Stanisław Frycie – Wikipedia, wolna encyklopedia
Data i miejsce urodzenia | 21 kwietnia 1933 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 14 maja 2013 |
Zawód, zajęcie |
Stanisław Frycie (ur. 21 kwietnia 1933 w Włyniu koło Warty, zm. 14 maja 2013 w Warszawie[1]) – polski historyk literatury, badacz twórczości dla dzieci i młodzieży i regionalnej kultury literackiej, pedagog, dydaktyk języka polskiego, redaktor czasopism społeczno–kulturalnych i oświatowych, wykładowca akademicki, profesor nauk humanistycznych. Opublikował ok. 400 prac naukowych i popularnonaukowych (książek, rozpraw, szkiców, artykułów, recenzji, prac edytorskich i redakcyjnych).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodzony w rodzinie chłopskiej. W 1952 ukończył VIII Liceum Ogólnokształcące Towarzystwa Przyjaciół Dzieci w Łodzi[1]. W latach 1952–1956 student filologii polskiej Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Warszawie. Do 1963 pracował jako nauczyciel polonista, a następnie dyrektor Państwowego Liceum Pedagogicznego w Wolborzu[2][1]. W 1958 był współtwórcą i członkiem zespołu redakcyjnego „Gazety Ziemi Piotrkowskiej”. W 1963 uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych uzyskany na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Warszawskiego[2], tematem jego pracy doktorskiej był „Tydzień piotrkowski” (1873–1906), jeden z najlepszych periodyków tego czasu na ziemiach polskich (Monografia działu literackiego «Tygodnia» piotrkowskiego, promotor Eugeniusz Sawrymowicz[1]).
W latach 1963–1965 organizator polonistyki w Rzeszowie[3] w ramach Studium Terenowego krakowskiej Wyższej Szkoły Pedagogicznej, w latach 1965–1972 pracownik Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Rzeszowie (obecnie Uniwersytet Rzeszowski): wykładowca, potem docent; kierownik Zakładu Literatury Polskiej[2], a w latach 1968–1970 dziekan Wydziału Filologicznego. Założyciel i redaktor naczelny „Kwartalnika Rzeszowskiego” (później jako miesięcznik społeczno-kulturalny „Profile”)[1].
W 1972 pozbawiony funkcji w Rzeszowie[4] oddelegowany do Warszawy. W latach 1972–1976 wicedyrektor Instytutu Kształcenia Nauczycieli, w latach 1976–1987 dyrektor Instytutu Programów Szkolnych. W latach 1974–1976 był redaktorem naczelnym „Nowej Szkoły”[2][1], a w latach 1976–1991 redaktorem naczelnym „Polonistyki”[1]. Habilitował się w 1979 na Uniwersytecie Warszawskim na podstawie pracy Literatura dla dzieci i młodzieży w latach 1945-1970. Proza, a w 1984 uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego nauk humanistycznych[5].
Od 1990 pracownik Filii Akademii Świętokrzyskiej im. Jana Kochanowskiego w Piotrkowie Trybunalskim (obecnie Uniwersytet Jana Kochanowskiego), gdzie został kierownikiem Katedry Filologii Polskiej oraz w Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi. Prezes Piotrkowskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk i redaktor naczelny „Zbliżeń Piotrkowskich”[1].
Członek stowarzyszeń naukowych, m.in.: Rzeszowskiego Towarzystwa Naukowego (członek Zarządu i przewodniczący Komisji Historycznoliterackiej, po 1972 członek honorowy); Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza (członek Zarządu Oddziału w Rzeszowie 1964–1972, członek Zarządu Głównego 1972–1983); Komisji Historycznoliterackiej Oddziału PAN w Krakowie (członek). Członek komitetów naukowych PAN: 1972–1990: Komitet Nauki o Literaturze Polskiej PAN (członek, przewodniczący Komisji Dydaktyki Szkolnej 1984).
