Oniscus – Wikipedia, wolna encyklopedia

Oniscus[1]
Linnaeus, 1758
Ilustracja
Stonoga murowa (Oniscus asellus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

skorupiaki

Gromada

pancerzowce

Rząd

równonogi

Podrząd

Oniscidea

Rodzina

Oniscidae

Rodzaj

Oniscus

Oniscusrodzaj lądowych skorupiaków z rzędu równonogów, w języku polskim określanych nazwą stonoga[2]. Określenie to jest często mylnie przypisywane wijom[a] lub prosionkom[b]. Występują na wszystkich kontynentach. W Polsce występuje stonoga murowa – jest gatunkiem pospolitym[3].

Stonogi mają ciało silnie grzbietobrzusznie spłaszczone i silnie rozszerzone, w zarysie jajowate[2], niezwijające się w kulkę[3] o długości zazwyczaj od 1 do 2 cm, sztywny i segmentowany odwłok pokryty wapiennym szkielecikiem. Głowa zbliżona kształtem do prostokąta, płytka ogonowa zazwyczaj stożkowato zaostrzona[2]. Wbrew nazwie, nie mają stu nóg. Różne gatunki tej grupy skorupiaków mają zaledwie po kilkanaście par odnóży (najczęściej 10–12)[c].

Żyją w wilgotnych miejscach, często chowają się pod kamieniami, wśród gnijących liści, pod korą pni lub w wilgotnej glebie. Prowadzą nocny tryb życia, są detrytofagami – żywią się martwą materią organiczną.

Gatunki

[edytuj | edytuj kod]

Wyróżnia się 6 gatunków zaliczanych do rodzaju Oniscus:

  1. Zaliczane do wijów pareczniki w języku angielskim nazywane są Centipedes, w niemieckim - Hundertfüßer
  2. Prosionek piwniczny (Porcellio scaber) nazywany jest stonogiem (lub stonogą) piwnicznym
  3. Więcej nóg (20–400 par) mają krocionogi – przedstawiciele jednej z grupy wijów.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Oniscus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c Mały słownik zoologiczny. Bezkręgowce. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1984. ISBN 83-214-0428-6.
  3. a b Fauna Polski - charakterystyka i wykaz gatunków. Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I. i Skibińska E. (red.). T. III. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2008. ISBN 978-83-88147-09-8.