Rhodotus asperior – Wikipedia, wolna encyklopedia

Rhodotus asperior
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

obrzękowcowate

Rodzaj

żyłkowiec

Gatunek

Rhodotus asperior

Nazwa systematyczna
Rhodotus asperior L.P. Tang, Zhu L. Yang & T. Bau
Mycol. Progr. 13(1): 48 (2013) [2014]
„Brat bliźniak” żyłkowiec różowawy

Rhodotus asperior L.P. Tang, Zhu L. Yang & T. Bau – gatunek grzybów z rodziny obrzękowcowatych (Physalacriaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Rhodotus, Physalacriaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Takson ten zdiagnozowali w roku 2013 Li-Ping Tang, Zhu L. Yang i Bau Tolgor nadając nazwę Rhodotus asperior[1]. Etymologia epitetu gatunkowego asperior odnosi się do bazydosporów, które są bardziej chropowate niż u Rhodotus palmatus[2].

Naukowcy podczas badań morfologicznych i filogenetycznych przeprowadzonych na kolekcjach rodzaju żyłkowiec (Rhodotus) z umiarkowanych, subtropikalnych i tropikalnych Chin, poprzez analizę filogenetyczną sekwencji DNA, wykazali, że na półkuli północnej występują dwa gatunki filogenetyczne, które są zgodne cechami morfologicznymi. Wydzielono z rodzaju żyłkowiec (Rhodotus) drugi odrębny gatunek Rhodotus asperior[2].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Owocnik

Kapelusz wypukły lub płasko-wypukły, nieco lepki, barwa czerwono-pomarańczowa, pomarańczowa do różu, średnica 3–6 cm. Blaszki przylegające do wykrojonych, gęste do luźnych, czerwonawe do jasnobrązowych; brzegi równe. Trzon mniej lub bardziej mimośrodkowy, 3–5 × 0,3–0,8 cm, lekko cylindryczny lub zwężający się ku górze, szarawy; powierzchnia lekko lepka; podstawa powiększona. Miąższ czerwonawy, różowy do białawego, nieodbarwiający się po zranieniu, smak nieznany, zapach niewyraźny[2].

Cechy mikroskopowe

Podstawki maczugowate, przeźroczyste, cienkościenne, przeważnie 4–zarodnikowe, 35–50 × 8–11 μm, sterygmy o długości 4 μm. Bazydiospory kuliste do jajowatych, prawie przeźroczyste, cienkościenne, o rozmiarach 5–6,5 × 4,5–5,5 µm, gęsto pokryte rozwartymi brodawkami o wysokości 0,5–1,5 μm i szerokości 0,5–1 μm, bez porów zarodkowych, nieamyloidalne, wyrostek wnęki o długości do 1,5 μm i szerokości około 1 μm. Brak pleurocystyd. Cheilocystydy liczne, gęste, wrzecionowate do butelkowatych, o rozmiarach 40–68 × 5–10 μm, szkliste, cienkościenne do lekko pogrubionych (ścianka ≤1 μm)[2].

Gatunki podobne
  • Boczniak różowy (Pleurotus djamor) w kształcie i kolorze do młodego owocnika żyłkowca różowego, lecz blaszki u boczniaka są przyrośnięte, a u żyłkowca wykrojone. U dojrzałych owocników żyłkowca kapelusz staje się półkolisty, a u boczniaka pozostaje płaski[3].
  • Żyłkowiec różowawy (Rhodotus palmatus) jest zgodny z Rhodotus asperior w cechach morfologicznych, różnice są w cechach mikroskopowych. U Rhodotus asperior bazydiospory są zasadniczo elipsoidalne do prawie kulistych, bardziej chropowate i ma dłuższe cheilocystydy o lekko pogrubionych ściankach. Żyłkowiec różowawy jest gatunkiem o zasięgu cyrkumborealnym[2][4].

Występowanie i siedlisko

[edytuj | edytuj kod]

Występuje w środowisku tropikalnym i subtropikalnym. Gatunek znany wyłącznie z Chin z dwóch miejsc: z powiatu Yingjiang, region tropikalny i z Chuxiong, region podzwrotnikowy. Owocniki wyrastają pojedynczo lub gromadnie na martwych pniach drzew liściastych (bukowatych Fagaceae sp.). Saprotrof, rośnie w tropikalnych lasach liściastych, wiecznie zielonych, zdominowanych przez Lithocarpus sp. i Castanopsis sp., owocniki pojawiają się od lipca do sierpnia[2].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Index Fungorum. [dostęp 2020-03-05]. (ang.).
  2. a b c d e f Li-Ping Tang i inni, Morphological and molecular evidence for a new species of Rhodotus from tropical and subtropical Yunnan, China, „Mycological Progress”, 13 (1), 2014, s. 45–53, DOI10.1007/s11557-013-0890-x, ISSN 1861-8952 [dostęp 2020-03-02] (ang.).
  3. Sang-Kuk Han i inni, Some Unrecorded Higher Fungi of the Seoraksan and Odaesan National Parks, „Mycobiology”, 34 (2), 2006, s. 56–60, DOI10.4489/MYCO.2006.34.2.056, ISSN 1229-8093, PMID24039471, PMCIDPMC3769548 [dostęp 2020-03-03].
  4. Anna Bujakiewicz, Joanna Nita, Rhodotus palmatus (Bull.: Fr) R. Maire – mieszkaniec Białowieskich ostępów, „Chrońmy Przyrodę Ojczystą”, 60 (5), 2004, s. 82–85, ISSN 0009-6172.