Od 1950 członek PZPR, m.in. członek Komitetu Miejskiego w Rzeszowie, Komitetu Uczelnianego Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Rzeszowie[2], Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Rzeszowie[1], członek egzekutywy OOP przy Instytucie Kształcenia Nauczycieli w Warszawie[2]. W 1958 został radnym Powiatowej Rady Narodowej w Piotrkowie Trybunalskim[1]. W latach 1968–1973 radny Miejskiej Rady Narodowej w Rzeszowie[2][1].
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]- „Tydzień” piotrkowski jako czasopismo społeczno-literackie, Kraków – Rzeszów 1964.
- Z tradycji kulturalnych Rzeszowa i Rzeszowszczyzny. Księga pamiątkowa dla uczczenia X-lecia Rzeszowskiego Oddziału Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza, pod red. Stanisława Fryciego i Stefana Reczka, Rzeszów 1966.
- Wilhelm Mach – człowiek i pisarz. Zbiór artykułów i rozpraw, pod red. Stanisława Fryciego, Rzeszów 1968.
- Stanisław Piętak – poeta i prozaik. Zbiór rozpraw i artykułów, pod red. Stanisława Fryciego, Rzeszów 1969.
- Jan Wiktor – pisarz i społecznik. Zbiór szkiców i artykułów, pod red. Stanisława Fryciego, Rzeszów 1971.
- Rzeszowskie – awans i kontrasty. Zbiór reportaży, pod red. Stanisława Fryciego, Rzeszów 1972.
- Julian Przyboś – życie i dzieło poetyckie. Zbiór rozpraw i artykułów, pod red. Stanisława Fryciego, Rzeszów 1976.
- Stanisław Frycie, Literatura dla dzieci i młodzieży w latach 1945–1970. Zarys monograficzny. Materiały. T. 1, Proza, wyd. 2, Warszawa 1983.
- Stanisław Frycie, Współczesna nauka o literaturze dla dzieci i młodzieży i jej przedstawiciele, Piotrków Trybunalski 1996.
- Stanisław Frycie, O szkolnej klasyce, lekturach współczesnych sprzed lat i książkach dla młodzieży. Szkice literackie i krytyczne, Piotrków Trybunalski 2001.
- Stanisław Frycie, Maria Kownacka, Warszawa 2000.
- Stanisław Frycie, Małgorzata Musierowicz, Warszawa 2002.
- Stanisław Frycie, Marta Ziółkowska-Sobecka, Wioletta Bojda, Leksykon literatury dla dzieci i młodzieży, Piotrków Trybunalski 2007.
- Stanisław Frycie, Literatura dla dzieci i młodzieży w latach 1970–2005, Łódź 2014.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k Anna Hejman, Barbara Tyszkiewicz: Frycie Stanisław. ibl.edu.pl, 2007. [dostęp 2024-06-05].
- ↑ a b c d e f g Dane osoby z katalogu kierowniczych stanowisk partyjnych i państwowych PRL. ipn.gov.pl. Biuletyn Informacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej [dostęp 2024-06-05].
- ↑ Zatorski 2013 ↓, s. 10,11.
- ↑ Zatorski 2013 ↓, s. 11.
- ↑ Prof. Stanisław Frycie, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2018-12-03] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Stanisław Frycie, Trudne początki. Trochę faktów i garść wspomnień o powstaniu i działalności rzeszowskiej polonistyki w pierwszym dziesięcioleciu jej istnienia w: Pięćdziesiąt lat polonistyki rzeszowskiej, Rzeszów 2013, ISBN 978-83-7338-903-8.
- Barbara Czopek-Kopciuch, Stanisław Frycie okiem językoznawcy widziany [w:] W kręgu literatury i języka. Księga pamiątkowa z okazji 70. rocznicy urodzin Stanisława Fryciego, red. A. Grochulska, Piotrków Trybunalski 2005, s. 15–20.
- Ryszard Zatorski. Nasz profesor był prawdziwym humanistą. „Nasz Dom Rzeszów”. 93, s. 10–11, 2013. [dostęp 2024-06-05].
- Prof. Stanisław Frycie, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2018-12-03] .