 43-46. ISBN 83-232-0432-2.
↑ ^a ^b ^c Bronisław Szafran: Mchy (Musci). T. I. Warszawa: PWN, 1957, s. 323.
↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną Dz.U. z 2004 r. nr 168, poz. 1764.
↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz.U. z 2014 r. poz. 1409).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).

[goffinet-2] B.B. Goffinet B.B., W.R.W.R. Buck W.R.W.R., Classification of the Bryophyta, University of Connecticut, 2008– [dostęp 2017-02-11] (ang.).

[tpl-3] Splachnum sphaericum Hedw.. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2017-02-11]. (ang.).

[Szmajda-4] Ryszard Ochyra, Piotr Szmajda: Atlas rozmieszczenia geograficznego mchów w Polsce. T. 7. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera Polskiej Akademii Nauk, 1991, s. 43-46. ISBN 83-232-0432-2.

[Szafran-5] Bronisław Szafran: Mchy (Musci). T. I. Warszawa: PWN, 1957, s. 323.

[rozp2004-6] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną Dz.U. z 2004 r. nr 168, poz. 1764.

[rozp2014-7] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz.U. z 2014 r. poz. 1409).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]