Rezerwat przyrody Skałka Rogoźnicka – Wikipedia, wolna encyklopedia

Skałka Rogoźnicka
rezerwat przyrody nieożywionej
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Mezoregion

Pogórze Gubałowskie

Data utworzenia

27 lipca 1961

Akt prawny

M.P. z 1961 r. nr 76, poz. 322

Powierzchnia

0,2556 ha[1]

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Skałka Rogoźnicka”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Skałka Rogoźnicka”
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego
Mapa konturowa powiatu nowotarskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Skałka Rogoźnicka”
Ziemia49°26′04″N 19°57′22″E/49,434444 19,956111

Rezerwat przyrody Skałka Rogoźnickarezerwat przyrody nieożywionej pomiędzy miejscowościami Rogoźnik i Maruszyna w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim. Pod względem geograficznym znajduje się na Pogórzu Gubałowskim[2], pod względem geologicznym przynależy do Pienińskiego Pasa Skałkowego. Utworzony został zarządzeniem Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego nr 132 z dnia 27 lipca 1961 roku[3].

Rezerwat znajduje się w pasie wzniesień nad prawym brzegiem potoku Trawny (dopływ Wielkiego Rogoźnika). Od południowej strony są tutaj duże łąki, od północy stromo opadający i porośnięty lasem stok[4]. Składa się z 3 części[5]:

  • Rogoźnicka Skałka wznosząca się na wysokość około 670 m n.p.m.[4]
  • kamieniołom wschodni, w którym występują białe wapienie krynoidowe, białe muszlowce mikrytowe i czerwone muszlowce mikrytowe
  • kamieniołom zachodni zawierający głównie czerwone, ale także szare i zielone margle z Pustelni, formacji z Jaworek

Jest to niewielki i turystom mało znany rezerwat, gdyż nie prowadzi do niego żaden znakowany szlak turystyczny. Pod względem geologicznym jest to jednak obiekt unikalny w światowej skali. Zbudowany jest ze skał pochodzących z okresu paleogenu i mezozoiku, które w okresie późnej kredy i trzeciorzędu uległy bardzo silnym sfałdowaniom. Są to skały pochodzenia organicznego. Ich dolną część tworzą wyraźnie uławicowane sparytowe muszlowce amonitowe, górą przechodzące w muszlowce mikrytowe. Wśród muszlowców tych znajdują się muszle amonitów, ramienionogów, liliowców, sporadycznie także szkielety koralowców. Występują zarówno pełne muszle, jak i ich fragmenty, a całość jest dokładnie wymieszana[3].

Wedle informacji podanych na tablicy przy rezerwacie, obiekt ten został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Geologicznego UNESCO[3]. Informacja ta nie znajduje jednak potwierdzenia w oficjalnych dokumentach dotyczących ochrony obszaru[6][7].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Rezerwat przyrody Skałka Rogoźnicka. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2018-06-07].
  2. Jerzy Kondracki: Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 1998. ISBN 83-01-12479-2.
  3. a b c Na podstawie tablicy informacyjnej zamontowanej przy rezerwacie
  4. a b Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna. [dostęp 2015-04-01].
  5. Rezerwat przyrody Skałka Rogoźnicka. [dostęp 2017-03-30].
  6. Przeglądanie danych - Rezerwat przyrody [online], crfop.gdos.gov.pl [dostęp 2021-05-18].
  7. UNESCO World Heritage Centre, Poland [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2021-05-18] (ang.).