Strzyżów (gmina) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Strzyżów
	gmina miejsko-wiejska
	; Urząd miejski w Strzyżowie (2024)
	Herb
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	strzyżowski
TERC	1819043
Burmistrz	Agata Gadziała; (od 2024)
Powierzchnia	140,23 km²
Populacja (28.02.2025); • liczba ludności	; 19 477
• gęstość	138,89 os./km²
Nr kierunkowy	17
Kod pocztowy	38-100,-102,-103; -111, -123
Tablice rejestracyjne	RSR
	Adres urzędu:ul. Przecławczyka 5; 38-100 Strzyżów
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw	14
Liczba miejscowości	15
	Położenie na mapie województwa podkarpackiego Strzyżów
	Położenie na mapie Polski Strzyżów
	49°52′N 21°47′E/49,870833 21,791111
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Strzyżów – gmina miejsko-wiejska w województwie podkarpackim, w powiecie strzyżowskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie rzeszowskim.

Siedziba gminy to Strzyżów.

Według danych z 30 czerwca 2004^[4] gminę zamieszkiwało 20 655 osób.

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002^[5] gmina Strzyżów ma obszar 140,23 km², w tym:

użytki rolne: 67%
użytki leśne: 23%

Gmina stanowi 27,86% powierzchni powiatu.

Demografia

Dane z 30 czerwca 2004^[4]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	20 655	100	10 516	50,9	10 139	49,1
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	147,3		75		72,3

Piramida wieku mieszkańców gminy Strzyżów w 2014 roku^[6].

W czerwcu 2016 liczba ludności wynosiła 20 725^[6]. Do czerwca 2024 liczba ta zmniejszyła się do 19 683^[7].

Sołectwa

W skład Gminy Strzyżów wchodzą następujące sołectwa (dane o ludności z 2010):

Bonarówka – 178 mieszkańców
Brzeżanka – 358 mieszkańców
Dobrzechów – 1621 mieszkańców
Gbiska – 309 mieszkańców
Glinik Charzewski – 913 mieszkańców
Glinik Zaborowski – 579 mieszkańców
Godowa – 2177 mieszkańców

Grodzisko – 1063 mieszkańców
Łętownia – 162 mieszkańców
Tropie – 412 mieszkańców
Wysoka Strzyżowska – 2184 mieszkańców
Zawadka – 372 mieszkańców
Żarnowa – 915 mieszkańców
Żyznów – 920 mieszkańców^[2]

Burmistrzowie gminy i naczelnicy miasta

Burmistrzowie (do 1949)

Zygmunt Pusakowicz (1658^[8])
Antoni Kazalski (1788)^[9]
Onufry Harmata (1863^[10], 1870^[11]^[a], 1882^[13])
Wilhelm Zajączkowski(inne języki) (1878–1882)^[14]
Roman Wyżykowski (1898^[15]–1908)
Wojciech Malanek (1908–1911)
Józef Patryn (1911–1922, 1927–1930)^[16]^[17]
Franciszek Jezierski (1917)
Kazimierz Konieczkowski (1922–1927)
Franciszek Gocek (1930–1934)^[18]^[19]^[20]
Józef Chmiel (1934–1939^[16]^[17], 1944^[13])
Władysław Górnicki (1939–1944)
Ignacy Patryn (1944–1945)
Franciszek Midura (1945–1949)

Przewodniczący Miejskiej Rady Narodowej (1949–1974)

Franciszek Moskal (1949–1950)
Wojciech Koszelnik (1950–1954)
Adam Kuch (1955–1974)

Naczelnicy (1974–1990)

Władysław Janicki (1974)
Tadeusz Gliwski (1974–1975)
Stanisław Balicki (1975–1976)
Stanisław Żurek (1976–1981)
Bronisław Moskwa (1986^[21])
Władysław Rusinek (1987–1990)

Burmistrzowie (od 1990)

Marek Śliwiński (PSL^[22]; 1990–1998, 2002–2014^[23])
Tadeusz Marek (1998-2002)
Mariusz Kawa (PSL^[24]^[25]; 2014–2018)^[26]
Waldemar Góra (2018–2024)^[27]
Agata Gadziała (od 2024)^[28]

Sąsiednie gminy

Czudec, Korczyna, Niebylec, Wielopole Skrzyńskie, Wiśniowa, Wojaszówka

Uwagi

↑ Według zachowanej tablicy nagrobnej w latach 1868–1871 burmistrzem był Antoni Pasek^[12]. Wskazane daty sprawowania funkcji są jednak sprzeczne z informacją o urzędowaniu w tym czasie Onufrego Harmaty i budzą wątpliwość z uwagi na młody wiek urodzonego w 1850 Paska.

