Stóg (Góry Izerskie) – Wikipedia, wolna encyklopedia
Smrek i Stóg widziane z Sinych Skałek (ze wschodu) | |
Państwo | |
---|---|
Pasmo | |
Wysokość | 1105 m n.p.m. |
Położenie na mapie Sudetów | |
50°53′30″N 15°18′14″E/50,891667 15,303889 |
Stóg[1] (stosowana jest także nazwa Stóg Izerski, która formalnie dotyczy jednak osady Stóg Izerski, zlokalizowanej w miejscu schroniska[2], krótko po II wojnie światowej Kwarc, czes. Stoh, niem. Heufuder; 1105 m n.p.m.) – jeden z najwyższych szczytów Gór Izerskich, położony na zachodnim krańcu Wysokiego Grzbietu, w pobliżu granicy polsko-czeskiej, w gminie Mirsk.
Stóg należy do Korony Gór Dolnego Śląska[3]
Budowa
[edytuj | edytuj kod]Masyw Stogu zbudowany jest ze skał metamorficznych – gnejsów i granitognejsów z wkładkami amfibolitów należących do bloku karkonosko-izerskiego, a ściślej jego północno-zachodniej części - metamorfiku izerskiego.
Stóg porośnięty jest prawie w całości lasem świerkowym. Tuż pod szczytem (na wysokości 1060 m n.p.m.), na północnym zboczu znajduje się Schronisko PTTK na Stogu Izerskim.
Do 2000 na Stogu stała drewniana wieża widokowa. Wybudowana z inicjatywy Towarzystwa Karkonoskiego (Riesengebirgsverein), została oddana do użytku 29 lipca 1892. Dotrwała do 1907, kiedy to uległa zniszczeniu. Po odbudowie służyła jeszcze do lat 70. XX w. Z powodu zaniedbań, niechęci WOP i złego stanu technicznego została rozebrana. Tuż obok w 2004 postawiono maszt telekomunikacyjny.
Na północnym zboczu Stogu działa Ośrodek Ski & Sun Świeradów-Zdrój. W latach 2007–2008 wybudowano kolej gondolową „Stóg Izerski”[4].
Na południowych zboczach z wielu drobnych strumyków bierze początek jedna z największych czeskich rzek – Izera (czes. Jizera, niem. Iser).
Szlaki turystyczne
[edytuj | edytuj kod]Przez szczyt przebiegają następujące szlaki[5]:
- do Hali Izerskiej przez Suchacz
- do Czerniawy-Zdrój przez Smrek (kierunek południowy), do Świeradowa-Zdrój (kierunek północny)
- ze Świeradowa-Zdrój na Halę Szrenicką, Główny Szlak Sudecki
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Urzędowa nazwa ustalona w 1949 rozporządzeniem Ministra Administracji Publicznej z dnia 28 maja 1949 r. o przywróceniu i ustaleniu nazw miejscowości (M.P. 1949 nr 44 poz. 592), stosowana także na mapach topograficznych, w Państwowym Rejestrze Nazw Geograficznych i w publikacji Nazwy geograficzne Rzeczypospolitej Polskiej opracowanej przez Komisję Ustalania Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych przy Urzędzie Rady Ministrów i wydanej w 1991
- ↑ Geoportal.gov.pl
- ↑ Korona Gór Dolnego Śląska - wspaniałe szczyty czekają na Ciebie [online], Korona Gór Dolnego Śląska - wspaniałe szczyty czekają na Ciebie [dostęp 2024-05-29] (pol.).
- ↑ Marek Baran: Koleje linowe i wyciągi narciarskie w Polsce. Historia i dzień dzisiejszy. Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy Michał Koliński, 2010, s. 105. ISBN 978-83-7729-036-1.
- ↑ Mapa turystyczna. [dostęp 2020-09-20].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Słownik geografii turystycznej Sudetów, t. 1 Góry Izerskie, red. Marek Staffa, Wydawnictwo PTTK "Kraj", Warszawa – Kraków 1989, ISBN 83-7005-095-6
- Góry Izerskie, mapa turystyczna, skala 1:50 000, Wydawnictwo Turystyczne Plan, Jelenia Góra 2008/2009, wyd. V, ISBN 978-83-60975-68-8