Rzodkiew zwyczajna – Wikipedia, wolna encyklopedia

Rzodkiew zwyczajna
	; Rzodkiewka
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	kapustowce
Rodzina	kapustowate
Rodzaj	rzodkiew
Gatunek	rzodkiew zwyczajna
	Nazwa systematyczna
	Raphanus sativus L.; Sp. pl. 2:669. 1753
	Multimedia w Wikimedia Commons

Rzodkiew zwyczajna (Raphanus sativus) – gatunek roślin obejmujący trzy odmiany i wiele kultywarów. Obecnie występuje tylko w uprawie i jest uprawiany w wielu regionach świata^[3]. W Polsce występuje głównie jako roślina uprawna, lecz przejściowo dziczeje (ergazjofigofit).

Morfologia

Łodyga: Wzniesiona, gruba, dęta, szorstko owłosiona. Osiąga wysokość 15–60 cm (wyjątkowo do 100 cm).
Liście: Ulistnienie skrętoległe, liście lirowate. Dolne liście pierzastowrębne i nieregularnie ząbkowane, górne liście niepodzielone.

Kwiaty: Zebrane w grono na szczytach pędów. Kielich stulony w długą nibyrurkę. Korona barwy białej lub liliowej i posiadająca wyraźną nerwację na płatkach. 4 łopatkowate płatki korony silnie rozchylone na boki, 6 długich pręcików rozchylonych na boki, jeden słupek z całobrzegim znamieniem^[4].

Owoc: Gąbczasta i zgrubiała, poprzecznie paciorkowato przewężona łuszczyna zakończona małym dzióbkiem. Po dojrzeniu rozpada się na jednonasienne odcinki.

Biologia i ekologia

Roślina jednoroczna lub dwuletnia. Słupek i pręciki dojrzewają równocześnie, roślina owadopylna, kwitnie od maja do czerwca. Roślina miododajna i dobre źródło pyłku dla pszczół.

Odmiany

Występuje w 3 odmianach^[3]:

Raphanus sativus L. var. mougri H. W. J. Helm
Raphanus sativus L. var. oleiformis Pers. – rzodkiew oleista
Raphanus sativus L. var. sativus – rzodkiewka

Zastosowanie

Roślina uprawna: różne odmiany rzodkwi uprawiane są głównie jako warzywa, ale bywa uprawiana również jako roślina oleista i pastewna^[5].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-10] (ang.).
↑ ^a ^b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-11-11].
↑ Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
↑ GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-10] (ang.).

[grin-3] Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-11-11].

[S-4] Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.

[E-5] GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]