Przypisy

↑ O Gminie [online], Gmina Strzyżów [zarchiwizowane z adresu 2025-03-04] .
↑ ^a ^b BIP gminy, sołectwa
↑ ^a ^b Urząd Statystyczny w Rzeszowie
↑ ^a ^b Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
↑ ^a ^b Gmina Strzyżów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-16] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2024 r. (stan w dniu 30.06). Tablica III. Ludność, ruch naturalny oraz migracje ludności według gmin w pierwszym półroczu 2024 r. [online], Główny Urząd Statystyczny, 30 czerwca 2024 [dostęp 2025-03-04] .
↑ LudwikL. Grzebień LudwikL., Zarys dziejów parafii w Strzyżowie, „Strzyżowski Rocznik Muzealny”, 3, 2017, s. 147 .
↑ AdamA. Sikora AdamA., Krótka historia cudownego obrazu Matki Bożej Niepokalanej w Kościele Parafialnym w Strzyżowie nad Wisłokiem, „Strzyżowski Rocznik Muzealny”, 4, 2018, s. 257 .
↑ Wnęk 2022 ↓, s. 109.
↑ TadeuszT. Bieda TadeuszT., Strzyżów i okoliczne miasteczka pod zaborem austriackim 1772–1918, [w:] StanisławS. Cynarski (red.), Studia nad dziejami Strzyżowa i okolic, Rzeszów: Towarzystwo Naukowe, 1980, s. 255 .
↑ Antoni Pasek, [w:] Znani pochowani. Cmentarz komunalny w Strzyżowie na Krzywuli [online], mogily.pl [dostęp 2025-03-24] .
↑ ^a ^b SławomirS. Wnęk SławomirS., Wybrane zagadnienia społeczno-gospodarcze z dziejów Strzyżowa od końca XIX do połowy XX wieku, „Strzyżowski Rocznik Muzealny”, 1, 2015, s. 84 .
↑ Wilhelm Zajączkowski [online], strzyzowski.pl, 9 listopada 2018 .
↑ Wnęk 2022 ↓, s. 111.
↑ ^a ^b Wnęk 2022 ↓, s. 110.
↑ ^a ^b SławomirS. Wnęk SławomirS., Społeczność Strzyżowa nad Wisłokiem w okresie autonomii galicyjskiej oraz w II Rzeczypospolitej, „Prace Historyczno-Archiwalne”, 33, 2021, s. 78 .
↑ Znani pochowani. Cmentarz komunalny św. Michała w Strzyżowie [online], mogily.pl [dostęp 2025-03-24] .
↑ SławomirS. Wnęk SławomirS., Społeczność Strzyżowa nad Wisłokiem w okresie autonomii galicyjskiej oraz w II Rzeczypospolitej, „Prace Historyczno-Archiwalne”, 33, 2021, s. 89 .
↑ Odezwa [Komitetu Pożyczki Narodowej dla powiatu i miasta Rzeszowa], „Gazeta Rzeszowska”, 1 października 1933, s. 1 .
↑ JózefJ. Nowakowski JózefJ., Żarnowskie boje i krzyże, „Widnokrąg”, 843 (9), 6 maja 1988, s. 1 .
↑ MałgorzataM. Motor MałgorzataM., Marek Śliwiński – kandydat na burmistrza Strzyżowa: Mam duże doświadczenie samorządowe i poparcie radnych [online], Nowiny, 2 grudnia 2010 [zarchiwizowane z adresu 2025-03-04] .
↑ Rada Powiatu w Strzyżowie V kadencji [online], Strzyżowski.pl [dostęp 2025-03-04] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-25] .
↑ MałgorzataM. Froń MałgorzataM., Mariusz Kawa kandydatem PO i PSL na senatora [online], Nowiny, 16 lipca 2013 [zarchiwizowane z adresu 2025-03-04] .
↑ DominikD. Szczepański DominikD., Wybory uzupełniające do Senatu na Podkarpaciu w 2013 roku, „Polityka i Społeczeństwo”, 12 (2), 2014, s. 41 .
↑ MałgorzataM. Motor MałgorzataM., Mariusz Kawa, nowy burmistrz Strzyżowa: Radykalnych zmian kadrowych nie będzie [online], Nowiny, 27 listopada 2014 [zarchiwizowane z adresu 2025-03-04] .
↑ PKW podaje oficjalne wyniki (w całym województwie) [online], Polskie Radio Rzeszów, 22 października 2018 [zarchiwizowane z adresu 2025-03-04] .
↑ Wyniki w wyborach Burmistrza Strzyżowa, [w:] Wybory samorządowe 7 kwietnia 2024 [online], Państwowa Komisja Wyborcza [dostęp 2025-03-04] [zarchiwizowane z adresu 2025-03-04] .

