Stajnia – Wikipedia, wolna encyklopedia
Stajnia – budynek, w którym trzyma się konie lub ogół koni należących do jednego właściciela. W prawidłowym wyposażeniu stajni powinny się znajdować; sprzęt pożarowy, czyli gaśnice, węże, sprzęt do sprzątania. Powinien obowiązywać rygorystyczny zakaz palenia, ze względu na zagrożenie pożarowe. Stajnia składa się przeważnie z kilku pomieszczeń, z których każde ma określoną funkcję. Najważniejsze to stajnia główna, gdzie znajdują się boksy lub stanowiska, w których stoją konie. Drugim takim pomieszczeniem jest siodlarnia, gdzie trzyma się sprzęt jeździecki. Oba te pomieszczenia powinny mieć zapewnioną doskonałą wentylację, a siodlarnia dodatkowo ogrzewanie, aby można było wysuszyć zawilgocony sprzęt. Kolejnym pomieszczeniem może być paszarnia, gdzie przechowuje się i przygotowuje paszę (jedzenie) dla koni. Często w stajniach znajdują się pomieszczenia pomocnicze, w których trzyma się np. narzędzia do sprzątania lub przybory do podkuwania koni.
Typy stajni
[edytuj | edytuj kod]Boksowa
[edytuj | edytuj kod]Stajnia jest podzielona na indywidualne, zamykane miejsca dla poszczególnych koni, tzw. boksy. Boksy mogą być murowane, wykonane z drewna, czy stalowych prętów. Posiadają otwierane jedno- lub dwuczęściowe (górne i dolne) drzwi. Minimalna wielkość boksu dla konia gorącokrwistego to ok. 3 × 4 m (kuce mogą mieć boksy mniejsze, konie zimnokrwiste powinny mieć wymiary dostosowane do wielkości konia).
- z boksami wewnętrznymi – boksy otwierają się na wewnętrzny korytarz;
- z boksami zewnętrznymi, tzw. stajnia angielska – boksy otwierają się bezpośrednio na zewnątrz, na padok lub pastwisko.
Stanowiskowa
[edytuj | edytuj kod]Stajnia jest podzielona na indywidualne, otwarte od strony korytarza miejsca dla poszczególnych koni. Minimalna szerokość stanowiska dla konia gorącokrwistego to ok. 1,5 m (kuce i konie zimnokrwiste powinny mieć stanowiska odpowiednie do wielkości zwierząt). Konie na stanowiskach przebywają przywiązane linką lub łańcuchem o długości umożliwiającej swobodny ruch głową oraz położenie się na ściółce.
Wolnowybiegowa
[edytuj | edytuj kod]Konie przez cały czas mają możliwość wchodzenia i wychodzenia ze stajni na wybieg. Stajnia, przypominająca często wiatę, chroni przed deszczem, wiatrem i śniegiem. Zazwyczaj niepodzielona na miejsca dla poszczególnych koni, umożliwiająca im poruszanie się w stadzie. Minimalna powierzchnia jaka powinna przypadać na jednego konia gorącokrwistego to ok. 9 m².
Inne informacje
[edytuj | edytuj kod]- W znaczeniu używanym na większości obszaru Polski stajnia jest pomieszczeniem tylko dla koni, inne zwierzęta gospodarskie trzymane są osobno, np. pomieszczenia dla trzody chlewnej (świń) nazywane są chlewnią lub tuczarnią, a dla bydła – oborą.
- Na południowym wschodzie Polski słowo stajnia było używane w znaczeniu obora, czyli pomieszczenie dla bydła rogatego. Opis i mapa zasięgu tego znaczenia słowa stajnia na terenie Polski dostępne są w Polskim Atlasie Etnograficznym[1].
- Czasami przy stajni znajduje się budynek zwany krytą ujeżdżalnią. Jest to miejsce, gdzie można jeździć kiedy warunki pogodowe nie umożliwiają jazdy na zewnątrz.
- Często budynkowi stajennemu towarzyszy gospodarstwo agroturystyczne, w stajni takiej organizowane są imprezy okolicznościowe, np. „Hubertusy”, różnego rodzaju zawody zarówno dla początkujących jak i zaawansowanych jeźdźców, a także gry i zabawy na koniach dla dzieci.
- Słowo stajnia, ze względu na jednostkę mocy, jaką jest koń mechaniczny, używane bywa także w odniesieniu do teamów rajdowych, zwłaszcza w Formule 1.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Znaczenie wyrazu „obora”. Budynki, pomieszczenia i inne urządzenia gospodarcze określane nazwą „obora”, na tle zasięgów niektórych innych nazw (chlew, stajnia, szopa), oznaczających pomieszczenia dla bydła rogatego, stan z 1950-1955 r. / Meaning of the term „obora”. Byres, sheds and other farm installations covered by the word „obora” as compared with the areas of certain other names of buildings (chlew, stajnia, szopa) used for lodging horned cattle. Situation during 1950-1955 (mapa 17) · Cyfrowe Archiwum Polskiego Atlasu Etnograficznego [online], pae.us.edu.pl [dostęp 2020-09-27] .