Gatunek synantropijny – Wikipedia, wolna encyklopedia

Gatunek synantropijny (gr. σύν syn – razem, ἄνθρωπος anthropos – człowiek) – gatunek zwierzęcia lub rośliny, który przystosował się do życia w środowisku silnie przekształconym przez człowieka^[1], związanym z miejscem zamieszkania człowieka lub z jego działalnością^[2]^[3]. Synantropizacja może mieć charakter stały lub czasowy. Odmianą synantropizacji jest synurbizacja, termin wyróżniany głównie w zoologii^[1].

Gatunki synantropijne mogą być pochodzenia miejscowego (gatunki autochtoniczne) lub obcego (gatunki alochtoniczne).

W zależności od stopnia synantropizacji wyróżniane są^[2]:

synantropy właściwe – gatunki, których rozwój przebiega tylko w środowisku człowieka
półsynantropy – organizmy bytujące w środowiskach zmienionych przez człowieka, ale występujące również w środowiskach naturalnych
symbowile – gatunki związane ze zwierzętami hodowlanymi
gatunki synantropizujące się – gatunki leśne, zasiedlające zieleń miejską.

Przykłady gatunków synantropijnych

Do zwierząt synantropijnych zalicza się wszelkie domowe owady biegające (np. prusaki), ektopasożyty (pluskwy, pchły), niektóre ptaki i ssaki (myszy, szczury, łasice).

Pospolitymi przykładami gatunków synantropijnych są te gatunki ptaków, które często wykorzystują miejskie budynki i drzewa w parkach do gniazdowania (np.: oknówka zwyczajna, kos zwyczajny, gołąb grzywacz).

W zależności od strefy klimatycznej skład gatunkowy tej grupy się zmienia. Niektóre zwierzęta synantropijne przenoszą poważne choroby, inne powodują duże straty gospodarcze.

Wśród roślin najlepiej znanym gatunkiem synantropijnym są pokrzywy, porastające otoczenie domów i rudery.

Wybrane gatunki synantropów:

Zobacz też

Przypisy

↑ ^a ^b Kompendium wiedzy o ekologii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 293. ISBN 83-01-13589-1.
↑ ^a ^b Biologia. Multimedialna encyklopedia PWN Edycja 2.0. pwn.pl Sp. z o.o., 2008. ISBN 978-83-61492-24-5.
↑ Jacek H. Graff. Synantropizacja zwierząt, Aura, 2012, nr.6

[kompendium-1] Kompendium wiedzy o ekologii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 293. ISBN 83-01-13589-1.

[PWN2008-2] Biologia. Multimedialna encyklopedia PWN Edycja 2.0. pwn.pl Sp. z o.o., 2008. ISBN 978-83-61492-24-5.

[3] Jacek H. Graff. Synantropizacja zwierząt, Aura, 2012, nr.6

[1]

[2]

[3]