Bibliografia

SławomirS. Wnęk SławomirS., Strzyżów. Miasteczko, jakich wiele, Rzeszów 2022 .

[13] Według zachowanej tablicy nagrobnej w latach 1868–1871 burmistrzem był Antoni Pasek^[12]. Wskazane daty sprawowania funkcji są jednak sprzeczne z informacją o urzędowaniu w tym czasie Onufrego Harmaty i budzą wątpliwość z uwagi na młody wiek urodzonego w 1850 Paska.

[1] O Gminie [online], Gmina Strzyżów [zarchiwizowane z adresu 2025-03-04] .

[sol-2] BIP gminy, sołectwa

[us-3] Urząd Statystyczny w Rzeszowie

[autonazwa2-4] Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[autonazwa1-5] Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[populacja2016-6] Gmina Strzyżów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-16] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[7] Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2024 r. (stan w dniu 30.06). Tablica III. Ludność, ruch naturalny oraz migracje ludności według gmin w pierwszym półroczu 2024 r. [online], Główny Urząd Statystyczny, 30 czerwca 2024 [dostęp 2025-03-04] .

[8] LudwikL. Grzebień LudwikL., Zarys dziejów parafii w Strzyżowie, „Strzyżowski Rocznik Muzealny”, 3, 2017, s. 147 .

[9] AdamA. Sikora AdamA., Krótka historia cudownego obrazu Matki Bożej Niepokalanej w Kościele Parafialnym w Strzyżowie nad Wisłokiem, „Strzyżowski Rocznik Muzealny”, 4, 2018, s. 257 .

[CITEREFWnęk2022109-10] Wnęk 2022 ↓, s. 109.

[TB-11] TadeuszT. Bieda TadeuszT., Strzyżów i okoliczne miasteczka pod zaborem austriackim 1772–1918, [w:] StanisławS. Cynarski (red.), Studia nad dziejami Strzyżowa i okolic, Rzeszów: Towarzystwo Naukowe, 1980, s. 255 .

[12] Antoni Pasek, [w:] Znani pochowani. Cmentarz komunalny w Strzyżowie na Krzywuli [online], mogily.pl [dostęp 2025-03-24] .

[SW1-14] SławomirS. Wnęk SławomirS., Wybrane zagadnienia społeczno-gospodarcze z dziejów Strzyżowa od końca XIX do połowy XX wieku, „Strzyżowski Rocznik Muzealny”, 1, 2015, s. 84 .

[15] Wilhelm Zajączkowski [online], strzyzowski.pl, 9 listopada 2018 .

[CITEREFWnęk2022111-16] Wnęk 2022 ↓, s. 111.

[CITEREFWnęk2022110-17] Wnęk 2022 ↓, s. 110.

[SW2-18] SławomirS. Wnęk SławomirS., Społeczność Strzyżowa nad Wisłokiem w okresie autonomii galicyjskiej oraz w II Rzeczypospolitej, „Prace Historyczno-Archiwalne”, 33, 2021, s. 78 .

[19] Znani pochowani. Cmentarz komunalny św. Michała w Strzyżowie [online], mogily.pl [dostęp 2025-03-24] .

[20] SławomirS. Wnęk SławomirS., Społeczność Strzyżowa nad Wisłokiem w okresie autonomii galicyjskiej oraz w II Rzeczypospolitej, „Prace Historyczno-Archiwalne”, 33, 2021, s. 89 .

[21] Odezwa [Komitetu Pożyczki Narodowej dla powiatu i miasta Rzeszowa], „Gazeta Rzeszowska”, 1 października 1933, s. 1 .

[22] JózefJ. Nowakowski JózefJ., Żarnowskie boje i krzyże, „Widnokrąg”, 843 (9), 6 maja 1988, s. 1 .

[23] MałgorzataM. Motor MałgorzataM., Marek Śliwiński – kandydat na burmistrza Strzyżowa: Mam duże doświadczenie samorządowe i poparcie radnych [online], Nowiny, 2 grudnia 2010 [zarchiwizowane z adresu 2025-03-04] .

[24] Rada Powiatu w Strzyżowie V kadencji [online], Strzyżowski.pl [dostęp 2025-03-04] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-25] .

[25] MałgorzataM. Froń MałgorzataM., Mariusz Kawa kandydatem PO i PSL na senatora [online], Nowiny, 16 lipca 2013 [zarchiwizowane z adresu 2025-03-04] .

[26] DominikD. Szczepański DominikD., Wybory uzupełniające do Senatu na Podkarpaciu w 2013 roku, „Polityka i Społeczeństwo”, 12 (2), 2014, s. 41 .

[27] MałgorzataM. Motor MałgorzataM., Mariusz Kawa, nowy burmistrz Strzyżowa: Radykalnych zmian kadrowych nie będzie [online], Nowiny, 27 listopada 2014 [zarchiwizowane z adresu 2025-03-04] .

