Rubinkowo – Wikipedia, wolna encyklopedia

Rubinkowo

Część urzędowa Torunia
Widok na zabudowę ul. Dziewulskiego w centrum Rubinkowa
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Miasto	Toruń
W granicach Torunia	od lat 50. XX wieku
Populacja (2016) • liczba ludności	25 520[1]
Strefa numeracyjna	(+48) 56
Kod pocztowy	87-100
Tablice rejestracyjne	CT
Położenie na mapie Torunia
53°01′38,73″N 18°39′42,56″E/53,027425 18,661822
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Rubinkowo – część urzędowa Torunia^[2]. Nazwa osiedla pochodzi od Jakuba Kazimierza Rubinkowskiego, właściciela majątku Rubinkowo, na których znajduje się obecne osiedle^[3].

Dawniej na terenie osiedla mieścił się majątek Jakuba Kazimierza Rubinkowskiego^[4]. Miejscowość znalazła się w granicach Torunia w 1951 roku^[5]. Pomysł na wybudowanie osiedla pojawił się na początku lat 60. XX wieku. W połowie lat 60. opracowano pierwszy projekt osiedla^[6]. W 1968 roku Towarzystwo Urbanistów Polskich zorganizowano konkurs zamknięty na projekt nowego osiedla w Toruniu. W konkursie wzięło udział 16 zespołów. Nie przyznano pierwszej nagrody, drugą otrzymały zespoły Wiesława Andersa oraz Jadwigi Guzickiej. Zespół Guzickiej zaproponował osiedle dla 60-70 tys. mieszkańców. Osiedle miało dzielić się na jednostki zamieszkałe przez ok. 7 tys. mieszkańców. Projekt Guzickiej posłużył do sporządzenia szczegółowego planu osiedla^[7]. W 1974 roku przy ul. Rydygiera oddano do użytku pierwsze bloki^[8].

Na przełomie lat 70. i 80. obok Rubinkowa stanęło osiedle Na Skarpie^[8][9]. Na Skarpie (liczące ok. 30 tys. mieszkańców w 2017 roku) błędnie jest nazywana Rubinkowem III, chociaż pierwotnie miało przyjąć taką nazwę^[8][4]. W 1980 roku zakończono budowę Rubinkowa^[8].

W 1983 roku wzniesiono pawilon Jowisz^[4]. Na Rubinkowie mieścił się również pierwszy w Toruniu supermarket, noszący nazwę Merkury. Na przestrzeni lat sklep kilkakrotnie zmieniał szyld (był tu m.in. Leader Price i Tesco)^[10].

Symbolem Rubinkowa stało się drzewo rosnące przy Szosie Lubickiej, będące przez lata główny punkt orientacyjny i miejsce spotkań dla nowych mieszkańców osiedla. Około 2019 roku zostało ścięte. Innym punktem orientacyjnym był komin zakładów Elana bądź sam zakład, będący miejscem pracy dla większości mieszkańców osiedla^[11].

Przez lata obszar Rubinkowa należała do trzech parafii rzymskokatolickich: Chrystusa Króla, św. Jakuba Apostoła i Podwyższenia Krzyża Świętego w Kaszczorku. We wrześniu 1980 rozpoczęto budowę kościoła na terenie Rubinkowa II-III. 24 listopada 1980 roku erygowano parafię św. Maksymiliana Kolbego. Kościół poświęcono 12 października 1989 roku^[5]. W źródłach można również przeczytać, że kościół ten mieści się na terenie osiedla Na Skarpie^[4].

Szybki wzrost liczby mieszkańców Rubinkowa wymusił powołanie kolejnej parafii na obszarze osiedla. 7 grudnia 1981 roku ustanowiono parafię Matki Bożej Królowej Polski^[5]. Do nowej parafii przynależy kościół wybudowany 4 października 1993 roku, a poświęcony 28 maja 1995 roku^[12]. 16 listopada 1987 roku erygowano parafię pw. Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa. Kościół parafialny mieści się przy ul. Niesiołowskiego, został on poświęcony 13 listopada 1988 roku^[13].

Na terenie parafii Matki Bożej Królowej Polski znajdują się cmentarz. Jest on nieczynny od lat 60. XX wieku, wyjątek uczyniono w 1985 roku, gdy zgodnie z wolą zmarłego pochowano ks. Bronisława Parzycha, pierwszego proboszcza parafii Matki Bożej Królowej Polski^[14].

• W 2005 roku Aleksandra Sojak-Borodo stworzyła seria pocztówek Pozdrowienia z Torunia, gdzie uwieczniła supermarkety, wypożyczalnie kaset wideo, stacje benzynowe i globalne sieci restauracyjne powstałe w przeciągu ostatnich lat na Rubinkowie^[15]. Kolejny cykl pocztówek powstał w 2013 roku. Powstały dwie serie widokówek. Pierwsza ukazuje wizje osiedli Rubinkowo i Na Skarpie w przyszłości oczami uczniów Szkoły Podstawowej nr 28, druga skupia się na budowie mostu gen. Elżbiety Zawackiej^[16].
• W 2007 roku w Biurze Wystaw Artystycznych w Krośnie odsłonięto cykl obrazów Katarzyny Skrobały Rubinkowo^[15].
• W 2012 roku odbyły się warsztaty rzeźbiarskie Rubinek, zrealizowane przez Katarzynę Skrobałę, Piotra Florianowicza i grupę jajego. Wydarzenie wchodziło w cykl warsztatów rzeźbiarskich dla dzieci Rubinek, Wrzosiak i Mokroduszek. Celem warsztatów miało być przybliżenie historii Rubinkowa dzieciom poprzez stworzenie z gliny postaci Rubinka^[17].
• W 2013 roku zrealizowano projekt Pośród ogrodu…, dokumentujący życie działkowców z Rodzinnych Ogrodów Działkowych Elana na Rubinkowie^[16].

• Podział administracyjny Torunia

• BarbaraB. Dembińska BarbaraB., Dzielnica mieszkaniowa „Rubinkowo" w planowaniu przestrzennym miasta, „Rocznik Toruński”, 11, 1976 .
• KatarzynaK. Kluczwajd KatarzynaK., Toruń tylko zaplanowany, Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2022, ISBN 978-83-7729-703-2 .
• Anna N.A.N. Kmieć Anna N.A.N., Rubinkowo: doświadczanie a zapamiętywanie, [w:] KatarzynaK. Kluczwajd, MichałM. Pszczółkowski (red.), Zabytki toruńskie młodszego pokolenia. Toruńskie miejsca do mieszkania i (za)pamiętania: domy, pomniki, cmentarze, Toruń: Stowarzyszenie Historyków Sztuki, 2019, ISBN 978-83-953155-4-1 .
• WaldemarW. Rozynkowski WaldemarW., Rozwój sieci parafialnej w Toruniu od średniowiecza do czasów współczesnych, [w:] JarosławJ. Kłaczkow, PiotrP. Oliński, WaldemarW. Rozynkowski (red.), Toruń. Miasto wielu wyznań, Toruń: Towarzystwo Miłośników Torunia, 2017, ISBN 978-83-927097-9-4 .
• A. Sojak-Borodo, K. Skrobała, grupa jajego, Rubinkowo: doświadczanie a zapamiętywanie, [w:] KatarzynaK. Kluczwajd, MichałM. Pszczółkowski (red.), Zabytki toruńskie młodszego pokolenia. Toruńskie miejsca do mieszkania i (za)pamiętania: domy, pomniki, cmentarze, Toruń: Stowarzyszenie Historyków Sztuki, 2019, ISBN 978-83-953155-4-1 .

• Rubinkowo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 879 .