Pomnik Pomordowanych Pracowników Fabryki Broni w Radomiu – Wikipedia, wolna encyklopedia

Pomnik Pomordowanych Pracowników Fabryki Broni
w Radomiu
Zabytek: nr rej. A-805 z 11.06.2008
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miejscowość

 Radom

Miejsce

ul. Przemysłowa

Typ obiektu

obelisk

Data odsłonięcia

19 października 1958

Położenie na mapie Radomia
Mapa konturowa Radomia, na dole znajduje się punkt z opisem „Pomnik Pomordowanych Pracowników Fabryki Broniw Radomiu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Pomnik Pomordowanych Pracowników Fabryki Broniw Radomiu”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Pomnik Pomordowanych Pracowników Fabryki Broniw Radomiu”
Ziemia51°23′21,6″N 21°08′52,6″E/51,389333 21,147944

Pomnik Pomordowanych Pracowników Fabryki Broni w Radomiu – pomnik zlokalizowany na terenie dawnej Fabryki Broni, przy ulicy Przemysłowej.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

W 1922 roku podjęto decyzję o utworzeniu w Radomiu Państwowej Wytwórni Broni, przemianowanej w 1927 roku na Fabrykę Broni. Do wybuchu II wojny światowej zakład produkował broń palną oraz m.in. sprzęt motoryzacyjny i rowery na potrzeby wojska i na rynek cywilny. Już w 1939 roku Fabryka Broni została przejęta przez Niemców i produkowała broń przeznaczoną dla Wehrmachtu. W ramach konspiracji pracownicy Fabryki produkowali elementy broni na potrzeby Armii Krajowej. We wrześniu 1942 roku miało miejsce starcie niemieckich policjantów z żołnierzami Armii Krajowej na stacji kolejowej w miejscowości Rożki pod Radomiem. Przy polskich żołnierzach znaleziono pistolety Vis, co doprowadziło do dekonspiracji działalności pracowników Fabryki. W odwecie władze niemieckie przeprowadziły masowe aresztowania oraz egzekucje. 14 października 1942 roku na terenie Fabryki Broni powieszono 26 jej pracowników. Dnia 19 października 1958 roku w pobliżu miejsca egzekucji został odsłonięty pomnik upamiętniający pracowników pomordowanych podczas niemieckiej okupacji.[1]

Pomnik składa się z obelisku zwieńczonego orłem zrywającym kajdany oraz cokołu z tablicą, na której umieszczono napis[1]:

BOHATEROM
PRACOWNIKOM TUTEJSZYCH
ZAKŁADÓW
KTÓRZY ODDALI ŻYCIE W WALCE
Z OKUPANTEM HITLEROWSKIM
W LATACH 1939-1945
ZAŁOGA

CZEŚĆ ICH PAMIĘCI
RADOM 1958 R.

Przed postumentem umieszczono również nowszą tablicę z nazwiskami pracowników Fabryki Broni zamordowanych w egzekucji 14 października 1942 roku.

Otoczenie

[edytuj | edytuj kod]

W pobliżu obelisku upamiętniającego pomordowanych przez Niemców pracowników Fabryki Broni ustawiono w 1981 roku krzyż ku czci zamordowanych w tym miejscu 15 radomian podejrzanych o udział w tajnej produkcji broni dostarczanej Armii Krajowej.[1]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c red. J. Urbański, Radomskie miejsca pamięci II wojny światowej: informator turystyczny, Radom 2010, s. 5–7