[28] PKW podaje oficjalne wyniki (w całym województwie) [online], Polskie Radio Rzeszów, 22 października 2018 [zarchiwizowane z adresu 2025-03-04] .

[29] Wyniki w wyborach Burmistrza Strzyżowa, [w:] Wybory samorządowe 7 kwietnia 2024 [online], Państwowa Komisja Wyborcza [dostęp 2025-03-04] [zarchiwizowane z adresu 2025-03-04] .

[a-30] ursywą opisano jednostki utworzone przez władze hitlerowskie

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[a]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[12]

[A]

Miasto	Strzyżów
Wsie	Bonarówka Brzeżanka Dobrzechów Gbiska Glinik Charzewski Glinik Zaborowski Godowa Grodzisko Łętownia Tropie Wysoka Strzyżowska Zawadka Żarnowa Żyznów
Integralne części wsi	Bebrówka Budy (Glinik Charzewski) Budy (Grodzisko) Budy (Żyznów) Budy Dobrzechowskie Budy Pod Bonarówką Budy Pod Brzeżanką Budy Wysockie Cegielnia Debrza Domaradz Dół (Bonarówka) Dół (Dobrzechów) Dół (Glinik Charzewski) Dół (Glinik Zaborowski) Dół (Godowa) Dół (Grodzisko) Dół (Zawadka) Draby Drugie Budy Dryjówka Duże Łazy Duży Podlas Dział Gacówka Gąsierówki Golcówka Góra (Bonarówka) Góra (Dobrzechów) Góra (Glinik Charzewski) Góra (Glinik Zaborowski) Góra (Godowa) Góra (Grodzisko) Góra (Tropie) Góra (Zawadka) Góra (Żarnowa) Granica (Dobrzechów) Granica (Żyznów) Granice (Brzeżanka) Granice (Wysoka Strzyżowska) Grodeczna Halicz Kalwaria Kąty Kiełpiny Kisielnice Koło Brydów Kolonia (Dobrzechów) Kolonia (Glinik Zaborowski) Kozak Kularzykówka Łąki Małe Łazy Mały Podlas Markoszczówka Michałówka Moskalówka Mroczka Na Grabówce Nad Spółdzielnią Niebylec (Brzeżanka) Niebylec (Wysoka Strzyżowska) Od Krasnej Odebraniec Paciep Pałysówka Paryja Paryje Pawłopol Pierwsza Buda Piraczkówka Pod Gbiskami Pod Lasem Pod Lipką Pod Przylaskiem Pod Wielką Górą Pod Wiśnią Górą Podlas (Brzeżanka ) Podlas (Godowa) Podlesie Poręby Przylaski Przyrwa (Godowa) Przyrwa (Żarnowa) Rędziniaki Sękówka Siwa Glina Skała Sołtysie Stodolina Środek Tamta Strona W Dole Wajdziszka Walęgówki Wapieńki Wielkie Pole Za Dworem Za Górą Za Karczmą Za Ławą Za Polem Za Wodą (Glinik Charzewski) Za Wodą (Żarnowa) Zagórze (Godowa) Zagórze (Żyznów)

Miasta	Strzyżów
Gminy miejsko-wiejskie	Strzyżów
Gminy wiejskie	Czudec Frysztak Niebylec Wiśniowa

Przynależność wojewódzka	woj. lwowskie (1920–32) woj. rzeszowskie (1954–75)
Miasta / Prawa miejskie (1920–32)	brak
Miasteczka (1920–32)	Czudec (→) Frysztak (→) Niebylec (→) Strzyżów (→)
Gminy miejskie (1920–32 i 1954–1975)	Strzyżów
Gromady (1954–72)	Cieszyna (← 1954–61) Czudec (← 1954–72) Dobrzechów (← 1954–72) Frysztak (← 1954–72) Glinik Charzewski (← 1954–72) Glinik Górny (1961–72) Godowa (← 1954–72) Gogołów (← 1954–61) Grodzisko (1961–72) Gwoźnica Dolna (1961–72) Gwoźnica Górna (← 1954–61) Kożuchów (← 1954–61) Lubla (← 1954–61) Lutcza (← 1954–72) Niebylec (← 1954–72) Nowa Wieś Czudecka (← 1954–60) Połomyja (← 1954–68) Pstrągowa (← 1954–72) Pstrągówka (← 1954–61) Różanka (← 1954–61) Stępina (1961–72) Szufnarowa (← 1954–61) Tropie (← 1954–61) Wiśniowa (← 1954–72) Wysoka Strzyżowska (← 1954–72) Żyznów (← 1954–61)
Gminy wiejskie zbiorowe (1973–75)	Czudec Frysztak Niebylec Strzyżów Wiśniowa