Rezerwat przyrody Kadzielnia – Wikipedia, wolna encyklopedia

Kadzielnia
Ilustracja
Widok na Kadzielnię
rezerwat przyrody nieożywionej
Typ

geologiczny i glebowy[1]

Podtyp

stanowisk paleontologicznych[1]

Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Położenie

Kielce

Mezoregion

Góry Świętokrzyskie

Data utworzenia

26 stycznia 1962

Akt prawny

M.P. z 1962 r. nr 30, poz. 134

Powierzchnia

0,60 ha

Ochrona

ścisła

Położenie na mapie Kielc
Mapa konturowa Kielc, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kadzielnia”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Kadzielnia”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kadzielnia”
Ziemia50°51′41″N 20°37′01″E/50,861389 20,616944

Rezerwat przyrody Kadzielniaścisły[2][3] rezerwat przyrody nieożywionej znajdujący się na terenie miasta Kielce w województwie świętokrzyskim[1] (między ulicami: Krakowska, Gagarina, Al. Legionów i Pakosz[2]). Obejmuje on Skałkę Geologów, czyli najwyższą część wzgórza Kadzielnia (295 m n.p.m.) należącego do Pasma Kadzielniańskiego przebiegającego w południowej i zachodniej części Kielc[2][3].

  • Powierzchnia: 0,60 ha (jeden z najmniejszych rezerwatów w Polsce), planowane powiększenie do 2,4 ha
  • Data utworzenia: 26 stycznia 1962
  • Dokument powołujący: Zarządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 26 stycznia 1962 r. (M.P. nr 30, poz. 134)
  • Numer ewidencyjny WKP: 030
  • Charakter rezerwatu: ścisły
  • Cel ochrony: zachowanie ze względów naukowych, dydaktycznych i krajobrazowych grupy skał wapiennych o malowniczym kształtowaniu, z żyłami kalcytu i stanowiskiem rzadkich roślin, szczególnie ze względu na niezwykle cenne znaleziska paleontologiczne[1].

Skalne wzgórze Kadzielni zbudowane jest z wapieni górnodewońskich, głównie franu, a w wyższej części także famenu. Występują tu liczne skamieniałości koralowców, stromatoporoidów, trylobitów, łodzikowatych i innych zwierząt morskich sprzed 350 mln lat. Do cenniejszych znalezisk paleontologicznych należą ryby pancerne.

Można tu zaobserwować liczne zjawiska tektoniczne, mineralizacyjne i różne formy krasowe. Na terenie rezerwatu, w Skałce Geologów, znajduje się kilkanaście niewielkich jaskiń. Najdłuższymi są: Jaskinia Jeleniowska, Jaskinia Zawaliskowa, Jaskinia Urwista na Kadzielni, Komin Geologów i Jaskinia za Filarem[2][4]. W pobliżu rezerwatu znajduje się udostępniona do zwiedzania w 2012 roku Podziemna Trasa Turystyczna, na którą składają się połączone jaskinie Odkrywców, Prochowni oraz Szczeliny na Kadzielni[3].

Skały porasta charakterystyczna roślinność naskalna, m.in. rojnik pospolity.

Rezerwat wraz z pozostałą częścią dawnego kamieniołomu wchodzi w skład Geoparku Kielce[3] i leży w granicach Kieleckiego Obszaru Chronionego Krajobrazu[5].

Przez rezerwat przechodzi szlak turystyczny czerwony czerwony szlak miejski prowadzący przez zabytkowe i ciekawe turystycznie miejsca Kielc. Można tu także dojść miejskimi szlakami spacerowymi koloru niebieskiego i zielonego, które zaczynają się na Placu Artystów[3].

Rezerwat „Kadzielnia” został także wpisany do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.334 z 25.05.1946 i z 15.02.1967)[6].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Rezerwat przyrody Kadzielnia. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2019-05-08].
  2. a b c d Rezerwat "Kadzielnia" / Rezerwaty przyrody / Turystyka / Oficjalna strona Miasta Kielce [online], www.um.kielce.pl [dostęp 2017-11-28].
  3. a b c d e Park i rezerwat Kadzielnia. [w:] Geopark Kielce [on-line]. [dostęp 2019-05-08].
  4. Jaskinie Polski, Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [online], jaskiniepolski.pgi.gov.pl [dostęp 2017-11-28] (pol.).
  5. Na podstawie interaktywnej mapy na stronie Geoserwisu
  6. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 16 [dostęp 2015-10-27].