Szczelina w Zbędowych Skałach Pierwsza – Wikipedia, wolna encyklopedia

Szczelina w Zbędowych Skałach Pierwsza
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

Żarnowa

Właściciel

prywatny

Długość

4,5 m

Głębokość

1,9 m

Wysokość otworów

440 m n.p.m.

Wysokość otworów
nad dnem doliny

40 m

Ekspozycja otworów

ku SW

Kod

J.Olk.I-07.106

Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Szczelina w Zbędowych Skałach Pierwsza”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Szczelina w Zbędowych Skałach Pierwsza”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Szczelina w Zbędowych Skałach Pierwsza”
Ziemia50°11′19″N 19°45′09″E/50,188500 19,752528
Strona internetowa

Szczelina w Zbędowych Skałach Pierwsza – obiekt jaskiniowy w Dolinie Będkowskiej[1] na Wyżynie Olkuskiej będącej częścią Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Administracyjnie znajduje się we wsi Łazy, w gminie Jerzmanowice-Przeginia, w powiecie krakowskim, w województwie małopolskim[2].

Opis obiektu

[edytuj | edytuj kod]

Znajduje się na szczelinie w skałach Zbędowego Murku w bocznym wąwozie będącym orograficznie prawym odgałęzieniem Doliny Będkowskiej. Jest to wąwóz opadający z zabudowanych terenów wsi Łazy do dna Doliny Będkowskiej i mający wylot około 300 m powyżej wąwozu, którym prowadzi asfaltowa droga z dna Doliny Będkowskiej do Łazów. Zbędowy Murek znajduje się blisko obrzeża lasu[1]. Nazwa obiektu jaskiniowego jest myląca, odnosi się bowiem do Zbędowych Skał, tymczasem Zbędowe Skały to inne skały, znajdujące się w sąsiednim na południe wąwozie, którym prowadzi asfaltowa droga[2].

Szczelina znajduje się powyżej łatwego progu o wysokości około 2,5 m, jest ciasna, ale głęboka. Powstała na pęknięciu późnojurajskich skał zbudowanych ze skalistego wapienia. Jest sucha i widna. Na jej spągu znajduje się wapienny gruz zmieszany z próchnicą. Ściany porastają glony, mchy, porosty i paprocie[1].

Szczelina została po raz pierwszy opisana przez J. Nowaka, on też w grudniu 2012 r. sporządził jej plan i przekrój[1].

W Zbędowym Murku znajduje się jeszcze Szczelina w Zbędowych Skałach Druga[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Jakub Nowak, Jerzy Grodzicki, Szczelina w Zbędowych Skałach I, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2021-05-07].
  2. a b Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 0221-05-02].
  3. Jakub Nowak, Jerzy Grodzicki, Szczelina w Zbędowych Skałach II, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2021-05-07].